Orgeldatabase | Gedetailleerde beschrijving

Volledige beschrijving geselecteerd orgel

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 May 2012.

Foto: Michiel van 't Einde

Zuidlaren, Nederland (Drenthe) - Hervormde Kerk
Gemeente: Tynaarlo
Adres: Kerkbrink, 9471 AJ, Zuidlaren

Beschrijving nr.: 1001354.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR3258.

Gebouwd door: Abraham Meere (1787)

Jaar	Orgelbouwer	Opus	Activiteit
1787	Abraham Meere		nieuwbouw
1845	A.A. Kuerten		uitbreiding
1859	Petrus van Oeckelen		overplaatsing
1936	firma M. Spiering		ombouw
1981	K.B. Blank & Zoon		restauratie

In 1716 bouwde Rudolph Garrels een nieuw orgel in Zuidlaren. Dit orgel werd in 1859 vervangen door een instrument dat Van Oeckelen uit Beusichem had gekocht. Op 15 juli 1787 leverde Abraham Meere daar een nieuw instrument voor de dorpskerk. In 1845 breidde A.A. Kuerten het orgel uit met een tweede klavier. Het orgel is in 1858 per veiling verkocht, omdat C.G.F. Witte een nieuw orgel had geleverd. Het is in 1859 in Zuidlaren geplaatst door de firma Van Oeckelen, echter zonder iets te wijzigen.
Een verbouwing vond plaats in 1935/1936 door de firma Spiering. Zij herbouwden het orgel met pneumatische tractuur en kegelladen. De dispositie werd ingrijpend gewijzigd en er werd een vrij pedaal aangelegd met een Subbas (transmissie). Het hernieuwde orgel werd op 21 december 1936 in gebruik genomen.
De firma Blank & Zoon restaureerde het orgel naar de toestand van 1845 onder advies van Klaas Bolt. Op 24 januari 1982 is het weer in gebruik genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan

1787	Beusichem	Hervormde Kerk
1859	Zuidlaren	Hervormde Kerk

Technische gegevens

Aantal registers per werk
- Hoofdwerk	10
- Onderpositief	5
- Pedaal	aangehangen
Totaal aantal stemmen	15
Toetstractuur	Mechanisch
Registertractuur	Mechanisch
Windlade(n)	Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Superoctaaf 2', Cornet III sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
Onderpositief (C-g'''): Roerfluit 8', Viola da Gamba 8', Flûte d'Amour 4', Prestant 4', Woudfluit 2'.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.
Speelhulpen: Tremulant.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities	Dispositieverzameling G.W. Lohman vermeldt bij Beusichem: Het Orgel in de Gereformeerde Kerk, gemaakt door Abraham Meere, Orgelmaker to Utrecht, in den jare 1787, den 15. Julij. Manuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Super Octaaf 2', Quint 3', Mixtuur, gehalv. 4 st., Cornet, discant 3 st. , Trompet, gehalv. 8'. Te zamen 9 heelen, een half register, een Tremulant, Ventiel. De dispositie na plaatsing in Zuidlaren in 1858 was: Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Fluittravers 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV-V sterk, Trompet 8'. Manuaal II: Roerfluit 8', Viola di Gamba 8', Fluit d'Amour 8', Prestant 4', Woudfluit 2'. Pedaal: Aangehangen. Manuaalkoppel, Tremulant. De dispositie na de ombouw door Spiering (1936) luidde: Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'. Manuaal II: Viola d'Amour 8' (1936), Voix Celeste 8' (1936), Roerfluit 8', Prestant 4', Fluit 4', Woudfluit 2'. Pedaal: Subbas 16' (transmission, 1936). Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Superkoppel Manuaal I - Manuaal II, Subkoppel Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II. Speelhulpen: Tremulant, 3 vaste combinaties (pp - mf - f).

Overige dispositiegegevens

Verschillende disposities

Dispositieverzameling G.W. Lohman vermeldt bij Beusichem:
Het Orgel in de Gereformeerde Kerk, gemaakt door Abraham Meere, Orgelmaker to Utrecht, in den jare 1787, den 15. Julij.
Manuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Super Octaaf 2', Quint 3', Mixtuur, gehalv. 4 st., Cornet, discant 3 st. , Trompet, gehalv. 8'.
Te zamen 9 heelen, een half register, een Tremulant, Ventiel.

De dispositie na plaatsing in Zuidlaren in 1858 was:
Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Fluittravers 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV-V sterk, Trompet 8'.
Manuaal II: Roerfluit 8', Viola di Gamba 8', Fluit d'Amour 8', Prestant 4', Woudfluit 2'.
Pedaal: Aangehangen.
Manuaalkoppel, Tremulant.

De dispositie na de ombouw door Spiering (1936) luidde:
Manuaal I: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
Manuaal II: Viola d'Amour 8' (1936), Voix Celeste 8' (1936), Roerfluit 8', Prestant 4', Fluit 4', Woudfluit 2'.
Pedaal: Subbas 16' (transmission, 1936).
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Superkoppel Manuaal I - Manuaal II, Subkoppel Manuaal I - Manuaal II, Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
Speelhulpen: Tremulant, 3 vaste combinaties (pp - mf - f).

Literatuur

Een tweetal aanvullingen op Hess' Dispositiën uit 1774 / dr. Gustav Fock. - In: Het Orgel : Nederlandse Organisten Vereniging 1890-1960. - (Jubileumnummer van Het Orgel).
Nieuwe en Herstelde Orgels : Zuidlaren (Ned. Herv. Kerk). - In: Maandblad Het Orgel, 34e Jaargang No. 4, Januari 1937.
Kroniek : 24 januari 1982. - In: De Mixtuur, nr. 39, augustus 1982.
Albertus Anthoni Hinsz, orgelmaker 1704-1785 / Willem Jan Dorgelo Hzn. - Augustinusga: Lykele Jansma, 1985.
De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).

Links

https://www.arpschnitger.nl/orgelsindrenthe.nl/nederlands/zuidl01.html

Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde	Foto: Michiel van 't Einde