Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde
Eckelrade, Nederland (Limburg (Nederlands)) - Kerk van de Heilige Bartholomeus
Gemeente: Eijsden-Margraten
Adres:
Klompenstraat 14, 6251 NE, Eckelrade
Beschrijving nr.: 1001463.
Gebouwd door: Guillaume Robustelly (ca. 1775)
- Het in 1870 in de kerk van Eckelrade geplaatste orgel is van een onbekende bouwer, en ook het bouwjaar is niet bekend, maar wordt geschat op rond 1775. Er zijn echter zeer veel aanwijzingen dat het door Robustelly is gemaakt. Het is afkomstig uit het klooster Valdieu te Hoogcruts. In 1803 was het in 's-Gravenvoeren geplaatst, en in 1868 in Limmel als 'noodorgel'. Pas in 1870 kreeg het zijn huidige plaats in Eckelrade, waar het door Pereboom & Leijser werd geplaatst.
- In 1891 maakte Pereboom & Leijser een nieuw manuaal en een nieuwe magazijnbalg. Twee jaar later vervingen ze het kistpedaal door een nieuw klavier. Ook de dispositie werd nu weer gewijzigd. In 1924 paste de firma Pereboom opnieuw de dispositie aan. Rond 1950 is er aan herstel gewerkt onder advies van Paul Kaeser. Enkele stemmen werden weer vervangen door meer authentieke registers. Inmiddels is het pedaalklavier verdwenen, en het orgel was sinds ca. 1968 nauwelijks meer bespeelbaar.
- In 2003 startte de firma Verschueren met een grondige restauratie. Hierbij is het oorspronkelijke werk grotendeels gereconstrueerd. Adviseur bij de werkzaamheden was Marcel Verheggen. In april 2005 kon het orgel weer in gebruik worden genomen.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
| ca. 1775 | Hoogcruts | Klooster Valdieu |
| 1803 | Gravenvoeren, 's- | Sint Lambertuskerk |
| 1868 | Limmel | Kerk van de Heilige Johannes de Doper |
| 1870 | Eckelrade | Kerk van de Heilige Bartholomeus |
Technische gegevens
| Aantal registers per werk |
| - Manuaal | 12 |
| - Pedaal | aangehangen |
| Totaal aantal stemmen | 12 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 419,5 Hz |
| Temperatuur | Onevenredig zwevend met 5 reine kwinten |
| Winddruk | 66 mm |
Dispositie
Manuaal (CD-d'''): Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Nazar 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Sesquialtera 2 rangs (1 1/3'), Cornet 4 rangs (4') (from cis'), Fourniture 4 rangs (1'), Cromhorn 8' (B/D), Voix Humaine 8' (B/D), Tremolant.
Pedaal (CD-d°): Aangehangen.
| Vulstem | Samenstelling |
| Fourniture 4 rangs |
C: 1' - 2/3' - 1/2' - 1/3'.
c°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'.
c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'.
c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. |
| Cornet 4 rangs discant |
cis': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
| Sesquialtera 2 rangs |
C: 1 1/3' - 4/5'.
c': 2 2/3' - 1 3/5'. |
| Fourniture III sterk (samenstelling vóór 2004) |
C: 1' - 2/3' - 1/2'.
H: 1 1/3' - 1' - 2/3'.
h°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
h': 4' - 2 2/3' - 2'. |
| Cornet IV sterk discant (samenstelling vóór 2004) |
cis': 8' - 4' - 2 2/3' - 2'. |
| Overige dispositiegegevens |
| Verschillende disposities |
- Waarschijnlijk was de oorspronkelijke dispositie:
Manuaal (CD-d'''): Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Nazard 3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Sesquialter 2 rangs, Fourniture 4 rangs, Cymbale 3 rangs, Cornet 4 rangs (discant), Trompette 8' (gedeeld). Verder waarschijnlijk nog een tongwerk, namelijk een Clairon 4' of Voix Humaine 8'.
- Na 1924 luidde de dispositie:
Manuaal: Montre 8', Bourdon 8', Viola 8' (gedeeld), Salicional 8', Prestant 4', Flûte 4', Doublette 2', Fourniture III sterk, Cornet IV sterk (discant), Trompette 8'.
- De dispositie luidde sinds 1950:
Manuaal: Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Quinte 2 2/3', Doublette 2', Larigot 1 1/3', Fourniture III sterk, Cornet IV sterk, Trompette 8'.
Pedaal: Aangehangen (later verwijderd).
|
| Literatuur |
- Orgelberichten. - In: Organophilia, Maandblad voor Orgelvrienden. - jrg. 1 nr. 12, december 1950.
- Kerkorgels in Limburg / G.M.I. Quaedvlieg. - Maastricht: Provinciaal Comité Limburg Monumentenjaar, 1975.
- Orgels in Limburg / G.M.I. Quaedvlieg. - Zutphen: De Walburg Pers, 1982.
- Pereboom & Leijser : Orgelmakers te Maastricht - Facteurs d'Orgue à Maastricht / Frans Jespers, Henk van Loo, Ton Reijnaerdts. - Maastricht : Stichting Samenwerkende Orgelvrienden Limburg, 1998.
- Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
- Blij dat het orgel afgebroken wordt / Ivo Jongsma. - In: De Limburger, woensdag 4 juni 2003.
- Het Robustelly-orgel in de St. Batholomeuskerk te Eckelrade : Beschrijving van de geschiedenis van het orgel en de restauratie in 2003-2004 / Marcel Verheggen. - Eckelrade : Parochie Sint Bartholomeus, 2005.
- Orgellandschaft zwischen Maas und Rhein / Erik van der Heijden. - Mettlach : Gesellschaft der Orgelfreunde, 2005. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 189).
- Het Robustelly-orgel in de St.-Bartholomeuskerk te Eckelrade / Hendrik Jan de Bie. - In: De Orgelvriend, jrg. 48 nr. 7/8, juli/augustus 2006.
|
| Links |
http://www.verschuerenorgelbouw.nl/opus1096.html
|
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
Foto: Michiel van 't Einde |
|
|
|
