Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Dirco Oskam
Gouda, Nederland (Zuid-Holland) - Grote- of Sint Janskerk
Gemeente: Gouda
Adres: Achter de Kerk 15, 2801 JX, Gouda
Website: http://www.sintjan.com/
Beschrijving nr.: 1000894.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0011, FL0048, GR3151 (Nieuwe foto, 1964), GR3153 (Klaviatuur).
Gebouwd door: Jean François Moreau (1736)
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Prestant 16', Prestant 8', Holpijp 8', Quint 6', Octaaf 4', Openfluit 4', Superoctaaf 2', Cornet V sterk (discant), Tertiaan II sterk, Mixtuur V-VI sterk, Trompet 16', Trompet 8', Schalmei 4'.
Rugwerk (C-d'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Fluit Travers 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Quint 3', Superoctaaf 2', Woudfluit 2', Sexquialter II sterk, Cornet VI sterk, Mixtuur VI sterk, Scherp VI sterk, Trompet 8', Dulciaan 8', Tremulant.
Bovenwerk (C-d'''): Prestant 8', Echoholpijp 8', Quintadena 8', Salicionaal 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Echofluit 4', Nasard 3', Nachthoorn 2', Flageolet 1', Sexquialter III sterk (B/D), Mixtuur IV sterk, Echotrompet 8', Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal (C-e'): Prestant 16', Subbas 16', Prestant 8', Wijdgedekt 8', Octaaf 4', Holfluit 2', Mixtuur VI sterk, Bazuin 16', Trompet 8', Clairon 4', Cornet 2'.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Hoofdwerk en Bovenwerk, Hoofdwerk - Rugwerk, Rugwerk - Hoofdwerk.
Alle koppels zijn gedeeld.
Overige bronnen
YouTube
Foto: Dirco Oskam
Gouda, Nederland (Zuid-Holland) - Grote- of Sint Janskerk
Gemeente: Gouda
Adres: Achter de Kerk 15, 2801 JX, Gouda
Website: http://www.sintjan.com/
Beschrijving nr.: 1000894.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0011, FL0048, GR3151 (Nieuwe foto, 1964), GR3153 (Klaviatuur).
Gebouwd door: Jean François Moreau (1736)
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1736 | Jean François Moreau | nieuwbouw | 1835 | Nicolaas Anthonie Lohman | restauratie | 1839 | Hinderik Berends Lohman | restauratie | 1893 | Johan Frederik Witte | restauratie | 1920 | J. de Koff & Zoon | diverse werkzaamheden | 1960 | firma D.A. Flentrop | restauratie | 1981 | Ernst Leeflang | restauratie | 2012 | Orgelmakerij Reil | restauratie | 2016 | Orgelmakerij Reil | restauratie | 2022 | Gebroeders Van Vulpen | diverse werkzaamheden |
- Op 8 oktober 1732 werd besloten om het oude orgel in Gouda op te ruimen, en een nieuw werk te laten bouwen. De lege kas van het oude orgel is nog te bewonderen in de Rooms-Katholieke kerk van Abcoude. Jean François Moreau bouwde het instrument, dat op 13 mei 1736 in gebruik werd genomen.
- In de negentiende eeuw is er geregeld aan gewerkt, en enkele stemmen werden vervangen. Tussen 1835 en 1839 werd het instrument door de firma Lohman gerestaureerd. N.A. Lohman stelde voor het orgel uit te breiden met een vierde manuaal, dat als echoklavier boven het bovenwerk zou worden opgesteld. Dit plan is uiteindelijk niet uitgevoerd. Bij de restauratie maakte men wel een geheel nieuwe speeltafel, die uitbundig werd versierd. De restauratie was voltooid op 11 juli 1839 door de zonen van Lohman. Het instrument werd eveneens gerestaureerd tussen 1891 en 1893 door Witte. J. de Koff maakte in het begin van de twintigste eeuw een zwelkast en een motor. De dispositie van het orgel was inmiddels op verschillende punten ingrijpend gewijzigd.
- De firma's Flentrop (1959/1960, onder advies van Lambert Erné) en Leeflang (1979/1981) restaureerden het orgel, maar lieten veel materiaal uit later tijd zitten. Zo is ook de zwelkast nog in gebruik. Op 26 juni 1981 werd het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door de organist van de kerk, Klaas Boersma, die de samenzang begeleidde, en één van de adviseurs tijdens de restauratie, Arie J. Keijzer. Ook dr. M.A. Vente was adviseur bij de restauratie. De werkzaamheden aan het orgel werden echter pas begin 1982 voltooid.
- In 2012 is het orgel door de firma Reil gereviseerd. Naast groot onderhoud is het gehele instrument opnieuw geïntoneerd. Ook werd de winddruk verhoogd naar 98 mm. Adviseurs bij de werkzaamheden waren Henk Kooiker en Christiaan Ingelse, organist van de kerk. Op 27 juni 2012 is het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Christiaan Ingelse. De tweede fase van de restauratie is uitgevoerd in 2016.
- In 2022 is groot onderhoud uitgevoerd door de firma Van Vulpen. Drie balgen zijn opnieuw beleerd en de windtoevoer naar de grootste frontpijpen is verbeterd, waardoor die nu voller zijn gaan klinken. Hierna is het orgel op 6 januari 2023 weer in gebruik genomen met een concert door Gerben Budding.
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Hoofdwerk | 13 |
- Bovenwerk | 15 |
- Rugwerk | 14 |
- Pedaal | 11 |
Totaal aantal stemmen | 53 |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Temperatuur | Equal temperament |
Winddruk | 98 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-d'''): Prestant 16', Prestant 8', Holpijp 8', Quint 6', Octaaf 4', Openfluit 4', Superoctaaf 2', Cornet V sterk (discant), Tertiaan II sterk, Mixtuur V-VI sterk, Trompet 16', Trompet 8', Schalmei 4'.
Rugwerk (C-d'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Fluit Travers 8', Octaaf 4', Gedekte Fluit 4', Quint 3', Superoctaaf 2', Woudfluit 2', Sexquialter II sterk, Cornet VI sterk, Mixtuur VI sterk, Scherp VI sterk, Trompet 8', Dulciaan 8', Tremulant.
Bovenwerk (C-d'''): Prestant 8', Echoholpijp 8', Quintadena 8', Salicionaal 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Echofluit 4', Nasard 3', Nachthoorn 2', Flageolet 1', Sexquialter III sterk (B/D), Mixtuur IV sterk, Echotrompet 8', Vox Humana 8', Tremulant.
Pedaal (C-e'): Prestant 16', Subbas 16', Prestant 8', Wijdgedekt 8', Octaaf 4', Holfluit 2', Mixtuur VI sterk, Bazuin 16', Trompet 8', Clairon 4', Cornet 2'.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Hoofdwerk en Bovenwerk, Hoofdwerk - Rugwerk, Rugwerk - Hoofdwerk.
Alle koppels zijn gedeeld.
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Van 't Kruijs (1885) |
Het Orgel in de Groote of St. Janskerk te Gouda is in 1736 door Jean Moreau uit Rotterdam geleverd, en heeft drie klavieren, vrij pedaal en 52 sprekende stemmen. Organist de heer Brons Middel. Hoofdmanuaal: Prestant 16', Prestant 8', Holpijp 8', Quint 6', Octaaf 4', Openfluit 4', Roerfluit 4', Octaaf 2', Cornet 5 st., Mixtuur 4-6 st., Trompet 16', Trompet 8', Schalmei 4'. Bovenmanuaal: Prestant 8', Salicionaal 8', Echo-Holpijp 8', Quintadena 8', Viola di Gamba 8', Octaaf 4', Echofluit 4', Nachthoorn 2', Flageolet 1', Mixtuur 4 st., Sexquialter, Echo-Trompet 8', Vox Humana 8'. Rugpositief: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Fluit Travers 8', Octaaf 4', Fluit Douce 4', Quint 3', Octaaf 2', Woudfluit 2', Cornet 6 st., Mixtuur 6 st., Scherp 6 st., Carillon 2 st., Trompet 8', Dulciaan 8'. Pedaal: Prestant 16', Subbas 16', Prestant 8', Wijdgedakt 8', Roerquint 6', Octaaf 4', Holfluit 2', Bazuin 16', Trompet 8', Clairon 4', Cornet 2'. Stomme registers: Afsluitingen, Koppelingen, Tremulanten, Calcant. |
Verschillende disposities |
|
Literatuur |
|
Opnamen |
|
Links |
https://sintjan.com/orgels-in-de-goudse-sint-jan/ https://www.orgelnieuws.nl/wcms/modules/news/article.php?storyid=4716 https://www.rd.nl/artikel/1001042-orgel-sint-jan-gouda-na-groot-onderhoud-weer-in-gebruik-genomen |
- Jan Hogendoorn