Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Groenling
Halberstadt, Deutschland (Sachsen-Anhalt) - Martinikirche, Michael-Praetorius-Orgel
Gemeinde: Halberstadt
Adresse: Martiniplan, 38820, Halberstadt
Website: http://www.buergerkirche.de/
Beschreibung nr.: 2020164.
Gebaut von: David Beck (1596)
Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
Technische Daten
Disposition
Oberwerk: Gros Quintaden 16', Principal 8', Grob Gedackt 8', Gemßhorn 8', Groß Quer floite 8', Quinta 6', Octava 4', Hollfloiten 4', Klein Querflöte 4', Nachthorn 4', Mixtur 6-8 fach, Zimbel 2 fach.
Rückpositiv: Quintaden 8', Principal 4', Gemßhorn 4', Gedact 4', Octava 2', Spitz Floite 2', Quinta 1 1/2', Suv Floite 1', Mixtur 4 fach, Zimbel 3 fach, Sordunen 16', Trommet 8', Krumhorn 8', Klein Regal 4'.
Brustwerk: Klein Gedact 2', Klein Octava 1', Klein Mixtur 2 fach, Zimbeln 2 fach, Rancket 8', Regal 8', Zimbel-Regal 2'.
Pedal:
Im Pedal auff der Oberlade: Untersatz 16', Quintaden Baß 16', Octaven Baß 8', Klein Octaven Baß 4', Nachthorn Baß 4', Klein Quintaden Baß 4', Rausch-Quinten Baß 3', Hol-Quinten Baß 3', Hol-Floiten Baß 2', Mixtur 5 fach.
In den beyden Seit=Thürmen zum Pedal: Groß Principal 16', Groß Gemßhorn Baß 16', Groß Querfloiten Baß 8', Gemßhorn Baß 8', Quintfloiten Baß 6', Klein Gedact Baß 4', Posaunen Baß 16', Sordunen Baß 16', Trompeten Baß 8', Schalmeyenbaß 4'.
In der Brust auff beyden Seiten zum Pedal: Quintfloiten Baß 1 1/2', Baurfloiten Baß 1', Zimbel Baß 3 fach, Rancket Baß 8', Krumhorn Baß 8', Klein-Regal 2'.
Bild: Groenling
Halberstadt, Deutschland (Sachsen-Anhalt) - Martinikirche, Michael-Praetorius-Orgel
Gemeinde: Halberstadt
Adresse: Martiniplan, 38820, Halberstadt
Website: http://www.buergerkirche.de/
Beschreibung nr.: 2020164.
Gebaut von: David Beck (1596)
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1596 | David Beck | Neubau | 1770 | Johann Christoph Wiedemann | Übersetzung | 1838 | Johann Friedrich Schulze | Übersetzung |
- David Beck bouwde in 1594-1596 een orgel voor de Schloßkapelle in Gröningen in opdracht van bisschop Heinrich Julius, tevens hertog van Braunschweig. Het was een groot orgel met 60 registers. Het had een opvallend uitgebreide pedaalbezetting. Het werd hier bespeeld door Michael Praetorius. Het binnenwerk bestaat niet meer, maar de kas is bewaard gebleven.
- De hoofdwerkkas bevindt zich tegenwoordig in de Sankt Martinikirche te Halberstadt. Het oude rugpositief is geplaatst in een kerk in Harsleben. David Beck bouwde in de jaren 1570-1585 een drieklaviers orgel voor de Martinikirche, met 39 stemmen (Oberwerk 8, Brustwerk 6, Rückpositiv 13 en Pedal 12), dat in 1770 is vervangen door het orgel uit de Schloßkapelle. Het orgel uit Gröningen werd overgeplaatst naar Halberstadt door Johann Christoph Wiedemann. Op 6 oktober 1770 werd het gekeurd en op 7 oktober 1770 ingewijd. Aan beide zijden van het orgel werden nieuwe versieringen met pauken aangebracht.
- Het oude orgel van de Martinikirche werd verkocht aan de kerk in Derenburg, waar men sinds 1677 een zeer gebrekkig instrument in gebruik had. Het Beck-orgel was een verbetering, en heeft gefunctioneerd tot de bouw van een geheel nieuw orgel door Ladegast.
- In 1838 bouwde Johann Friedrich Schulze het orgel om. Daarbij werd het totaal aantal registers gereduceerd, maar werd het orgel wel uitgebreid met een derde manuaal. Dit instrument werd op 6 mei 1838 in gebruik genomen.
- In 1921 is het binnenwerk vervangen door een pneumatisch orgel van Ernst Röver, dat in de jaren 1886-1899 gebouwd was voor de Stadthalle in Wuppertal-Barmen. Dit orgel is verkocht aan de Stephanikirche te Calbe. In april 2007 is een comité opgericht met als doel de restauratie en reconstructie van het oude werk van Beck in Halberstadt. De ontworpen dispositie (volgens Beck) is hier vermeld.
Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
| 1596 | Gröningen (Sachsen-Anhalt) | Schloßkapelle |
| 1770 | Halberstadt | Martinikirche |
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Oberwerk | 12 |
| - Rückpositiv | 14 |
| - Brustwerk | 7 |
| - Pedal | 26 |
| Gesamtzahl der Stimmen | 59 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
Disposition
Oberwerk: Gros Quintaden 16', Principal 8', Grob Gedackt 8', Gemßhorn 8', Groß Quer floite 8', Quinta 6', Octava 4', Hollfloiten 4', Klein Querflöte 4', Nachthorn 4', Mixtur 6-8 fach, Zimbel 2 fach.
Rückpositiv: Quintaden 8', Principal 4', Gemßhorn 4', Gedact 4', Octava 2', Spitz Floite 2', Quinta 1 1/2', Suv Floite 1', Mixtur 4 fach, Zimbel 3 fach, Sordunen 16', Trommet 8', Krumhorn 8', Klein Regal 4'.
Brustwerk: Klein Gedact 2', Klein Octava 1', Klein Mixtur 2 fach, Zimbeln 2 fach, Rancket 8', Regal 8', Zimbel-Regal 2'.
Pedal:
Im Pedal auff der Oberlade: Untersatz 16', Quintaden Baß 16', Octaven Baß 8', Klein Octaven Baß 4', Nachthorn Baß 4', Klein Quintaden Baß 4', Rausch-Quinten Baß 3', Hol-Quinten Baß 3', Hol-Floiten Baß 2', Mixtur 5 fach.
In den beyden Seit=Thürmen zum Pedal: Groß Principal 16', Groß Gemßhorn Baß 16', Groß Querfloiten Baß 8', Gemßhorn Baß 8', Quintfloiten Baß 6', Klein Gedact Baß 4', Posaunen Baß 16', Sordunen Baß 16', Trompeten Baß 8', Schalmeyenbaß 4'.
In der Brust auff beyden Seiten zum Pedal: Quintfloiten Baß 1 1/2', Baurfloiten Baß 1', Zimbel Baß 3 fach, Rancket Baß 8', Krumhorn Baß 8', Klein-Regal 2'.
| Übrige dispositiondaten | |
|---|---|
| Mehrere dispositionen |
De dispositie luidde na de ombouw door Schulze in 1838: Hauptwerk: Bordun 16', Prinzipal 8', Gambe 8', Rohrflöte 8', Gedackt 8', Gemshorn 8', Octave 4', Spitzflöte 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Mixtur 5 fach (2'), Scharf 4 fach (2'), Fagott 16', Trompete 8'. Oberwerk: Quintatön 16', Prinzipal 8', Hohlflöte 8', Gedackt 8'. Octave 4', Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Cornett 3 fach, Mixtur 5 fach (2'), Vox Humana 8'. Unterwerk: Geigenprincipal 8', Salicional 8', Lieblich Gedackt 8', Flauto Traverso 8', Salicional 4', Flauto Douce 4', Octave 2', Cymbal 3 fach (1'). Pedal: Prinzipal 16', Subbaß (offen) 16', Subbaß (gedeckt) 16', Violon 16', Großnasard 10 2/3', Octavbaß 8', Violoncello 8', Gedackt 8', Nasard 5 1/3', Octave 4', Cornett 5 fach, Contraposaune 32', Trompete 16', Trompete 8'. Nebenzüge: Coppel zum Oberwerk, Coppel zum Unterwerk, Coppel zum Pedal, Sperrventil zum Hauptwerk, Sperrventil zum Oberwerk, Sperrventil zum Unterwerk, Sperrventil zur großen Pedallade, Sperrventil zur kleinen Pedallade, Manualglockenspiel, Pedalverschluß, Calcantenglocke, Crescendotritt. |
| Literatur |
|
| Weblinks |
https://de.wikipedia.org/wiki/Gr%C3%B6ninger_Orgel https://de.wikipedia.org/wiki/Martinikirche_zu_Halberstadt#Orgel |
 |
 |
 |
 |
 |
 |