Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.

Foto: Piet Bron

Waspik, Nederland (Noord-Brabant) - Hervormde Kerk
Gemeente: Waalwijk
Adres: Raadhuisstraat 17, 5165 CH, Waspik
Website: https://www.hervormdegemeentewaspik.nl/

Beschrijving nr.: 1001299.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: FL0027. Fotokaart De Mixtuur nummer: L07.

Gebouwd door: Mattheüs de Crane (1767)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1767 Mattheüs de Crane  nieuwbouw
1957 firma D.A. Flentrop  restauratie
1981 firma D.A. Flentrop  diverse werkzaamheden
2015 Van Rossum Orgelbouw  restauratie

  • In 1767 leverde Matthew de Crane een nieuw orgel voor de Nederlands Hervormde Kerk in Waspik. Hij speelde zelf het inauguratieconcert op 21 juni 1767. Het instrument is sindsdien meerdere malen gerepareerd, maar er is niets veranderd aan de dispositie. De firma Flentrop restaureerde het orgel in 1957, waarbij een van de Sesquialters werd vernieuwd. In het voorjaar van 1958 werd het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Albert de Klerk. In 1981 voerde Flentrop groot onderhoud uit en werkte aan de intonatie. Op 12 september 1981 werd het orgel weer in gebruik genomen.
  • In 2014-2015 is het orgel opnieuw gerestaureerd, door Hans van Rossum. De orgelkas is geschilderd in de originele mahonie kleur. Voor de restauratie was de kleur gebroken wit. Op eerste Pinksterdag, 24 mei 2015, is het orgel weer in gebruik genomen. De officiële ingebruikneming was op 29 mei 2015, met een concert door adviseur Peter van Dijk.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk13
- Bovenwerk7
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen20
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 413 Hz
TemperatuurMeantone
Winddruk63 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Praestant 16' (discant), Bourdon 16', Praestant 8', Holpyp 8', Octaaf 4', Holfluyt 4', Octaaf 2', Woudfluit 2', Sexquialter III sterk (2 2/3') (discant) - 1958, Cornet IV sterk (4') (discant), Mixtuur IV sterk (1'), Cimbaal III sterk (1/3'), Trompet 8' (B/D).
Positief (C-d'''): Holpyp 8', Dwarsfluyt 8' (discant), Praestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Quint 1 1/2', Sexquialter II sterk (2 2/3') (discant), Tremulant.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.

VulstemSamenstelling
Mixtuur IV sterk C: 1' - 2/3' - 1/2' - 1/3'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. gis'': 4' - 2 2/3' - 2' - 2'.
Cimbaal III sterk C: 1/3' - 1/4' - 1/4'. c°: 2/3' - 1/2' - 1/2'. c': 1 1/3' - 1' - 1'. c'': 2 2/3' - 2' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Knock (1788) Manuaal: Praestant 16' (discant), Bourdon 16', Praestant 8', Holpyp 8', Octaaf 4', Holfluit 4', Super Octaaf 2', Woudfluit 2', Mixtuur IV sterk, Cornet IV sterk, Sexquialter III sterk, Cymbal III sterk en Trompet 8' (gedeeld).
Positief: Dwarsfluit 8', Holpyp 8', Praestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Quint 1 1/2' en Sexquialter II sterk.
Aangehangen pedaal.
Literatuur
  • Dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen welken in de Provincie Friesland, Groningen en Elders aangetroffen worden / Nicolaas Arnoldi Knock. - Nieuwe uitgave. - Sneek: Boeijenga, 1968. - Herdruk van het boekje uit 1788.
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 54 nr. 5, mei 1958.
  • Musik und Kirche 1/1960.
  • De Orgelkalender van 1962 : De orgelgegevens / Jan van Bommel Jzn. - In: Het Orgelblad, jrg. 4 nr. 11, november 1961.
  • Bij de foto's. - In: Het Orgel, jrg. 60 nr. 4, april 1964.
  • Nederland... orgelland / mr. A. Bouman. - 3e geh.omgew.druk. - Leiden: Spruyt, Van Mantgem & De Does, 1964.
  • Klein-orgelboek (deel 1). - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1970].
  • Langs kerken en kapellen : Orgeltocht door Nederland. - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1977].
  • Kroniek : 12 september 1981. - In: De Mixtuur, nr. 38, maart 1982.
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • Het historische orgel in Nederland 1726 - 1769 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 2).
  • Midden-Brabantse orgelexcursie / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 50 nr. 10, oktober 2008.
  • Orgel heeft weer kleur en klank : Het unieke orgel van De Crane in Waspik heeft zijn originele klanken en looks terug / Nadine Kieboom. - In: Brabants Dagblad, woensdag 13 mei 2015.
  • Restauratie De Crane-orgel in de Hervormde Kerk te Waspik (I) / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 57 nr. 10, oktober 2015.
  • Restauratie De Crane-orgel in de Hervormde Kerk te Waspik (2) / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 57 nr. 11, november 2015.
  • Voorjaarsexcursie zaterdag 4 juni naar orgels in De Langstraat / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 58 nr. 5, mei 2016.
  • Het Mattheus de Crane-orgel in de Hervormde Kerk te Waspik / Peter van Dijk. - In: Het Orgel, jrg. 113, nr. 5, september 2017.
Opnamen Mattheus de Crane / Jamie de Goei. - VDGRAM Records 20181116 (CD). - 2018. - Opgenomen in Batenburg, Est en Waspik.
Links https://rossumorgelbouw.nl/projects/restauratie-reconstructie-orgel-hervormde-kerk-waspik-2015/
https://www.orgelnieuws.nl/de-crane-orgel-hervormde-kerk-waspik-gerestaureerd/
https://www.hervormdegemeentewaspik.nl/historie/de-crane-orgel
YouTube Christe, der du bist Tag und Licht - G. Böhm / Brabants Orgelproject (2018)


Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Situatie voor de restauratie. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 May 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor de restauratie. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 May 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor de restauratie. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 May 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor de restauratie. Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 May 2013.
Foto: Michiel van 't Einde
Situatie voor de restauratie. Bron: Fotokaart FL 27 (Stichting Orgel Centrum).
Bron: Fotokaart FL 27 (Stichting Orgel Centrum)
Foto: Piet Bron. Datering: 16 May 2015.
Foto: Piet Bron
Foto: Piet Bron. Datering: 8 April 2013.
Foto: Piet Bron