Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Darmstadt, Deutschland (Hessen) - Technische Universität, Schlosskirche (Orgelsaal)
Gemeente: Darmstadt
Adres: Marktplatz 15, 64283, Darmstadt

Beschrijving nr.: 2078232.

Gebouwd door: Christoph Ludwig Goll (1883)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1883 Christoph Ludwig Goll  nieuwbouw
1972 Joachim Wilhelmy  overplaatsing
1980-1990 Joachim Wilhelmy  uitbreiding
2020 Wolfgang Julius Braun  overplaatsing
2020 Mühleisen Orgelbau  overplaatsing

  • Christoph Ludwig Goll bouwde in 1883 een klein orgel voor de dorpskerk in Lonsingen, gemeente Sankt Johann. Het was een orgel met vijf registers op het manuaal en een Subbaß op het pedaal. Deze Subbaß had slechts twaalf pijpen. Voor de tonen c°-d' was een speciale koppeling gebouwd met de naam Octaviant, die de registers van het manuaal hier een octaaf lager op speelden. Na de bouw van een nieuwe kerk, de Auferstehungskirche, is het oude gebouw afgebroken en werd het orgel in 1972 door Joachim Wilhelmy opgekocht en in zijn woning geplaatst.
  • De nieuwe eigenaar verhuisde rond 1980 naar een andere woning. Hij breidde het orgel in de loop van volgende jaren uit met een tweede manuaal met zes registers en een nieuw vrij pedaal met drie registers. De Mixtur werd aangepast, zodat bij half getrokken register alleen het Octav 2'-koor klonk. Het tweede manuaal werd geplaatst in een eigen kas en had een eigen windvoorziening.
  • In 2016 is het orgel verkocht aan de Technische Universiteit in Darmstadt. Besloten werd het te plaatsen in de Schlosskirche in het centrum van de stad. Het oorspronkelijke werk van Goll is gerestaureerd en op de Octaviant na in de originele staat hersteld. Het pedaal is herbouwd op een nieuwe mechanische sleeplade. De Cantus Firmus 2' is gewijzigd in een Flauta Regina 4'. Het tweede manuaal is als een rugpositief in de balustrade geplaatst. De windvoorziening is opnieuw aangelegd, maar nu voor het gehele orgel. De klaviatuur werd ook aangepast: het geheel is in de stijl van Goll uitgevoerd. Adviseur bij de werkzaamheden was Leonhard Völlm. Het werk is uitgevoerd door de orgelmakers Braun en Mühleisen. De werkzaamheden waren in 2020 voltooid, maar als gevolg van de corona-epidemie kon het orgel pas op 16 en 17 juli 2022 op de nieuwe locatie in gebruik worden genomen.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1883LonsingenEvangelische Dorfkirche
1972Sankt JohannHausorgel Joachim Wilhelmy
2022DarmstadtTechnische Universität, Schlosskirche (Orgelsaal)

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk5
- Rückpositiv6
- Pedal3
Totaal aantal stemmen14
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Kegellade (Hauptwerk), Sleepladen (Positiv & Pedal)
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurJanke IV
Winddruk87 mm

Dispositie
Hauptwerk (C-f'''): Principal 8', Gedeckt 8', Salicional 8', Octave 4', Mixtur 1-3 fach (2').
Rückpositiv (C-f'''): Gedeckt 8', Rohrflöte 4', Principal 2', Quinte 1 1/3', Sesquialter 2 fach (2 2/3') (e°-f'''), Schalmey 8', Tremulant.
Pedal (C-d'): Subbaß 16', Flauta Regina 4', Trompete 8'.
Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Pedal - Hauptwerk.
Speelhulpen: Tutti.

VulstemSamenstelling
Mixtur 1-3 fach C: 2'. c°: 2 2/3' - 2'. c': 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie luidde:
Manual (C-f'''): Principal 8', Gedeckt 8', Salicional 8', Octave 4', Mixtur 2'.
Pedal (C-d'): Subbaß 16'.
Pedalkoppel, Octaviant (Pedal-Manual Suboctavkoppel c°-d'), Tutti.
Literatuur Die drei Leben der Lonsinger C.-L.-Goll-Orgel von 1883 / Leonhard Völlm. - In: Württembergische Blätter für Kirchenmusik, 90. Jahrgang Nr. 3, Mai/Juni 2023.
Links https://orgelbau-muehleisen.de/de/projekt/tu-darmstadt-ehem-schlosskirche/
https://hausorgel.gdo.de/hausorgelgalerie/portraits/joachim-wilhelmy
https://www.tu-darmstadt.de/xchange/mitten_in_der_gesellschaft/foerdern_und_spenden/schlossorgel/index.de.jsp
https://www.fr.de/rhein-main/darmstadt/darmstadt-schlosskirche-oeffnet-13524872.html
https://www.gea.de/neckar-alb/ueber-die-alb_artikel,-von-st-johann-ins-ferne-schloss-ein-modernes-orgelm%C3%A4rchen-_arid,6678907.html