Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.

Foto: Michiel van 't Einde

Dalfsen, Nederland (Overijssel) - Grote Kerk
Gemeente: Dalfsen
Adres: Kerkplein 31, 7721 AD, Dalfsen
Website: http://www.pgdalfsen.nl/

Beschrijving nr.: 1000780.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0086.

Gebouwd door: Johann Heinrich Holtgräve (1844)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1844 Johann Heinrich Holtgräve  nieuwbouw
1878 Hermannus Gerhardus Holtgräve  diverse werkzaamheden
1893 Bakker & Timmenga  uitbreiding
1930 Valckx & Van Kouteren  overplaatsing
1967 Hendriksen & Reitsma  restauratie
2015 Gebroeders Van Vulpen  restauratie

  • Het orgel werd door een onbekende bouwer gebouwd voor de Nederlands Hervormde Kerk in Hengelo (Overijssel). Maar het lijkt bijna zeker dat het om een werkstuk van J.H. Holtgräve gaat. Het had oorspronkelijk slechts één manuaal en aangehangen pedaal. In februari 1844 werd het in gebruik genomen. Bij de bouw gebruikte Holtgräve een grote hoeveelheid pijpwerk uit de tweede helft van de achttiende eeuw. In 1878 werkte de zoon van de bouwer aan het orgel. Veel oud pijpwerk is door hem vervangen.
  • Bakker & Timmenga voegden in 1893 een tweede manuaal toe. In 1930 verhuisde het orgel naar Dalfsen. Deze werkzaamheden werden uitgevoerd door de firma Valckx & Van Kouteren.
  • In 1966/1967 is het geheel gerestaureerd door Hendriksen & Reitsma. Adviseur bij de werkzaamheden was Wim van der Panne, die het orgel ook bespeelde tijdens de heringebruikname op 9 maart 1967.
  • In juni 2014 is de firma Van Vulpen gestart met een restauratie van het orgel onder advies van Aart van Beek. Bij deze restauratie is de intonatie herzien, met als uitgangspunt het klankbeeld van 1893. De Kromhoorn van het tweede manuaal werd vervangen door een nieuwe Klarinet, terwijl de Sesquialter en Cimbel werden verwijderd. Op het Hoofdwerk werd de Bourdon 16' gereconstrueerd, de Viola verhuisde naar het tweede klavier en de Roerfluit 8' en Holpijp 8' werden van klavier gewisseld. Op 24 september 2015 is het orgel weer in gebruik genomen. Het werd bij deze gelegenheid bespeeld door adviseur Aart van Beek en de organist van de kerk, Gerrit Hoving.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1844Hengelo (Overijssel)Hervormde Kerk
1930DalfsenHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Bovenwerk6
- Pedaal5
Totaal aantal stemmen21
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - 1844/2015, Prestant 8' - 18e eeuw/1844/1967, Holpijp 8' - 1893, Octaaf 4' - 1844, Fluit 4' - 18 eeuw/1844, Quint 3' - 1878, Octaaf 2' - 1878, Cornet IV sterk (8') (discant) - 1844, Mixtuur III-IV sterk (2') - 18e eeuw/1844/1967, Trompet 8' - 1930.
Bovenwerk (C-f'''): Roerfluit 8' - 1893, Viola 8' - 1893, Prestant 4' - 1967, Roerfluit 4' - 1967, Woudfluit 2' - 1893, Klarinet 8' - 2015.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1893, Prestant 8' - 1967, Octaaf 4' - 1893, Fagot 16' - 1967, Trombone 8' - 2015.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremulant.

VulstemSamenstelling
Mixtuur III-IV sterk C: 2' - 1 1/3' - 1'. cis°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. cis': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. cis'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Cornet IV sterk c': 8' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De dispositie voor de restauratie van 1966/1967 was:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk, Mixtuur III-IV sterk, Trompet 8'.
    Bovenwerk: Roerfluit 8', Melophone 8', Viola di Gamba 8', Flûte Harmonique 4', Woudfluit 2', Clarinet 8', Tremulant.
    Pedaal: Subbas 16', Violon 8', Octaaf 4'.
    Het Bovenwerk is gemaakt in de negentiende eeuw.

  • De dispositie luidde van 1967 tot 2015:
    Hoofdwerk: Prestant 8' - 18e eeuw/1844/1967, Roerfluit 8' - 1893, Viola 8' - 1893, Octaaf 4' - 1844, Fluit 4' - 18 eeuw/1844, Quint 3' - 1878, Octaaf 2' - 1878, Mixtuur III-IV sterk - 18e eeuw/1844/1967, Cornet IV sterk - 1844, Trompet 8' - 1930.
    Bovenwerk: Holpijp 8' - 1893, Prestant 4' - 1967, Roerfluit 4' - 1967, Woudfluit 2' - 1893, Sesquialter II sterk - 1967, Cimbel II-III sterk - 1967, Kromhoorn 8' - 1967, Tremulant.
    Pedaal: Subbas 16' - 1893, Prestant 8' - 1967, Octaaf 4' - 1893, Fagot 16' - 1967, Schalmeij 4' - 1967.

Literatuur
  • Orgelbespeling in de Ned. Herv. Kerk te Dalfsen door Wim van der Panne bij gelegenheid van de voltooide restauratie van het Kerkorgel op donderdag 9 maart 1967 aanvang des avonds 7.30 uur.
  • Ned. Herv. Kerk Dalfsen (Ov.) / Wim v.d. Panne. - In: Het Orgelblad, jrg. 10 nr. 9, september 1967.
  • Twee opmerkelijke orgelrestauraties / Maarten Seybel. - In: De Orgelvriend, jrg. 10 nr. 2, februari 1968.
  • Orgel ABC : Orgelfoto-album. - Amersfoort: J.C. Willemsen, [1976]. - Extra editie van "De Orgelvriend".
  • Het historische orgel in Nederland 1840 - 1849 / Peter van Dijk (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2002. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 6).
  • Orgelbouw in kort bestek : Dalfsen, Grote Kerk / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 58 nr. 4, april 2016.
  • Het orgel in de Grote Kerk te Dalfsen / Aart van Beek, Gerrit Hoving. - In: Het Orgel, jrg. 112, nr. 4, juli 2016.
Links http://bert.webbink.eu/?page_id=239

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Details schijnfront achter het orgel. Foto: Wieger van Asperen. Datering: April 2012.
Foto: Wieger van Asperen
Details schijnfront achter het orgel. Foto: Wieger van Asperen. Datering: April 2012.
Foto: Wieger van Asperen
Details schijnfront achter het orgel. Foto: Wieger van Asperen. Datering: April 2012.
Foto: Wieger van Asperen
Details schijnfront achter het orgel. Foto: Wieger van Asperen. Datering: April 2012.
Foto: Wieger van Asperen
Details schijnfront achter het orgel. Foto: Wieger van Asperen. Datering: April 2012.
Foto: Wieger van Asperen
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Bron: Postcard.
Bron: Postcard
Bron: Fotokaart Hendriksen & Reitsma.
Bron: Fotokaart Hendriksen & Reitsma
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 11 August 2011.
Foto: Michiel van 't Einde