Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Bild: Evert-Jan van der Leij. Datering: 26 August 2008.

Bild: Evert-Jan van der Leij

Weimar, Deutschland (Thüringen) - Stadtkirche Sankt Peter und Paul (Herderkirche)
Gemeinde: Weimar
Adresse: Herderplatz, 99423, Weimar
Website: http://www.ek-weimar.de/content/view/10/17/

Beschreibung nr.: 2014270.

Gebaut von: Wilhelm Sauer Orgelbau (1998) - Opus 2264
Die Orgel enthält älteren Material: aus 1812 von Johann Gottlob Trampeli

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1812	Johann Gottlob Trampeli		Neubau
1812	Friedrich Wilhelm Trampeli		Neubau
1820	Johann Friedrich Schulze		Umbau
1908	E.F. Walcker & Cie.	1252	Neubau im alten Gehäuse
1953	Wilhelm Sauer Orgelbau		Neubau im alten Gehäuse
1964	Wilhelm Sauer Orgelbau		Verschiedene Tätigkeiten
1998	Wilhelm Sauer Orgelbau	2264	Neubau im alten Gehäuse

In 1810 startte Johann Gottlob Trampeli met de bouw van een nieuw orgel voor de Stadtkirche te Weimar. Hij overleed onverwachts in 1812, waarna het instrument is voltooid door zijn neef Friedrich. Het orgel was geen succes, en onder advies van Johann Gottlob Töpfer, stadsorganist in Weimar vanaf 1830, werd het instrument in 1820 geheeld herbouwd door Johann Friedrich Schulze. Dit orgel bleek wel een goed instrument. Franz Liszt heeft op het orgel gespeeld tijdens een bezoek aan Weimar.
In 1908 verving de firma Walcker het orgel van Trampeli/Schulze uit 1820 door een nieuw orgel met 55 stemmen. Het orgel werd geplaatst in de oude kas.
Op 9 februari 1945 raakte dit instrument zwaar beschadigd door bombardementen. Na herstel van het kerkgebouw bouwde de firma Sauer in samenwerking met Gerhard Kirchner in de jaren 1949-1953 een nieuw orgel, dat in 1964 werd voltooid, waarbij de herstelde orgelkas opnieuw gebruikt werd. De dispositie is in 1978 uitgebreid met een Chamade 8' op het Hauptwerk. In 1980 verving men de Zimbel 3 fach door een Klein-Mixtur 4 fach.
In 1996 verkeerde het orgel in slechte staat. Er is hierop besloten een nieuw orgel te laten bouwen, eveneens door Sauer, met drie manualen en 52 stemmen. Dit orgel werd in 1998 gedeeltelijk voltooid. Bij de bouw zijn 36 registers overgenomen uit het vorige orgel, gebouwd door dezelfde firma in 1953 en 1964. Het rugpositief is in 2000 geplaatst.

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hauptwerk	14
- Rückpositiv	10
- Schwellwerk	15
- Pedal	14
Gesamtzahl der Stimmen	53
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Electrical
Windlade(n)	Slider chests

Disposition
Hauptwerk (C-g'''): Bordun 16', Prästant 8', Hohlflöte 8', Quintadena 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3', Superoktave 2', Terz 1 3/5', Mixtur I 4-5 fach (2'), Mixtur II 4 fach (1 1/3'), Fagott 16' - oud, Trompete 8' - oud, Chamade 8' - oud, Tremulant.
Rückpositiv (C-g'''): Prinzipal 8', Gedackt 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Italienisch Prinzipal 2', Quinte 1 1/3', Oktave 1', Sesquialter 2 fach (2 2/3'), Scharff 4 fach (1'), Krummhorn 8', Tremulant.
Schwellwerk (C-g'''): Gedackt 16', Geigenprinzipal 8', Rohrflöte 8', Aeoline 8' - oud, Schwebung 8' - oud, Oktave 4', Flöte 4', Nasat 2 2/3', Gemshorn 2', Quinte 1 1/3', Sifflöte 1', Mixtur 4-5 fach (2'), Dulzian 16' - oud, Französische Trompete 8' - oud, Oboe 8' - oud, Tremulant.
Pedal (C-f'): Untersatz 32' - oud, Prinzipalbaß 16', Subbaß 16', Gedacktbaß 16', Oktavbaß 8', Baßflöte 8', Nachthorn 4', Oktave 2', Baßaliquot 3 fach (5 1/3'), Hintersatz 5 fach (4'), Bombarde 32' - oud, Posaune 16' - oud, Trompete 8' - oud, Singend Cornett 4' - oud.
Koppeln: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Rückpositiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Rückpositiv, Pedal - Schwellwerk, Suboktavkoppel Schwellwerk, Suboktavkoppel Hauptwerk - Schwellwerk, Superoktavkoppel Schwellwerk, Superoktavkoppel Hauptwerk - Schwellwerk, Superoktavkoppel Pedal - Schwellwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: 128-fache Setzerkombination 8', Registerwalze.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen	Het orgel van Trampeli/Schulze had als dispositie: Hauptwerk: Principal 16', Quintatön 16', Octave 8', Spitzflöte 8', Gedackt 8', Viola da Gamba 8', Octave 4', Spitzflöte 4', Viola da Gamba 4', Octave 2', Mixtur 6 fach, Cymbel 3 fach, Cornet 4 fach, Trompete 8'. Positiv: Bordun 16', Principal 8', Hohlflöte 8', Schweizerflöte 8', Flauto Traverso 8', Octave 4', Gemshorn 4', Octave 2', Mixtur 5 fach, Scharff 3 fach, Vox Humana 8'. Oberwerk: Principal 8', Flauto Dolce 8', Gedackt 8', Salicional 8', Octave 4', Flauto Dolce 4', Octave 2', Mixtur 4 fach, Cornet 3 fach. Pedal: Untersatz 32', Principal 16', Violon 16', Subbass 16', Octave 8', Violon 8', Bordun 8', Octave 4', Cornet 5 fach, Posaune 32', Posaune 16', Trompete 8', Clarine 4'. Het Walcker-orgel uit 1908 had als dispositie: Hauptwerk: Gedackt 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Quintade 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Quinte 2 2/3', Oktave 2', Terz 1 3/5', Mixtur 4-6 fach, Zymbel 3 fach, Trompete 8', Chamade 8'. Positiv: Singend Gedackt 8', Praestant 4', Koppelflöte 4', Schwiegel 2', Quinte 1 1/3', Scharff 4 fach, Rankett 16', Krummhorn 8', Tremulant. Schwellwerk: Gedackt Pommer 16', Prinzipal 8', Rohrgedackt 8', Harfpfeife 8', Geigend Schwebung 8', Prinzipal 4', Spitzflöte 4', Nasard 2 2/3', Oktave 2', Waldflöte 2', Rohrterz 1 3/5', Quinte 1 1/3', Septime 1 1/7', Sifflöte 1', Scharff-Mixtur 4-6 fach, Dulzian 16', Oboe 8', Französische Trompete 8', Tremulant. Pedal: Untersatz 32', Prinzipal 16', Subbass 16', Gedacktbass 16', Oktavbass 8', Gedackt Pommer 8', Choralbass 4', Rohrpommer 4', Prinzipalflöte 2', Rauschpfeife 5 fach, Basskornett 4 fach, Quarte 2 fach, Bombarde 32', Posaune 16', Trompete 8', Singend Cornett 2'. Koppelingen: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Positiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Schwellwerk. Speelhulpen: 4 vrije combinaties, Register-crescendo (Walze), Zungenabsteller, Tutti, Plenum, Manual 16' aan/uit, Generalkoppel, Tongwerken af. Manuaalomvang: C-c'''', pedaalomvang C-f'. Het Sauer-orgel uit 1953-1964 had vlak voor de afbraak als dispositie: Hauptwerk: Bordun 16', Prinzipal 8', Hohlflöte 8', Quintadena 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3', Superoktave 2', Terz 1 3/5', Mixtur 4-6 fach, Klein-Mixtur 4 fach - 1980, Trompete 8', Chamade 8' - 1978. Rückpositiv: Weitprinzipal 8', Gedackt 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Schwiegel 2', Quinte 1 1/3', Oktave 1', Sesquialtera 2 fach, Scharff 4 fach, Krummhorn 8', Tremulant. Schwellwerk: Gedackt 16', Geigenprinzipal 8', Rohrflöte 8', Aeoline 8', Schwebung 8', Oktave 4', Flöte 4', Nasat 2 2/3', Gemshorn 2', Quinte 1 1/3', Sifflöte 1', Mixtur 4-5 fach, Dulzian 16', Französische Trompete 8', Oboe 8', Tremulant. Pedal: Untersatz 32', Prinzipalbass 16', Subbass 16', Gedacktbass 16', Oktavbass 8', Bassflöte 8', Nachthorn 4', Oktave 2', Bassaliquot 3 fach, Mixtur 4 fach, Bombarde 32', Posaune 16', Trompete 8', Singend Cornett 4'. Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Rückpositiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Rückpositiv, Pedal - Schwellwerk. Manuaalomvang: C-g''', pedaalomvang C-f'.

Übrige dispositiondaten

Mehrere dispositionen

Het orgel van Trampeli/Schulze had als dispositie:
Hauptwerk: Principal 16', Quintatön 16', Octave 8', Spitzflöte 8', Gedackt 8', Viola da Gamba 8', Octave 4', Spitzflöte 4', Viola da Gamba 4', Octave 2', Mixtur 6 fach, Cymbel 3 fach, Cornet 4 fach, Trompete 8'.
Positiv: Bordun 16', Principal 8', Hohlflöte 8', Schweizerflöte 8', Flauto Traverso 8', Octave 4', Gemshorn 4', Octave 2', Mixtur 5 fach, Scharff 3 fach, Vox Humana 8'.
Oberwerk: Principal 8', Flauto Dolce 8', Gedackt 8', Salicional 8', Octave 4', Flauto Dolce 4', Octave 2', Mixtur 4 fach, Cornet 3 fach.
Pedal: Untersatz 32', Principal 16', Violon 16', Subbass 16', Octave 8', Violon 8', Bordun 8', Octave 4', Cornet 5 fach, Posaune 32', Posaune 16', Trompete 8', Clarine 4'.

Het Walcker-orgel uit 1908 had als dispositie:
Hauptwerk: Gedackt 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Quintade 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Quinte 2 2/3', Oktave 2', Terz 1 3/5', Mixtur 4-6 fach, Zymbel 3 fach, Trompete 8', Chamade 8'.
Positiv: Singend Gedackt 8', Praestant 4', Koppelflöte 4', Schwiegel 2', Quinte 1 1/3', Scharff 4 fach, Rankett 16', Krummhorn 8', Tremulant.
Schwellwerk: Gedackt Pommer 16', Prinzipal 8', Rohrgedackt 8', Harfpfeife 8', Geigend Schwebung 8', Prinzipal 4', Spitzflöte 4', Nasard 2 2/3', Oktave 2', Waldflöte 2', Rohrterz 1 3/5', Quinte 1 1/3', Septime 1 1/7', Sifflöte 1', Scharff-Mixtur 4-6 fach, Dulzian 16', Oboe 8', Französische Trompete 8', Tremulant.
Pedal: Untersatz 32', Prinzipal 16', Subbass 16', Gedacktbass 16', Oktavbass 8', Gedackt Pommer 8', Choralbass 4', Rohrpommer 4', Prinzipalflöte 2', Rauschpfeife 5 fach, Basskornett 4 fach, Quarte 2 fach, Bombarde 32', Posaune 16', Trompete 8', Singend Cornett 2'.
Koppelingen: Hauptwerk - Positiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Positiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Positiv, Pedal - Schwellwerk.
Speelhulpen: 4 vrije combinaties, Register-crescendo (Walze), Zungenabsteller, Tutti, Plenum, Manual 16' aan/uit, Generalkoppel, Tongwerken af.
Manuaalomvang: C-c'''', pedaalomvang C-f'.

Het Sauer-orgel uit 1953-1964 had vlak voor de afbraak als dispositie:
Hauptwerk: Bordun 16', Prinzipal 8', Hohlflöte 8', Quintadena 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Quinte 2 2/3', Superoktave 2', Terz 1 3/5', Mixtur 4-6 fach, Klein-Mixtur 4 fach - 1980, Trompete 8', Chamade 8' - 1978.
Rückpositiv: Weitprinzipal 8', Gedackt 8', Oktave 4', Blockflöte 4', Schwiegel 2', Quinte 1 1/3', Oktave 1', Sesquialtera 2 fach, Scharff 4 fach, Krummhorn 8', Tremulant.
Schwellwerk: Gedackt 16', Geigenprinzipal 8', Rohrflöte 8', Aeoline 8', Schwebung 8', Oktave 4', Flöte 4', Nasat 2 2/3', Gemshorn 2', Quinte 1 1/3', Sifflöte 1', Mixtur 4-5 fach, Dulzian 16', Französische Trompete 8', Oboe 8', Tremulant.
Pedal: Untersatz 32', Prinzipalbass 16', Subbass 16', Gedacktbass 16', Oktavbass 8', Bassflöte 8', Nachthorn 4', Oktave 2', Bassaliquot 3 fach, Mixtur 4 fach, Bombarde 32', Posaune 16', Trompete 8', Singend Cornett 4'.
Koppelingen: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Schwellwerk, Rückpositiv - Schwellwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Rückpositiv, Pedal - Schwellwerk.
Manuaalomvang: C-g''', pedaalomvang C-f'.

Literatur

Berühmte Orgeln : Meisterwerke europäischer Orgelbauer / Ursula und Ulrich Rüge. - Hamburg : Nikol Verlagsgesellschaft mbH, 1994.
Orgeln in Nord- und Westthüringen / Hartmut Haupt. - [Erfurt] : Thüringische Landesamt für Denkmalpflege, 1998. - (Arbeitshefte des Thüringischen Landesamtes für Denkmalpflege ; 13).
Orgel International 4/1999.
Königin der Instrumente : Ein Orgel-Führer durch die Region Weimar und Weimarer Land / Viola-Bianka Kießling. - Friedrichshafen : Fagott-Orgelverlag, 2007.

Quelle: Postcard	Bild: Arno Bekers	Quelle: Postcard	Bild: Evert-Jan van der Leij	Bild: Evert-Jan van der Leij	Bild: Evert-Jan van der Leij
Quelle: Postcard