Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.

Foto: Michiel van 't Einde

Sint Geertruid, Nederland (Limburg (Nederlands)) - Kerk van de Heilige Gertrudis
Gemeente: Eijsden-Margraten
Adres: Eindstraat 2, 6265 AC, Sint Geertruid

Beschrijving nr.: 1001462.

Gebouwd door: gebr. M. en A. Schauten (1844)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1844 gebr. M. en A. Schauten  nieuwbouw
1891 Pereboom & Leijser  restauratie
1913 Th. Pereboom  diverse werkzaamheden
1927 Gebroeders Vermeulen  diverse werkzaamheden
1950 Th. Pereboom  restauratie
1984 Emile Verschueren  restauratie

  • In de Sint Gertrudiskerk in Sint Geertruid staat een orgel met een lange historie. Het is niet bekend wie het orgel oorspronkelijk bouwde en wanneer. Er zijn overeenkomsten met orgels uit het Rijnland en de Eifel. Bij de restauratie zijn fragmenten van kranten uit 1830 teruggevonden. Het pijpwerk is grotendeels uit de achttiende eeuw. In 1844 plaatste de firma Gebr. Schauten het in de kerk, mogelijk als een nieuw orgel met bestaand materiaal. Op 27 mei 1844 is het in gebruik genomen. Het orgel werd geplaatst op een nieuw oksaal achter een eiken balustrade. De buitenste panelen werden gemaakt van een oude communiebank.
  • Het orgel is na 1888 geregeld hersteld. In 1891 restaureerde Pereboom & Leijser het instrument. In 1913 plaatste de firma Pereboom een nieuwe blaasbalg en een nieuw klavier. In 1927 breidde men het oksaal uit. Vermeulen uit Weert plaatste het orgel naar achteren, tegen de muur van de kerk. Het ging in deze tijd hard achteruit, zodat het in de jaren veertig nauwelijks meer te gebruiken was, en men een harmonium in gebruik nam.
  • De Maastrichtse firma Pereboom voerde in 1950 een grote restauratie uit. Toch ging het hierna al weer snel gebreken vertonen. In 1971 stelde Hans van der Harst een rapport op met een restauratievoorstel, dat echter niet werd uitgevoerd.
  • In december 1983 besloot men de restauratie toch aan te pakken. De firma E. Verschueren uit Tongeren kreeg de opdracht. De heer Gerard Huijzers werd als adviseur aangesteld. Het bleek dat de kas en het houtwerk zich in zeer slechte staat bevonden. De frontpijpen waren ook niet al te best meer, terwijl veel binnenpijpwerk beschadigd was. De windvoorziening was in de toren ondergebracht, en verkeerde nog in goede staat, evenals de mechaniek. De windlade moest ook opgeknapt worden. Verschueren restaureerde alles met zorg, maakte een nieuwe onderkas, een nieuw dak en nieuwe pijproosters. Er was nog een verborgen sleep in de lade, waar een Octaaf 4' op is geplaatst. De Mixtuur werd weer aangevuld. Het klavier is, evenals de registertrekkers met naamplaatjes, nieuw gemaakt in oude stijl. Op 5 november 1984 is het instrument weer in gebruik genomen met een bespeling door de organist van de parochie, de heer Pittie.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Manuaal10
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen10
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16' (discant), Montre 8', Bourdon 8', Gambe 8' (B/D), Octaaf 4', Flûte 4', Nasard 3', Doublette 2', Fourniture III sterk - 1844/1984, Trompette 8'.
Pedaal (C-f°): Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie was tot de restauratie van 1983/1984:
Manuaal: Bourdon 16' (discant), Prestant 8', Holpijp 8' (gedeeld), Gamba 8' (gedeeld), Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk (waarvan één koor verdwenen was), Trompet 8' (gedeeld).
Pedaal: aangehangen.
Literatuur
  • Het orgel in de St.Gertrudiskerk te Sint Geertruid / Hans van der Harst.
  • Orgels in Limburg / G.M.I. Quaedvlieg. - Zutphen: De Walburg Pers, 1982.
  • Het orgel in de St. Getrudiskerk te Sint Geertruid (L) / G. Huijzers. - In: De Orgelvriend, jrg. 27 nr. 9, september 1985. - Hierop volgt een reaktie van Jos Laus, gepubliceerd in: De Orgelvriend, jrg. 28 nr. 1, januari 1986.
  • Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 30 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde