Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Nelis Mourik. Datering: 28 September 2012.

Foto: Nelis Mourik

Borovo, Croatia (Hrvatska) (Vukovarsko-Srijemska županija) - Crkva Gospe Fatimske (Borovo Naselje)
Gemeente: Vukovar
Adres: Lička ul. 23A, 32000, Vukovar-Borovo

Beschrijving nr.: 2056958.

Gebouwd door: fa. Hendrik Spanjaard (1931)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1931 fa. Hendrik Spanjaard  nieuwbouw
1957 Fonteijn & Gaal  ombouw
1992 A. Nijsse & Zonen  restauratie
2004 A. Nijsse & Zonen  diverse werkzaamheden
2008 Pero & Franjo Moric  overplaatsing
2008 Slooff Orgelbouw B.V.  overplaatsing

  • Het orgel in de Gereformeerde Kerk aan de Turfmarkt te Gouda is in 1931 gebouwd door de firma Spanjaard. Het front werd ontworpen door de architect Groenendijk, die ook het kerkgebouw had ontworpen. Het front is grotendeels een sierfront en bevat maar enkele sprekende pijpen. Het orgel zelf werd boven de kansel geplaatst, maar de speeltafel kwam vrijstaand op de kerkvloer te staan, tussen de twee ingangen, met het gezicht naar de kansel toe. Nadat bij hoge waterstand in de gracht de speeltafel in het water had gestaan besloot men deze te verplaatsen naar de rechtergalerij.
  • De firma Fonteijn & Gaal herbouwde het instrument in 1957. Gebruikmakend van het bestaande materiaal wijzigden zij de tractuur, de dispositie en de interne opbouw van het orgel. Er werd ook een nieuwe speeltafel geplaatst. Op het hoofdmanuaal werd een Cornet geplaatst die afkomstig is van het orgel uit de Oranjekerk in Rotterdam-Hillegersberg. Adviseur bij de werkzaamheden was Willem Houtman namens de GOV. Op 11 augustus 1957 nam men het orgel weer in gebruik. Ook na 1957 zijn er nog registers vernieuwd.
  • Vanaf ca. 1980 was het orgel in slechte staat en nauwelijks te gebruiken. Plannen voor nieuwbouw waren echter niet haalbaar. In 1992 voerde de firma Nijsse groot onderhoud uit. Verschillende defecten werden hersteld en onderdelen vernieuwd. Toch bleef het orgel storingen vertonen.
  • Het kerkgebouw is in 2003 buiten gebruik gesteld. Op 25 mei 2003 vond de afscheidsdienst plaats, waarbij het orgel is bespeeld door Anne Prins, Klaas Zijderveld, Wim Griffioen en Jan Hortensius, de vier organisten van de kerk. Sindsdien stond het orgel werkeloos en takelde het nog verder af. Na een snelle oplapbeurt door Nijsse is op 5 en 6 maart 2004 een CD opgenomen, waarbij het orgel bespeeld werd door de vaste organisten van de kerk. Tot 31 augustus 2005 huurde de Gereformeerde Kerk het nog van de nieuwe eigenaar, maar diensten werden nog zelden gehouden.
  • In 2006 is het orgel verkocht aan de parochie van de Crkva Gospe Fatimske in Borovo. Het orgel is in 2006-2008 overgeplaatst naar Kroatië door de gebroeders Pero en Franjo Moric uit Ilača (Kroatië) in samenwerking met Slooff Orgelbouw. Bij de plaatsing in Borovo is het front in tweeën gesplitst.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1931GoudaGereformeerde Turfmarktkerk
2008BorovoCrkva Gospe Fatimske

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk10
- Zwelwerk11
- Pedaal9
Totaal aantal stemmen30
ToetstractuurElectro-pneumatisch
RegistertractuurElectro-pneumatisch
Windlade(n)Kegelladen

Dispositie
Hoofdwerk (C-g'''): Quintadena 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Gedektfluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Cornet V sterk (from g°), Mixtuur V sterk (1 1/3'), Trompet 8'.
Zwelwerk (C-g'''): Hoornprestant 8', Holpijp 8', Salicionaal 8', Prestant 4', Speelfluit 4', Nasard 2 2/3', Nachthoorn 2', Terts 1 3/5', Scherp III sterk (1'), Hobo 8', Dulciaan 8', Tremulant, Klokkenspel (c'-g'').
Pedaal (C-f'): Prestant 16', Subbas 16', Octaafbas 8', Gedektbas 8', Quintbas 5 1/3', Koraalbas 4', Bazuin 16', Trombone 8', Klaroen 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Zwelwerk, Hoofdwerk - Zwelwerk 16', Hoofdwerk - Zwelwerk 4', Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Zwelwerk, Pedaal - Hoofdwerk 4', Pedaal - Zwelwerk 4'.
Speelhulpen: Vrije combinatie, Vaste combinaties (pp - p - mf - f - ff - tutti), Automatisch pedaal - instelbaar, Generaal Crescendo - instelbaar.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De oorspronkelijke dispositie van Spanjaard luidde:
Manuaal I: Prestant 16', Zachtgedekt 16', Bourdon 16', Prestant 8', Bourdon 8', Gemshoorn 8', Octaaf 4', Fluit Dolce 4', Quint 2 2/3', Mixtuur-Aeteria III sterk, Trompet 8', Trompet 4'.
Manuaal II (in zwelkast): Tibia Clausa 8', Viola 8', Vox Celeste 8', Fluit 4', Violine 4', Flageolette 2', Woudfluit 2', Sesquialter II sterk, Vox Humana 16', Vox Humana 8', Clarinet 8', Clarinet 4', Klokken.
Pedaal: Resultantbas 32', Contrabas 16', Subbas 16', Bourdon 16', Prestant 8', Bourdon 8', Gedekt 8', Cello 8', Octaaf 4', Fluit 4', Octaaf 2', Trompet 8'.
Koppelingen: Manuaal I - Manuaal II, Manuaal I - Manuaal II 16', Manuaal I - Manuaal II 4', Pedaal - Manuaal I, Pedaal - Manuaal II.
Speelhulpen: 1 vrije combinatie, 5 vaste combinaties, Generaal crescendo, Automatisch pedaal (aangepast aan manuaal II).
Literatuur Onze orgeladviezen / [W. Houtman]. - In: Organist & Eredienst, jrg. 23, nr. 252, september 1957.

Foto: Nelis Mourik. Datering: 28 September 2012.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Foto: Nelis Mourik. Datering: 26 October 2013.
Foto: Nelis Mourik
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Foto: Piet Bron. Datering: 31 August 2005.
Foto: Piet Bron
Situatie in Gouda. Bron: Postcard.
Bron: Postcard