Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michael Lange.

Foto: Michael Lange

Reichenbach im Vogtland, Deutschland (Sachsen) - Sankt Peter und Paul-Kirche
Gemeente: Reichenbach im Vogtland
Streek:Vogtland
Adres: Kirchplatz 5, 08468, Reichenbach im Vogtland
Website: https://www.ev-kirche-reichenbach.de/

Beschrijving nr.: 2004708.

Gebouwd door: Gottfried Silbermann (1725) - opus 16

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1725 Gottfried Silbermann16 nieuwbouw
1906 Jehmlich Orgelbau  wijzigen dispositie
1927 Jehmlich Orgelbau  ombouw
1972 Jehmlich Orgelbau  reconstructie

Op 18 december 1723 werd door Gottfried Silbermann het contract getekend voor de bouw van een tweeklaviers orgel voor de Peter-und-Paulkirche te Reichenbach in het Saksische Vogtland. Hij bouwde een orgel met 29 stemmen, dat op 11 mei 1725 werd gekeurd door Gottfried Ernst Pestel en op 13 mei 1725 in gebruik werd genomen. Speciaal voor deze gelegenheid componeerde Johann Martin Steindorf een madrigal ter ere van Silbermann. Een eerste ingreep in het binnenwerk vond plaats in 1905/1906. In die jaren voerde de firma Jehmlich een grote revisie uit. Op het pedaal plaatsten zij een Subbaß. Verder werden de Zimbel, de Sesquialter en de Vox Humana vervangen door respectievelijk een Gambe 8', Geigenprincipal 8' en Aeoline 8'. Op advies van Walther Böhme, cantor-organist van de kerk, is het orgel in 1927 volledig omgebouwd, eveneens door Jehmlich. Hierbij werden de windladen vervangen door kegelladen, de tractuur werd pneumatisch aangelegd en de dispositie werd uitgebreid tot 55 registers. Het oude front werd verbreed naar een ontwerp van Otto Starke uit Dresden. Op 11 december 1927 nam men dit hernieuwde orgel weer in gebruik. In 1963 werd het orgel onderzocht door Günter Metz, organist van de Domkirche te Zwickau. Hij adviseerde een reconstructie van het oorspronkelijke instrument te laten uitvoeren. Van Silbermann waren nog 24 registers volledig aanwezig. Vanwege de hoge kosten en een aantal tegenvallers zijn deze plannen niet uitgevoerd. Daarentegen is door de firma Jehmlich in 1971/1972 een nieuw orgel gebouwd achter het oude herstelde front van Silbermann. Verder werden slechts vier registers van Silbermann overgenomen. De rest is nieuw gemaakt, waarbij wel de mensuren van Silbermann als voorbeeld dienden. De dispositie is afgeleid van de oorspronkelijke. Eerste Paasdag 1972 kon het orgel worden ingewijd.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hauptwerk9
- Oberwerk10
- Pedal7
Totaal aantal stemmen26
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 442,5 Hz
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hauptwerk (C-g'''): Bordun 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Oktave 4', Spitzflöte 4', Quinte 2 2/3', Oktave 2', Cornet 3 fach (2 2/3') (discant), Mixtur 4 fach (1 1/3').
Oberwerk (C-g'''): Gedackt 8', Quintade 8', Prinzipal 4', Rohrflöte 4', Nasat 2 2/3', Oktave 2', Quinte 1 1/2', Sifflet 1', Sesquialtera 1 fach (4/5') - discant 1 3/5', Mixtur 3 fach (1'), Tremulant.
Pedal (C-f'): Principalbaß 16', Subbaß 16', Oktavbaß 8', Oktave 4', Posaune 16', Trompete 8', Clarine 4'.
Koppelingen: Hauptwerk - Oberwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Oberwerk.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie luidde volgens het contract:
Hauptwerk (CD-c'''): Bourdon 16', Principal 8', Viol di Gamba oder Spielflöte 8', Rohr Flaute 8', Octav 4', Spitz Flaute 4', Quinta 3', Octava 2', Tertia 1 3/5', Flaschlöt 1', Cornet 3 fach, Mixtur 3 fach, Cymbeln 2 fach.
Oberwerk (CD-c'''): Principal 8', Quintadena 8', Großgedackt 8', Octava 4', Rohr Flaute 4', Nassat 3', Octava 2', Quinta 1 1/2', Susflöt 1', Sesquialtera 1 fach (4/5'), Mixtur 3 fach, Vox Humana 8'.
Pedal (CD-c'): Principal-Baß 16', Octaven-Baß 8', Posaunen-Baß 16', Trompeten-Baß 8'.
Speelhulpen: Schiebekoppel, Tremulant Oberwerk.
Literatuur
  • Auf den Spuren von Gottfried Silbermann : Ein Lebensbild des berühmten Orgelbauers nach urkundlichen Quellen gezeichnet / Werner Müller. - Berlin : Evangelische Verlagsanstalt, 1968.
  • Die Orgeln Gottfried Silbermanns in Mitteldeutschland : Mit einem Anhang von Berichtigungen und Zusätze des Authors (1969) / Ulrich Dähnert. - Amsterdam : Fritz Knuf, 1971. - Facsimile heruitgave van de eerste druk uit 1953 met een aanhangsel.
  • Historische Orgeln in Sachsen : Ein Orgelinventar / Ulrich Dähnert. - 2. Auflage. - Leipzig : VEB Deutscher Verlag für Musik, 1983.
  • Die Orgeln Gottfried Silbermanns : Mit einem einleitenden Essay von Joachim Menzhausen / Frank-Harald Gress. - Dresden : Michael Sandstein Verlag, 2000. - (177. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Orgeln im Sächsischen Vogtland : Eine Dokumentation zu einer eindrucksvollen Orgellandschaft / Albin Buchholz. - Lichtenstein/Sa. : Sächsische Orgelakademie e.V., 2005. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 212).
  • Frauenkirchekantor Matthias Grünert aus Dresden spielt an 40 Orgeln im Vogtland : OrgelArena : Die Jährliche Konzertreihe seit 2004 11. - 15. September 2008 : Programmheft.
Opnamen Die Orgeln von Gottfried Silbermann : Volume 4 / Martin Haselböck. - Querstand VKJK 0220 (CD). - 2003.
Links https://silbermann.org/orgel/reichenbach-peter-paul-kirche/
https://www.ev-kirche-reichenbach.de/systemintern/die-orgel