Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.

Foto: Michiel van 't Einde

Minnertsga, Nederland (Fryslân) - Meinardskerk
Gemeente: Waadhoeke
Adres: Meinardswei, 9047 KB, Minnertsga

Beschrijving nr.: 1002912.

Gebouwd door: Guillaume Robustelly (1785)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1785 Guillaume Robustelly  nieuwbouw
1873 Pereboom & Leijser  diverse werkzaamheden
1874 Eeltje Sjoerds Ypma  overplaatsing
1955 J. Vaas & T. Bron  overplaatsing
1970 firma D.A. Flentrop  diverse werkzaamheden
2001 Flentrop Orgelbouw  reconstructie

  • De Hervormde Kerk van Minnertsga brandde in 1947 volledig uit. Het orgel van Hinsz uit 1778 ging hierbij verloren. In 1955 werd een oud orgel geplaatst, dat afkomstig was uit de kerk van Welsrijp (Friesland). In de kas staat het jaartal 1785 vermeld. Waarschijnlijk is het gemaakt voor een kerk in Vreren (België), vlakbij Tongeren. Volgens Hans van der Harst en Klaas Bolt heeft het kenmerken van de Luikse school (Robustelly, Le Picard, Graind'Orge). Uiteindelijk is het op grond van verschillende kenmerken bij de jongste restauratie vastgesteld dat Guillaume Robustelly de bouwer van het orgel moet zijn geweest. Het orgel werd verkocht door Pereboom & Leijser, die in 1873 een nieuw orgel hadden gebouwd voor de Sint Medarduskerk in Vreren.
  • Het orgel is in 1874 gekocht, en werd door Eeltje Ypma in de Hervormde Kerk van Welsrijp geplaatst. Hij wijzigde de dispositie, breidde de klavieromvang uit naar 56 toetsen en verhuisde de klaviatuur naar de zijkant. De orgelmakers Vaas & Bron plaatsten het in 1955 in de kerk van Minnertsga, nadat men in Welsrijp een nieuw orgel van Pels in gebruik had genomen. De firma Flentrop reviseerde het orgel in 1970, hierbij geadviseerd door Klaas Bolt. In 1983 verkeerde het in vrijwel onbespeelbare staat. In de kerk werd een electronisch orgel gebruikt.
  • Flentrop Orgelbouw restaureerde het instrument in 2000, hierbij geadviseerd door Jan Jongepier. Het kon op 28 april 2001 weer in gebruik worden genomen. Bij de restauratie is de kas weer geheel in de oorspronkelijke vorm opgesteld, met behoud van de bekroning uit 1874. De klaviatuur is geheel gereconstrueerd, maar de omvang is gehandhaafd. Het pedaal kreeg wel weer de oude omvang. Vier registers zijn gereconstrueerd, één register uit 1874 is vervallen. De toonhoogte van 1874 is gehandhaafd.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1785VrerenSint Medarduskerk
1874WelsrijpHervormde Kerk
1955MinnertsgaHervormde Kerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand Orgue11
- Positif9
- Pédale3
Totaal aantal stemmen23
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 444 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk88 mm

Dispositie
Grand Orgue (C-g'''): Montre 8' - 1874/2001, Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4' - 1785/2001, Nasard 2 2/3' - 1785/2001, Doublette 2', Tierce 1 3/5' - 1785/2001, Sesquialtera 2 rangs (1 1/3') - 1785/2001, Cornet 4 rangs (4') (D), Fourniture 4 rangs (1'), Trompette 8' (B/D).
Positif (C-g'''): Bourdon 8', Salicional 8' - 1874, Mélophone 8' - 1874, Prestant 4', Flûte 4', Nasard 3', Doublette 2', Fourniture 3 rangs (1/2') - 2001, Cromhorne 8' (B/D).
Pédale (C-c'): Soubasse 16' - 1955, Octavebasse 8' - 1955, Octavebasse 4' - 1955.
Koppelingen: Accouplement des Claviers, Accouplement à la Pédale.
Speelhulpen: Tremolo.

VulstemSamenstelling
Sesquialtera C: 1 1/3' - 4/5'. c': 2 2/3' - 1 3/5'.
Cornet c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Fourniture (Grand Orgue) C: 1' - 2/3' - 1/2' - 1/3'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'.
Fourniture (Positif) C: 1/2' - 1/3' - 1/4'. c°: 2/3' - 1/2' - 1/3'. c': 1 1/3' - 1' - 2/3'. c'': 2' - 1 1/3' - 1'. dis''': 2' - 1 1/3' - 1 1/3'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie was van 1955 tot 2001:
Grand Orgue: Montre 8', Bourdon 8', Viola di Gambe 8', Prestant 4', Flûte 4', Doublette 2', Fourniture 3 rangs, Cornet 4 rangs (discant), Trompette 8' (gedeeld). Op de lade waren twee plaatsen onbezet.
Positif: Bourdon 8', Salicional 8', Mélophone 8', Prestant 4', Flûte 4', Quinte 3', Doublette 2', Cromhorne 8' (gedeeld). Op de lade was één plaats open.
Pédale: Soubasse 16', Octavebasse 8', Octavebasse 4'.
Accouplements: Accouplement des Claviers, Accouplement à la Pédale.
Literatuur
  • Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 66 nr. 4, april 1970.
  • Frieslands orgelpracht : deel I 1500-1800 / Jan Jongepier. - Sneek: Boeijenga, 1970.
  • Orgels in Friesland - deel 1 / Maarten Seybel. - Baarn: De Praestantspers, 1970.
  • Het werk van de orgelmakersfamilie Van Eijsdonck - Van Nistelrooy - Kuijte / Wout van Kuilenburg. - 's Hertogenbosch: Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • Pereboom & Leijser : Orgelmakers te Maastricht - Facteurs d'Orgue à Maastricht / Frans Jespers, Henk van Loo, Ton Reijnaerdts. - Maastricht : Stichting Samenwerkende Orgelvrienden Limburg, 1998.
  • Het historische orgel in Nederland 1769 - 1790 / Jan Jongepier (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1999. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 3).
  • Orgelbouwnieuws : Minnertsga, Hervormde Kerk / Rogér van Dijk. - In: De Orgelkrant, jrg. 6, nr. 5, mei 2001.
  • Kerk en orgel van Minnertsga : Uitgave bij gelegenheid van de heringebruikneming van de kerk en orgel op 28 april 2001.
  • Het orgel in de Hervormde kerk van Minnertsga / Jan Jongepier. - In: De Orgelvriend, jrg. 44 nr. 12, december 2002.
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Twee Luikse orgels in Noord-Nederland : Robustelly in Friesland en Le Picard in Groningen / Theo Jellema. - In: Orgelkunst, jrg. 29, nummer 1, maart-april-mei 2006.
  • Pereboom & Leijser onder protestanten : Maastrichtse orgelmakers stelden 'moderne' orgels samen met soms oud materiaal / Frans Jespers. - In: Kerk & Muziek, jrg. 56 nr. 4, juli/augustus 2007.
Opnamen Het Robustelly-orgel te Minnertsga (Fr.) / Gert Oost. - CD. - 2001. - Uitgave in eigen beheer.

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Minnertsga - Meinardskerk

Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 26 July 2014.
Foto: Michiel van 't Einde
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 17 July 2010.
Foto: Michiel van 't Einde
Bron: Collectie Ad Fahner. Datering: voor 1955.
Bron: Collectie Ad Fahner
Bron: Collectie Ad Fahner. Datering: voor 1955.
Bron: Collectie Ad Fahner