Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Dirco Oskam
Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Waalse Kerk
Gemeente: Haarlem
Adres: Begijnhof 30, 2011 HE, Haarlem
Website: https://waalsekerkhaarlem.nl/
Beschrijving nr.: 1000919.
Gebouwd door: Johann Caspar Friederichs (1808)
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Open Fluijt 4', Quint 3', Superoctaaf 2', Cornet IV sterk (from a), Mixtuur IV sterk, Trompet 8' - 1964.
Bovenwerk (C-f'''): Viola di Gamba 8' - 1875, Holpijp 8', Gemshoorn 4', Roerfluijt 4', Quint 3', Open Fluijt 2' - 1964, Dulciaan 8' - 1964.
Pedaal (C-f'): Bourdon 16' - transmissie, Prestant 8' - transmissie, Holpijp 8' - transmissie, Octaaf 4' - transmissie, Fluijt 4' - transmissie, Fagot 16' - 1964, Trompet 8' - 2008.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.
Foto: Dirco Oskam
Haarlem, Nederland (Noord-Holland) - Waalse Kerk
Gemeente: Haarlem
Adres: Begijnhof 30, 2011 HE, Haarlem
Website: https://waalsekerkhaarlem.nl/
Beschrijving nr.: 1000919.
Gebouwd door: Johann Caspar Friederichs (1808)
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1808 | Johann Caspar Friederichs | nieuwbouw | 1875 | Hermanus Knipscheer (II) | uitbreiding | 1924 | Karel Pieter van Ingen | diverse werkzaamheden | 1965 | firma D.A. Flentrop | restauratie | 2008 | Henk van Eeken | restauratie | 2019 | Flentrop Orgelbouw | restauratie |
- Het gebouw van de Waalse (Franstalige) kerk in Haarlem is de oude Begijnenkerk, daterend uit de 13e eeuw. Sinds 1562 wordt de kerk gebruikt door de Waalse gemeente Haarlem. In 1807-1808 bouwde Johann Caspar Friederichs een nieuw orgel voor deze kerk. Adviseurs waren P. van Lee en J. Enschedé, leden van de kerkenraad. Op 27 augustus 1808 werd het orgel afgeleverd en de volgende dag onderzocht door P. Hoogstraaten en J.P. Schumann, organisten te Haarlem.
- In 1875 is het orgel vergroot door Hermanus Knipscheer (II). Het Bovenwerk kreeg een nieuwe Viola di Gamba 8' en een Tremulant. Het pedaal was oorspronkelijk aangehangen, maar Knipscheer plaatste twee onafhankelijke registers op het pedaal, een Fagot 16' en een Schalmey 4'. Het Bovenwerk werd in een zwelkast geplaatst.
- Alle tongwerken zijn in 1924 vernieuwd door Karel Pieter van Ingen. In de jaren daarna moet er aan het orgel gewerkt zijn, maar door wie en wanneer is niet bekend. In 1959 bleken enkele registers in het orgel verplaatst (Gemshoorn 4', Quint 3' en Gedekte Quint 3'), andere ontbraken (Dulciaan 8', Fagot 8' en de Open Fluit 2').
- In 1964-1965 heeft de firma D.A. Flentrop heeft het instrument gerestaureerd. Ze reconstrueerden de oorspronkelijke dispositie, verwijderden de zwelkast en de tremulant en maakten nieuwe tongwerken naar voorbeelden van andere Friederichs-orgels. De Viola di Gamba uit 1875 werd bewaard. Het pedaal werd vergroot met vijf transmissies van het Hoofdwerk, om het bruikbaarder te maken. Ook de tongwerken van het pedaal uit 1875 werden vernieuwd. Op 25 juni 1965 werd het instrument officieel weer in gebruik genomen.
- Henk van Eeken heeft het orgel in de jaren 2001-2008 gerestaureerd. Dit was een technische restauratie, waaronder een revisie van delen van het windsysteem en de balg. Van Eeken verving de pedaal Schalmey 4' uit 1964 door een nieuwe Trompet 8'. Op 12 juli 2008 werd het orgel in gebruik genomen.
- Het gebouw was inmiddels aan een grote restauratie toe. Toen alle fondsen er waren, konden de werken in de jaren 2013-2019 worden uitgevoerd. Het orgel was tijdens de werken ingepakt, maar het bleek toch noodzakelijk om het hele instrument schoon te maken. De werkzaamheden zijn in 2019 uitgevoerd door Flentrop en daarbij hoorde ook een nieuwe technische revisie. Kerk en orgel zijn op 21 september 2019 (officieel) en 22 september 2019 (kerkdienst) weer in gebruik genomen.
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 10 |
| - Bovenwerk | 7 |
| - Pedaal | 7 (2) |
| Totaal aantal stemmen | 24 (19) |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Temperatuur | Equal temperament |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Open Fluijt 4', Quint 3', Superoctaaf 2', Cornet IV sterk (from a), Mixtuur IV sterk, Trompet 8' - 1964.
Bovenwerk (C-f'''): Viola di Gamba 8' - 1875, Holpijp 8', Gemshoorn 4', Roerfluijt 4', Quint 3', Open Fluijt 2' - 1964, Dulciaan 8' - 1964.
Pedaal (C-f'): Bourdon 16' - transmissie, Prestant 8' - transmissie, Holpijp 8' - transmissie, Octaaf 4' - transmissie, Fluijt 4' - transmissie, Fagot 16' - 1964, Trompet 8' - 2008.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Verschillende disposities |
The original stop list was: Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaav 4', Open Fluijt 4', Quint 3', Super Octaav 2', Mixtuur 3, 4 sterk, Cornet 4 sterk, Fagot-Trompet 8'. Bovenwerk: Holpijp 8', Gemshoorn 8', Roerfluijt 4', Quint Gedackt 3', Open Fluijt 2', Dulciaan 8'. Pedaal: pull down. Manual coupler (bas/discant). |
| Literatuur |
|
| Opnamen |
Kees Rosenhart bespeelt het orgel van de Waalse- of Begijnenkerk te Haarlem / Kees Rosenhart. - Haarlem : Eglise Wallone 6812 059 (LP). - 1976. |
| Links |
https://waalsekerkhaarlem.nl/orgel/ https://www.orgelnieuws.nl/wcms/modules/news/article.php?storyid=2752 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |