Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.

Foto: Piet Bron

Nederweert, Nederland (Limburg (Nederlands)) - Kerk van de Heilige Lambertus
Gemeente: Nederweert
Adres: Kerkstraat 58, 6031 CJ, Nederweert
Website: http://www.kerk-nederweert.nl/

Beschrijving nr.: 1001627.

Gebouwd door: Arnold Clerinx (1851)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1851 Arnold Clerinx  nieuwbouw
1914 P.J. Vermeulen & Zonen  wijzigen dispositie
1956 Gebroeders Vermeulen  restauratie en uitbreiding
1985 Gebroeders Vermeulen  diverse werkzaamheden
1998 Flentrop Orgelbouw  diverse werkzaamheden
2020 Van Rossum Orgelbouw  restauratie

  • In 1843 werd de middeleeuwse kerk van Nederweert vervangen door de huidige, met behoud van de oude toren. In 1851 werd een nieuw orgel in gebruik genomen, gebouwd door Clerinx. Het had 26 stemmen met zelfstandig pedaal en twee manualen. In 1914 leverde P.J. Vermeulen (Weert) een nieuwe windvoorziening en een Voix Céleste D 8 voor het rugpositief. Dit register kwam in de plaats van de Cornet D 3 st.
  • In 1944 werd de kerk zwaar beschadigd door granaatvuur. Daarbij ging het pijpwerk van rugpositief en pedaal vrijwel geheel verloren. Ook in het hoofdwerk was er schade aan het pijpwerk. In de jaren 1955/1956 is het instrument door Vermeulen uit Weert hersteld waarbij rugpositief en pedaal van nieuw pijpwerk werden voorzien; ook de beide tongwerken van het hoofdwerk waren nieuw, net als de windvoorziening, claviatuur en toetsmechaniek. Tevens werd de hoofdkas naar achteren verplaatst. Adviseurs bij de werkzaamheden waren dr. P.J. de Bruyn en Hub. Houët. Op 1 april 1956 werd het orgel weer in gebruik genomen. Het werd daarbij bespeeld door Harrie Caris en Hub. Houët.
  • In 1985 werd het hoofdwerk schoongemaakt en hersteld door de firma Gebr. Vermeulen. In 1998 volgde groot onderhoud aan pedaal en rugpositief door Flentrop Orgelbouw.
  • Op 6 mei 2019 is het orgel gedemonteerd en overgebracht naar de werkplaats van de firma Van Rossum voor een algehele restauratie die in juli 2020 werd afgerond. De hoofdkas is op zijn oorspronkelijke plaats teruggezet. Het orgel kreeg een nieuwe windvoorziening (vier spaanbalgen), een nieuwe claviatuur en nieuwe toetsmechaniek. De oorspronkelijke dispositie is hersteld met gebruikmaking van Clerinx-pijpwerk van elders. De tongwerken van rugpositief en pedaal zijn nieuw, evenals de Violoncelle 8; de Clairon uit 1956 bleef in gewijzigde vorm gehandhaafd.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand Orgue13
- Positif9
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen26
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 466 Hz
Temperatuur1/6-comma
Winddruk63 mm

Dispositie
Grand Orgue (C-g''', deling tussen c'/cis'): Bourdon 16', Montre 8' (B/D), Bourdon 8', Viola di Gamba 8', Flûte Traversière 8' (D), Prestant 4', Flûte 4', Quint 3', Doublette 2', Cornet 4 rangs (4') (D), Fourniture 4 rangs (1 1/3'), Trompette 8' (B/D), Clairon 4' - 1956/2019.
Positif (C-g''', deling tussen c'/cis'): Bourdon 8', Salicional 8', Prestant 4', Dolce 4', Flutine 4', Doublette 2', Flageolet 1 1/3' (D), Cornet 3 rangs (2 2/3') (D), Basson-Hautbois 8' (B/D) - 2020.
Pédale (C-d'): Soubasse 16' (C-f°), Flûte 8' (C-f°), Violoncelle 8' (C-f°) - 2020, Bombarde 16' (C-f°) - 2020.
Koppelingen: Accouplement du Positif au Grand Orgue, Tirasse Grand Orgue, Tirasse Positif.
Speelhulpen: Tramblant.

VulstemSamenstelling
Cornet 4 rangs (Grand Orgue) cis': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Fourniture 4 rangs (Grand Orgue) C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c''': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Cornet 3 rangs (Positif) cis': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde na de werkzaamheden in 1956:
Grand Orgue: Bourdon 16', Montre 8' (B/D), Bourdon 8', Viola di Gamba 8', Flûte Traversière 8' (discant), Prestant 4', Flûte 4', Quint 3', Doublette 2', Cornet IV rangs (discant), Fourniture V rangs, Trompette 8' (B/D) - 1956, Clairon 4' - 1956.
Positif: Holpijp 8', Gemshoorn 8', Prestant 4', Roerfluit 4', Nasard 3', Piccolo 2', Flageolet 1', Scherp I-III rangs, Cromhorne 8' (B/D) - 1956.
Pedaal: Subbas 16' - 1956, Baarpijp 8' - 1956, Gedekt 8' - 1956, Octaaf 4' - 1956.
Koppelingen: Pedaal - Grand Orgue, Pedaal - Positif, Grand Orgue - Positif.
Literatuur
  • Wijding en Bespeling van het geheel hernieuwde orgel der St. Lambertuskerk te Nederweert op 1e Paasdag, 1 april 1956, om 3 uur n.m.
  • Orgels in Limburg / G.M.I. Quaedvlieg. - Zutphen: De Walburg Pers, 1982.
  • Er staat een orgel in... / Gert Oost, Bert Wisgerhof, Piet Hartemink . - Baarn: Bosch & Keuning, 1983.
  • Het historische orgel in Nederland 1850 - 1858 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 7).
  • Eindrapport over het Cleriinx-orgel in de parochiekerk van de H. Lambertus in Nederweert / Rogér van Dijk. - KKOR, juli 2020.
  • Ontdekking van een verdwenen Brammertz-orgel uit 1715 : Orgelhistorische primeurs voor Nederweert / Alfons Bruekers. - In: De Maasgouw 139, 2020-3.
  • Restauratie : Het Clerinx-orgel in Nederweert gerestaureerd / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 63 nr. 2, maart 2021.
  • Het Clerinx-orgel in de St.-Lambertuskerk van Nederweert / Rogér van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 117 nr. 3, mei 2021.
  • De orgels in Roermond, Nederweert en Aarle-Rixtel : Overeenkomsten en verschillen / Frans Jespers. - In: De Orgelvriend, jrg. 64 nr. 5, juni 2022.
  • Orgelpracht Campinia : Verwondering bij de buren 2024. - Merksplas : Organroxxvzw, 2024. - Brochure.
Links https://orgelkring-nederweert.nl/
https://rossumorgelbouw.nl/projects/restauratie-reconstructie-clerinx-orgel-staande-in-de-st-lambertuskerk-te-nederweert-2020/
https://www.kerknederweert.nl/clerinx-orgel-1849/
https://www.kerknederweert.nl/restauratie-orgel/
https://www.nederweert24.nl/2019/05/10/restauratie-monumentale-clerinx-orgel-in-de-st-lambertus-van-start-fotos/
https://www.nederweert24.nl/2020/09/23/twee-historische-orgelprimeurs-voor-nederweert/
Overige bronnen
  • Rogér van Dijk

Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 4 May 2007.
Foto: Piet Bron
Foto: Gebroeders Vermeulen. Datering: 1956.
Foto: Gebroeders Vermeulen