Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Bild: Michiel van 't Einde. Datering: 30 December 2011.

Bild: Michiel van 't Einde

Stedum, Nederland (Groningen) - Bartholomeuskerk
Gemeinde: Eemsdelta
Region:Fivelingo
Adresse: Hoofdstraat 1, 9921 PS, Stedum
Website: http://www.hervormdegemeente.nl/stedum-lellens-wittewierum-tenpost/

Beschreibung nr.: 1001215.
Orgelnummer "Groningen Orgelland": 242. Kartennummer "Stichting Orgelcentrum": GR3663 (Detail).

Gebaut von: Builder unknown (1680)

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1680	Builder unknown		Neubau
1798	Dirk Lohman		Umbau
1939	Mense Ruiter Orgelmakers		Umbau
1946	Mense Ruiter Orgelmakers		Restaurierung und Vergrößerung

Het orgel in Stedum is een geschenk van Johan Clant, collator te Stedum. De maker is niet bekend, hoewel lange tijd is gemeend dat Arp Schnitger de bouwer moet zijn geweest. Het is gebouwd in 1680. In 1798 verwijderde D. Lohman het rugwerk, en verving dit door een gebeeldhouwd paneel. In 1939 werd het orgel door Mense Ruiter gerestaureerd, waarbij de speeltafel naar de zijkant werd verplaatst. Mense Ruiter restaureerde het orgel in 1946, en breidde het tevens uit met een zelfstandig pedaal met electrische tractuur.
Henk Kwakernaat vermeldt in De Orgelvriend: 1851 Stedum, NH Kerk: Nieuwbouw van een orgel met 20 stemmen verdeeld over twee manualen en aangehangen pedaal (door Petrus van Oeckelen).

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk	10
- Borstwerk	5
- Pedaal	6 (4)
Gesamtzahl der Stimmen	21 (19)
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests
Temperatur	Equal temperament
Winddruck	92,3 mm

Disposition
Hoofdwerk (C-g'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Trompet 8'.
Borstwerk (C-g'''): Gedakt 8', Viola 8', Fluit 4', Gemshoorn 2', Sesquialtera II-III sterk, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Bourdon 32' - akoestisch, Bourdon 16', Bourdon 8' - unit, Prestant 8', Prestant 4', Prestant 2' - unit.
Koppeln: Klavierkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen	De dispositie in 1791 luidde: Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'. Borstwerk (C-c'''): Gedakt 8', Fluit 4', Octaaf 2', Sesquialter II sterk, Dulciaan 8', Tremulant. Pedaal (C-c'): aangehangen. G.W. Lohman vermelde: Het Orgel in de Hervormde Kerk te Stedum, Prov. Groningen, is gemaakt door D. Lohman, Zonen 1798, heeft 2 Handklavieren van C tot d 3, aangehangen pedaal van C tot d 1. Manuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur 3, 4 st, Trompet 8'. Borstwerk: Gedackt 8', Fluit 4', Octaaf 2', Sexquialter 2 st, Dulciaan 8'. Tremulant, 2 afsluitingen, 1 Tremul., 3 blaasbalgen, 10 vt. lang, 5 1/2 vt breed. Voor de werkzaamheden van Mense Ruiter in 1939 was de dispositie: Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk. Borstwerk (C-c'''): Gedakt 8', Gamba 8', Fluit 4', Speelfluit 2', Tremulant. Pedaal (C-c'): aangehangen.

Übrige dispositiondaten

Mehrere dispositionen

De dispositie in 1791 luidde:
Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
Borstwerk (C-c'''): Gedakt 8', Fluit 4', Octaaf 2', Sesquialter II sterk, Dulciaan 8', Tremulant.
Pedaal (C-c'): aangehangen.

G.W. Lohman vermelde:
Het Orgel in de Hervormde Kerk te Stedum, Prov. Groningen, is gemaakt door D. Lohman, Zonen 1798, heeft 2 Handklavieren van C tot d 3, aangehangen pedaal van C tot d 1.
Manuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur 3, 4 st, Trompet 8'.
Borstwerk: Gedackt 8', Fluit 4', Octaaf 2', Sexquialter 2 st, Dulciaan 8'.
Tremulant, 2 afsluitingen, 1 Tremul., 3 blaasbalgen, 10 vt. lang, 5 1/2 vt breed.

Voor de werkzaamheden van Mense Ruiter in 1939 was de dispositie:
Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Salicionaal 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk.
Borstwerk (C-c'''): Gedakt 8', Gamba 8', Fluit 4', Speelfluit 2', Tremulant.
Pedaal (C-c'): aangehangen.

Literatur

Een tweetal aanvullingen op Hess' Dispositiën uit 1774 / dr. Gustav Fock. - In: Het Orgel : Nederlandse Organisten Vereniging 1890-1960. - (Jubileumnummer van Het Orgel).
Ned. Herv. Kerk Stedum / Documentatie Orgelcentrum. - In: Het Orgelblad, jrg. 10 nr. 12, december 1967.
Ned. Herv. Kerk te Stedum / Meindert van der Galiën. - In: Het Orgelblad, jrg. 11 nr. 6/7, juni/juli 1968.
Reizend door het Nederlandse Orgellandschap : De provincie Groningen, 3 / G.A. Schaap en B.J. Dikken. - In: De Orgelvriend, jrg. 18 nr. 3, maart 1976.
Langs kerken en kapellen : Orgeltocht door Nederland. - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1977].
Het Groninger orgelbezit van de reformatie tot de romantiek / Frans Talstra. - Stichting Oude Groninger Kerken, Publicatie 22, november 1979.
Albertus Anthoni Hinsz, orgelmaker 1704-1785 / Willem Jan Dorgelo Hzn. - Augustinusga: Lykele Jansma, 1985.
Het Groninger orgelbezit van Adorp tot Zijldijk : deel V Fivelingo / Jaap Brouwer, Dirk Molenaar, Adolph Rots, Frans Talstra, Victor Timmer. - Leens : Stichting Groningen Orgelland, 1998. - (Publicatie van de Stichting Groningen Orgelland ; 21).
Het historische orgel in Nederland 1790 - 1818 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 4).

Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Quelle: Postcard	Quelle: Postcard	Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde
Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde	Bild: Michiel van 't Einde