Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.

Photo: Michiel van 't Einde

Steenbergen, Nederland (Noord-Brabant) - Protestantse Kerk
Municipal: Steenbergen
Address: Kerkplein 7, 4651 AN, Steenbergen
Website: http://www.protestantse-gemeentesteenbergen.nl/

Description nr.: 1002026.
De Mixtuur card number: L26.

Built by: Hendrich Metzker (1680)

YearBuilderOpusActivity
1680 Hendrich Metzker  new organ
1695 Jacobus Zeemans  restoration
1725 Jean François Moreau  restoration and enlargement
1806 Johan Pieter Schmidt  restoration
1863 Rogier-Joseph Kerkhoff  rebuild
1964 firma D.A. Flentrop  reconstruction
2013 Verschueren Orgelbouw  restoration

  • In de Hervormde Kerk te Steenbergen bevindt zich een oud orgel dat in 1695 door Jacobus Zeemans is gereviseerd. Het orgel is echter ouder, want de burgemeester van Steenberger huurde het van de schoolmeester Tinckens. Deze had het bij zijn komst in 1674 uit Breda in de kerk laten plaatsen. Het instrument is in 1680 vermoedelijk door Hendrich Metzker hersteld. Het werd daarna uitgebouwd tot een echt kerkorgel. Metzker is de mogelijke maker, maar andere bronnen verwijzen naar een zekere Heiderech. François Moreau leverde in 1725 een nieuwe windlade. Hij breidde de oude dispositie iets uit. Ook het front werd gedeeltelijk vernieuwd. In 1806 herstelde J.P. Schmidt uit Gouda het instrument. Hoewel in sommige bronnen wordt gesteld dat deze een positief bouwde, blijkt dit niet juist te zijn. Wel heeft het orgel lange tijd twee manualen gehad. Dit was waarschijnlijk als borstwerk uitgevoerd. Mogelijk is het in 1863 verdwenen, toen het orgel door Joseph Kerkhoff uit de nis is gehaald, en naar voren geplaatst. Het orgel is in 1963/1964 door Flentrop gerestaureerd, waarbij de situatie van 1725 is hersteld. Adviseur hierbij was dr. M.A. Vente. Op 20 maart 1964 is het orgel weer in gebruik genomen.
  • In 2013 is het orgel gerestaureerd door de firma Verschueren. Hierbij is de intonatie herzien en is de winddruk verlaagd. Het werd op 16 november 2013 weer in gebruik genomen. Daarbij is het bespeeld door Corneel Drogers.

Technical data
Number of stops per division
- Manuaal11
- Pedaalaangehangen
Total number of stops11
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitch1/2 toon hoger dan normaal

Specification
Manuaal (C-c'''): Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Gemshoorn 4', Quint Prestant 3', Octaaf 2', Blokfluit 2', Octaaf 1' - discant dubbelkorig, Sesquialter II sterk (discant), Cornet V sterk (discant), Trompet 8'.
Pedaal (C-f°): Aangehangen.

Other specifications
Broekhuijzen (1855) Het orgel in de Kerk der Hervormde Gemeente te Steenbergen is de maker en datum der stichting onbekend. Het heeft 17 stemmen, twee handclavieren en drie blaasbalgen.
Manuaal: Bourdon 16', Roerfluit 8', Octaaf 4', Nachthoorn 4', Quint 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Mixtuur, Cornet en Trompet 8'.
Positief: Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Nazard 3', Woudfluit 2', Flageolet 1' en Carillon (discant).
Pedaal: aangehangen. Afsluiting, tremulant en ventiel.
Literature
  • Bij de foto's : 2. Het orgel in de Hervormde kerk te Steenbergen (N. Brabant). - In: Het Orgel, jrg. 64 nr. 1, januari 1968.
  • C.J. Rogier, maker van orgels en kerkelijke meubelementen / Frans Jesper. - In: De Mixtuur, nr. 30, februari 1980.
  • Het orgel in de Ned. Herv. Kerk te Steenbergen / C. Slokkers. - Steenbergen : Orgelkring Steenbergen, 1982.
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • Sieur Jacobus Zeemans / Frans Jespers. - Etten-Leur: Stichting Heemkundekring "Jan uten Houte", 1992. - (d'Hûskes nummer 23, jrg. 13, 1992).
  • Het historische orgel in Nederland 1479 - 1725 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 1).
  • Enige aantekeningen over de vroege geschiedenis van het orgel in de Hervormde kerk te Steenbergen / J.M.G. Leune. - In: De Orgelvriend, jrg. 50 nr. 7/8, juli/augustus 2008.
  • Orgel Hervormde Kerk te Steenbergen gerestaureerd... / Wim van der Ros. - In: Brabants Orgelrijkdom 2014.
  • Orgel Hervormde Kerk te Steenbergen gerestaureerd / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 56 nr. 10, oktober 2014.
  • Sieur Jacobus Zeemans en de Bredase orgelbouw in de barok / Frans Jespers. - Etten-Leur : Orgelkring Jacobus Zeemans, 2017. - Uitgave gecombineerd met CD (Brabantse Orgelfederatie BOF 201703).
  • De orgelmakers Jacobus François en Johannes Jacobus Moreau / Auke H. Vlagsma. - In: Het Orgel, jrg. 118, nr. 2, maart 2022.

Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Steenbergen - Protestantse Kerk

Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde
Photo: Michiel van 't Einde. Date: 14 January 2014.
Photo: Michiel van 't Einde