Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Didier Berthelot. Datering: 14 May 2006.

Foto: Didier Berthelot

Versailles, France (Yvelines (78)) - Château de Versailles, Orgue de Salon

Doorverwezen vanaf: Paris - Église Saint-Sulpice, Orgue de Choeur (1804 - 1975)

Gemeente: Versailles
Streek:Île-de-France
Adres: Place d'Armes, 78000, Versailles
Website: http://www.chateauversailles.fr/

Beschrijving nr.: 2013821.

Gebouwd door: Nicolas Sommer (1747)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1747 Nicolas Sommer  nieuwbouw
1867 Aristide Cavaillé-Coll  ombouw
1871 Aristide Cavaillé-Coll  diverse werkzaamheden
1897 Aristide Cavaillé-Coll  wijzigen dispositie
1937 Etablissements Gonzalez  diverse werkzaamheden
1973 Etablissements Gonzalez  wijzigen dispositie

  • In het paleis van Versailles bevindt zich een fraai salonorgel uit 1747 van de hand van Nicolas Sommer. Het werd gebouwd voor het hof van Frankrijk in opdracht van koning Louis XV voor diens zoon. Toen deze zoon echter in 1749 stierf, schonk men het orgel in bruikleen aan de Église Saint-Louis. In 1770 werd het orgel door Louis XVI, toen nog kroonprins, teruggehaald en geplaatst in het Trianon in Versailles voor zijn vrouw Marie Antoinette.
  • Na de revolutie kwam het orgel via een veiling in 1804 in eigendom van de Église Saint Sulpice. Cavaillé-Coll restaureerde in 1867. Daarbij werd het pijpwerk integraal vervangen door nieuw, met eveneens een nieuwe dispositie. In 1871 plaatste Cavaillé-Coll twee originele Clicquot-klavieren, afkomstig uit het orgel van de kapel van Versailles, op verzoek van Charles-Marie Widor. Het orgel werd ook uitgebreid met een aangehangen pedaal van 13 toetsen. In 1897 verving Cavaillé-Coll de Clarinette 8' door een Nasard 2 2/3'.
  • In de jaren 1936/1937 restaureerde Victor Gonzalèz het orgel in de kapel van Versailles. De originele klavieren van Clicquot werden teruggeplaatst, maar Gonzalèz maakte kopieën voor het salonorgel. In 1973 voerde de firma Gonzalèz enkele wijzigingen uit in de dispositie: de Flûte 8' van het Récit werd opgeschoven naar een Flûte 4', en de Hautbois 8' werd vervangen door een Cornet 3 rangs.
  • Het instrument stond op verschillende plaatsen in de Saint-Sulpice. In 1975 is het overgeplaatst naar het paleis in Versailles.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1747VersaillesChâteau de Versailles
1749VersaillesÉglise Saint-Louis
1770VersaillesTrianon
1804ParisÉglise Saint-Sulpice, Orgue de Choeur
1975VersaillesChâteau de Versailles, Orgue de Salon

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand Orgue5
- Récit3
- Pédaleaangehangen
Totaal aantal stemmen8
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Grand Orgue (C-f'''): Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Nasard 2 2/3' - 1897, Doublette 2'.
Récit (c'-f'''): Bourdon 8', Flûte 4' - 1867/1973, Cornet 3 rangs (2 2/3') - 1973.
Pédale (C-c°): Aangehangen.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde na de ombouw van 1867:
Grand Orgue: Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Doublette 2', Clarinette 8'.
Récit: Bourdon 8', Flûte 8', Hautbois 8'.
Pédale: Aangehangen.
Literatuur
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 10. Jahrg. No. 8, 11. Dezember 1889.
  • Voor Pareizigers / mr. C.J. Verplanke. - In: Organist & Eredienst, jrg. 21, nr. 225, maart 1955.
  • Orgues de l'Ile-de-France : Tome 1 : Inventaire des Orgues des Yvelines et du Val d'Oise. - Paris : Aux Amateurs de Livres, 1988.
  • Pipe organs of the rich and famous Marie Antoinette / Rollin Smith. - In: The American Journalist, June 2007.

Situatie in de Église Saint-Sulpice. Bron: Postcard.
Bron: Postcard