Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.

Photo: Piet Bron

Heeswijk-Dinther, Nederland (Noord-Brabant) - Sint Willibrorduskerk
Municipal: Bernheze
Region:Maasland
Address: Hoofdstraat 80, 5473 AS, Heeswijk
Website: https://parochieheiligeaugustinus.nl/

Description nr.: 1001836.

Built by: Franciscus Cornelis Smits (1876)

YearBuilderOpusActivity
1876 Franciscus Cornelis Smits  new organ
1896 Franciscus Cornelis Smits jr.  transfer/relocate
1987 John Blummel  restoration
2000 Pels & Van Leeuwen  restoration

  • In de oude parochiekerk van Heeswijk was een orgel aanwezig dat was gebouwd door Lambertus Vermeulen uit Weert uit 1847. Al in 1875 besloot men een ander orgel te laten maken door de firma Smits uit Reek. Voorjaar 1876 werd het in gebruik genomen. Het orgel had één manuaal en aangehangen pedaal, maar het is in 1896 uitgebreid met een tweede klavier en een zelfstandig pedaal. Het orgel is het laatste werkstuk waar Franciscus Cornelis Smits sr. nog aan heeft meegewerkt. Waarschijnlijk heeft hij zelfs de oplevering nog meegemaakt. Het Vermeulen-orgel werd overgeplaatst naar de kloosterkerk in Langenboom. Na de bouw van een nieuwe kerk in Heeswijk (1896) werd het Smits-orgel door dezelfde firma overgeplaatst en vergroot. Het oude front is verloren gegaan, en vervangen door een nieuw front dat beter paste op de nieuwe locatie. Waarschijnlijk is het de bedoeling geweest dit 'noodfront' ooit nog te vervangen, maar daar is het niet van gekomen.
  • Het orgel verkeerde vanaf 1945 geregeld in slechte staat. De kerk was in de Tweede Wereldoorlog beschadigd geraakt, waardoor het instrument in de buitenlucht kwam te staan. Herstel volgde in 1949, maar het functioneerde nooit meer optimaal. In de jaren zeventig kocht men een electronisch orgel dat bij het altaar kwam te staan, en bleeft het Smits-orgel meestal buiten gebruik. Een renovatie door John Blummel en Leon van den Brand in 1987 kon het verval niet tegenhouden.
  • Op Tweede Kerstdag 1995 brak er brand uit in de sacristie. Als gevolg hiervan kwam de kerk onder het roet te zitten, en ook het orgel raakte ernstig vervuild. Een orgelcommissie werd opgericht en in voorjaar 1999 kon de opdracht worden gegeven aan Pels & Van Leeuwen om het orgel te restaureren. Inmiddels was het pijpwerk al uit het orgel gehaald en opgeslagen. Het orgel moest ook worden verplaatst naar het transept. Het instrument kreeg een nieuwe wijnrode kleur, en ook het front werd verfraaid. Op 10 september 2000 werd het weer in gebruik genomen met een bespeling door Ton van Eck.
  • Het kerkgebouw is gesloten voor vieringen na een laatste dienst op 6 september 2020. Er worden plannen gemaakt voor een nieuwe bestemming, mogelijk verbouwen tot woningen. Er is grote kans dat het orgel op termijn wordt overgeplaatst naar de kerk van Dinther.

Technical data
Number of stops per division
- Hoofdwerk8
- Onderpositief6
- Pedaalaangehangen
Total number of stops14
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitcha' = 439 Hz
TemperamentEqual temperament
Wind pressure77 mm

Specification
Manuaal (C-f'''): Bourdon 16' (B/D), Prestant 8', Holpijp 8', Diapason 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet III sterk, Trompet 8' (B/D).
Positief (C-f'''): Roerfluit 8', Viola di Gamba 8', Flûte Harmonique 8' (discant), Salicet 4', Melophone 4', Violine 2'.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Couplers: Manuaalkoppel.

Compound stopComposition
Cornet III sterk (Manuaal) C: 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Literature
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • 'Acht maanden gewerkt aan orgel in Heeswijk' : Orgel-hersteller Blummel ontstemd over kritiek. - In: Brabants Dagblad, mei 1987.
  • Actie Behoud Heeswijkse Smitsorgel : Samen de zorg voor een klinkend nieuw leven / Pastor S. Kuijpers. - Actiebrief, april 1999.
  • Heeswijkse Smitsorgel moet met Kerstmis weer tot klinken komen. - In: Stadskrant Veghel, 12 mei 1999.
  • Het Heeswijks Smits-Orgel : Parochiekerk H. Willibrordus Heeswijk : Uitgave bij gelegenheid van de officiële ingebruikname van het gerestaureerde en verplaatste Smits-orgel in de parochiekerk van de H. Willibrordus te Heeswijk, gemeente Bernheze (Noord-Brabant) op 10 september 2000 / M. de Visser (red.). - Heeswijk : Parochiebestuur H. Willibrordus, 2000.
  • Orgelbouwnieuws : Heeswijk, H. Willibrorduskerk. - In: De Orgelkrant, jrg. 5, nr. 11, november 2000.
  • Het historische orgel in Nederland 1872 - 1878 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2005. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 10).
  • De orgelmakers Smits te Reek (bij Grave) / J.G.P.G. Boogaarts. - Zutphen : WalburgPers, 2017.
Source: Ingebruiknamebrochure
Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Piet Bron. Date: 29 July 2023.
Photo: Piet Bron
 Photo: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Source: Ingebruiknamebrochure.
Photo: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
 Date: 1973.