Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Roel Bouwman
Uithuizermeeden, Nederland (Groningen) - Mariakerk
Gemeente: Het Hogeland
Streek:Hunsingo
Adres: Torenstraat 26, 9982 AX, Uithuizermeeden
Website: https://www.pguithuizermeeden.nl/
Beschrijving nr.: 1001232.
Groningen Orgelland nummer: 310. Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0106.
Gebouwd door: Albertus Anthonie Hinsz en Franz Caspar Snitger jr. (1785)
Het orgel bevat ouder materiaal: Balgen uit 1755 van Johann Heinrich Hartmann Bätz
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Gedekt 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nasard 3', Woudfluit 2', Cornet III sterk (4') (discant) - 1785, Mixtuur III-IV sterk (1 1/3') (B/D) - 2015, Trompet 8' - 1970, Vox Humana 8' - 1785, Tremulant.
Rugwerk (C-d'''): Fluit Douce 8' - 1785, Prestant 4' - 1785, Gedekte Fluit 4' - 1970, Gedekte Quint 3' - 1970, Octaaf 2' - 1785, Speelfluit 2' - 1970, Sexquialter II-III sterk (1 1/3') - 2015, Dulciaan 8' - 1970, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1785, Prestant 8' - 1785, Gedekt 8' - 1785, Roerquint 6' - 1785, Octaaf 4' - 1785, Nachthoorn 2' - 1970, Bazuin 16' - 1970, Trompet 8' - 1970, Cornet 4' - 1785.
Koppelingen: Manuaalkoppel - schuifkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: 3 ventielen, Windlosser, Clavis.
Foto: Roel Bouwman
Uithuizermeeden, Nederland (Groningen) - Mariakerk
Gemeente: Het Hogeland
Streek:Hunsingo
Adres: Torenstraat 26, 9982 AX, Uithuizermeeden
Website: https://www.pguithuizermeeden.nl/
Beschrijving nr.: 1001232.
Groningen Orgelland nummer: 310. Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0106.
Gebouwd door: Albertus Anthonie Hinsz en Franz Caspar Snitger jr. (1785)
Het orgel bevat ouder materiaal: Balgen uit 1755 van Johann Heinrich Hartmann Bätz
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1785 | Albertus Anthonie Hinsz | nieuwbouw | 1868 | Nicolaas Anthonie Gerhardus Lohman | restauratie | 1910 | Jan Doornbos | wijzigen dispositie | 1931 | Verschueren Orgelbouw | wijzigen dispositie | 1970 | Gebroeders Van Vulpen | reconstructie | 2015 | Orgelmakerij Reil | restauratie |
- Het orgel is gebouwd in 1781-1785 door Hinsz en Schnitger jr. Hinsz overleed tijdens de bouw, zodat Schnitger het alleen voltooide. Het vorige zestiende eeuwse instrument uit de kerk werd door Hinsz in 1781 overgeplaatst naar de Rooms-Katholieke Kerk van Uithuizen. In 1868 werd aan het orgel gewerkt door N.A.G. Lohman. Deze maakte een pedaalkoppel.
- Op initiatief van organist J.W. Dekker, tevens orgelmaker in Uithuizermeeden, werd door hem samen met Jan Doornbos een wijziging doorgevoerd in de dispositie in de jaren 1906-1910. De Bazuin 16' en de beide Trompetten 8' werden vernieuwd en de Dulciaan werd omgebouwd tot een Klarinet. Op het hoofdwerk werden een Salicet 8' en een Fluit Dolce 4' geplaatst in plaats van de Nasard en de Mixtuur. Op het rugwerk kwam een Viola di Gamba 8' op de plaats van de Sexquialter.
- In 1931 vond nog een dergelijke verbouwing plaats, nu door L. Verschueren, maar wel weer in samenwerking met organist Dekker. De Salicet uit 1906 werd vervangen door een Violine 8', de Woudfluit 2' werd geplaatst in het orgel van de Hervormde Kerk te Oosternieland, en op die plaats kwam de Octaaf 2' van het rugwerk, en de Fluit Dolce 4' uit 1906 werd vervangen door een Aeoline 8'. Op het rugwerk verving men de Gedaktfluit door een nieuwe Fluit 4', en de Gedaktquint door een Quintadeen 8'. Op de plaats van de verwijderde Octaaf 2' plaatste men een Salicionaal 8' discant, en de Spitsfluit werd vervangen door een Woudfluit 2'. Tot slot plaatste men een Cello 8' op het pedaal in plaats van de Nachthoorn 8'.
- In de jaren 1966-1970 is het instrument door Van Vulpen gerestaureerd. Hierbij werd de oorspronkelijke dispositie hersteld. Verdwenen pijpwerk werd nieuw gemaakt naar voorbeelden van andere Hinsz-orgels. Adviseur bij de werkzaamheden was Lambert Erné. Op 27 maart 1970 is het instrument weer in gebruik genomen met een bespeling door de adviseur. De balgen van het orgel zijn afkomstig van het Bätz-orgel uit Benschop.
- In 1995 is de temperatuur van het orgel gewijzigd in Neidhardt I. In 1996 werden de bekers van de Dulciaan 8' verlengd. In de jaren 2014-2015 heeft de firma Reil een restauratie uitgevoerd. Naast een technische restauratie werd ook het klankkarakter van het instrument verbeterd en zijn de balgen verplaatst. De Mixtuur en de Sexquialter werden vernieuwd. Adviseur bij de werkzaamheden was Stef Tuinstra. Het orgel is na Pasen 2014 (20 april) overgebracht naar de werkplaats, en de werkzaamheden werden in de zomer van 2015 afgerond. De orgelkas is ook gerestaureerd en opnieuw geschilderd .
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Hoofdwerk | 11 |
- Rugwerk | 8 |
- Pedaal | 9 |
Totaal aantal stemmen | 28 |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Toonhoogte | a' = 465 Hz |
Temperatuur | Neidhardt II |
Winddruk | 69 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Gedekt 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nasard 3', Woudfluit 2', Cornet III sterk (4') (discant) - 1785, Mixtuur III-IV sterk (1 1/3') (B/D) - 2015, Trompet 8' - 1970, Vox Humana 8' - 1785, Tremulant.
Rugwerk (C-d'''): Fluit Douce 8' - 1785, Prestant 4' - 1785, Gedekte Fluit 4' - 1970, Gedekte Quint 3' - 1970, Octaaf 2' - 1785, Speelfluit 2' - 1970, Sexquialter II-III sterk (1 1/3') - 2015, Dulciaan 8' - 1970, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1785, Prestant 8' - 1785, Gedekt 8' - 1785, Roerquint 6' - 1785, Octaaf 4' - 1785, Nachthoorn 2' - 1970, Bazuin 16' - 1970, Trompet 8' - 1970, Cornet 4' - 1785.
Koppelingen: Manuaalkoppel - schuifkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: 3 ventielen, Windlosser, Clavis.
Vulstem | Samenstelling |
Mixtuur III-V sterk (Hoofdwerk) | C: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 4' - 3 1 5/' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2'. |
Cornet III sterk discant (Hoofdwerk) | c': 4' - 2 2/3' - 1 3/5'. |
Sexquialter II-III sterk (Rugwerk) | C: 1 1/3' - 4/5'. c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Knock (1788) |
Manuaal: Gedact 16', Praestant 8' (discant dubbelkorig), Holpyp 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Nasat 3', Woudfluit 2', Cornet III sterk (discant), Mixtuur III-IV-V sterk (gedeeld), Trompet 8' en Vox Humana 8'. Rugwerk: Fluit Douce 8', Praestant 4', Gedakt 4', Gedekt Quint 3', Octaaf 2', Speelfluit 2', Sixquialter II-III sterk en Dulciaan 8'. Pedaal: Bourdon 16', Gedact 8', Praestant 8', Rhoerquint 6', Octaaf 4', Nagthoorn 2', Bazuin 16', Trompet 8' en Cornet 4'. |
Verschillende disposities |
Na de verbouwingen van 1910, 1931 was de dispositie: Hoofdwerk: Gedakt 16', Prestant 8', Holpijp 8', Violine 8', Aeoline 8', Octaaf 4', Speelfluit 4', Octaaf 2', Cornet III sterk, Trompet 8', Vox Humana 8'. Rugwerk: Fluit Dolce 8', Viola di Gamba 8', Quintadeen 8', Salicionaal 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Woudfluit 2', Klarinet 8'. Pedaal: Bourdon 16', Prestant 8', Gedakt 8', Cello 8', Roerquint 6', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8', Cornet 4'. |
Literatuur |
|
Opnamen |
|
Links |
https://www.orgelshogeland.nl/?page_id=242 https://www.arpschnitger.nl/nl/suithuizerm.html |
|
|
|
|
|
|