Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.

Foto: Michiel van 't Einde

Kloetinge, Nederland (Zeeland) - Geerteskerk
Gemeente: Goes
Streek:Zuid-Beveland
Adres: Geerteplein 24, 4481 AN, Kloetinge
Website: https://www.pknkloetinge.nl/

Beschrijving nr.: 1001002.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: KI0969.

Gebouwd door: Hendrikus Hermanus Hess (1787)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1787 Hendrikus Hermanus Hess  nieuwbouw
1846 Cornelis Stulting  restauratie
1880 Jacobus Johannus van den Bijlaardt  wijzigen dispositie
1889 Jacobus Johannus van den Bijlaardt  restauratie
1913 A.S.J. Dekker  ombouw
1930 A.S.J. Dekker  restauratie
1975 firma D.A. Flentrop  restauratie
2008 A. Nijsse & Zonen  restauratie en uitbreiding

  • Op 27 is 1787 werd het Hess-orgel in Kloetinge ingewijd. Het was geplaatst tegen de koorboog. In 1846 werd het orgel gerepareerd, vermoedelijk door Stulting. Bij deze gelegenheid is een Viola di Gamba 8' op de lege plaats van het Bovenwerk geplaatst, en werd het Carillon II sterk vervangen door een Salicionaal 4'. Van den Bijlaardt verving in 1880 de Sesquialter door een Roerfluit 4'. Hij restaureerde het orgel in 1889, waarbij de Cornet is vernieuwd.
  • In 1913 is het door de firma Dekker uit Goes tegen de westwand van de kerk geplaats. Dekker wijzigde het orgel ingrijpend, hierbij geadviseerd door de heer J. Kooiman, organist in Goes. De Trompet 8' van het Hoofdwerk werd door een nieuw exemplaar vervangen, en op het Bovenwerk plaatste Dekker een Quintadeen 8', een Viola da Gamba 8' en een Vox Celeste. Door de nieuwe verwarming raakte het orgel al snel ontregeld, zodat in 1930 een nieuwe revisie nodig was. Hierbij wijzigde Dekker nog meer: een Viola 4' kwam op het Hoofdwerk in plaats van de Flageolet, de Octaaf 2' werd vervangen door een nieuw exemplaar, en op het Bovenwerk werd de Quint vernieuwd. Tenslotte maakte Dekker een pneumatische pedaallade met een Subbas. Van de oorspronkelijke registers van Hess waren nog slechts acht stemmen overgebleven. Op donderdag 24 april 1930 werd het orgel weer in gebruik genomen met een concert door W. Kool, organist van de Wilhelminakerk in Rotterdam.
  • In 1975 voerde Flentrop een restauratie uit, waarbij de originele dispositie werd hersteld. Het orgel had oorspronkelijk een lege plaats op het Bovenwerk. Hier plaatste Flentrop een Viola di Gamba 8'. Adviseur bij de restauratie was Willem Talsma. In 2008 is het orgel door de firma Nijsse gereviseerd en uitgebreid met twee registers op het pedaal. Deze zijn achter het orgel geplaatst, waartoe de orgelkas een meter is uitgebouwd.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Bovenwerk7
- Pedaal2
Totaal aantal stemmen20
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Praestant 8', Holpyp 8', Octaav 4', Quint 3', Superoctaav 2', Flajeolet 1', Cornet V sterk (discant) - 1889, Sexquialtera II sterk, Mixtuur III-IV sterk (B/D) - 1787, Trompet 8' (B/D) - 1975.
Bovenwerk (C-f'''): Holpyp 8' - 1787, Viola di Gamba 8' - 1975, Gemshoorn 4' - 1787, Quintfluyt 3' - 1975, Octaav 2' - 1975, Carillion II sterk - 1975, Vox Humana 8' - 1975, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 2008, Prestant 8' - 2008.
Koppelingen: Manuaalkoppeling (B/D), Pedaal - Hoofdwerk - 2008, Pedaal - Bovenwerk - 2008.
Speelhulpen: Ventiel Bovenwerk.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk (Hoofdwerk) C: 2' - 1 1/3' - 1'. c': 10 2/3' - 8' - 5 1/3' - 4' - 2 2/3'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde van 1930 tot 1974:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4' (1880), Viola 4' (1930), Quint 3', Octaaf 2' (1930), Cornet V sterk (1889), Mixtuur II-IV sterk, Trompet 8' (1913).
Bovenwerk: Holpijp 8', Quintadeen 8' (1913), Viola di Gamba 8' (1913), Vox Celeste 8' (1913), Salicionaal 4' (1846), Open Fluit 4', Quint 3' (1930).
Pedaal: Subbas 16' (1930).
Literatuur
  • Aantekening van zommige Vernieuwde en Verbeterde Dispositiën in Kerkorgelen als mede Dispositiën van eenige Kerk-cabinet en Bureau Orgels en eindelijk verscheide schetsen tot zodanige Kerk en Cabinet orgels van onderscheide groote / E. van Eem. - Sneek : J.W. Boeijenga, 1970. - Heruitgave van een handschrift uit ca. 1815.
  • Kloetinge. - In: De Zeeuw, vrijdag 25 april 1930.
  • Historische orgels in Zeeland [Noord en Zuid Beveland] / J.H. Kluiver. - In: Archief 1972 & 1973 : Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, p. 43-116.
  • Kort orgelbouwnieuws : Kloetinge. - In: Het Orgel, jrg. 70, nr. 1, januari 1974.
  • Historische orgels in Zeeland III : Schouwen en Duiveland, Tholen, Zeeuwsch-Vlaanderen / J.H. Kluiver. - In: Archief 1976 : Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, p. 93-231.
  • Het orgel in de Ned. Herv. Kerk te Kloetinge / Aug. B. - In: De Orgelvriend, jrg. 25 nr. 2, februari 1983.
  • Er staat een orgel in... / Gert Oost, Bert Wisgerhof, Piet Hartemink . - Baarn: Bosch & Keuning, 1983.
  • Van Middelburg naar Den Haag : Iets over Johannes Serlé en zijn werk / Herman de Kler. - In: De Mixtuur, nr. 59, maart 1988.
  • De Ned. Herv. of Geerteskerk te Kloetinge : geschied- en bouwkundig overzicht vanaf de stichting / A.J. Blok, A.Th. Kurvink. - 1999. - Bevat artikel "Hess-orgel" door A.Th. Kurvink.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
Opnamen Vier historische orgels op de Bevelanden bespeeld door Kees van Eersel. - Eurosound ES 46.833 (LP). - 1987.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 20 March 2012.
Foto: Michiel van 't Einde