Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Piet Bron
Borna, Deutschland (Sachsen) - Stadtkirche Sankt Marien
Gemeinde: Borna
Adresse: Martin-Luther-Platz 7, 04552, Borna
Website: http://www.kirche-borna.de/
Beschreibung nr.: 2013870.
Gebaut von: Urban Kreutzbach (1849) - Opus 28
Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
Technische Daten
Disposition
Hauptwerk (C-e'''): Bordun 16', Principal 8', Gedackt 8', Octave 4', Flauto Amabile 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Tertia 1 3/5', Cornett 4 fach (from a°), Mixtur 3 fach (1 1/3'), Trompete 8' - 1998.
Oberwerk (C-e'''): Doppelflöte 8', Salicional 8', Quintatoen 8', Principal 4', Spitzflöte 4', Naßat 2 2/3' - 1983, Octave 2', Sifflöte 1' - 1983.
Pedal (C-e'): Subbaß 16' - 2001, Principalbaß 8' - 2001, Choralbaß 4' - 2000, Octave 2' - 2000, Posaune 16' - 1983.
Koppeln: Manualkoppel, Pedal - Hauptwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: Sperrventil Hauptwerk, Sperrventil Oberwerk.
Bild: Piet Bron
Borna, Deutschland (Sachsen) - Stadtkirche Sankt Marien
Gemeinde: Borna
Adresse: Martin-Luther-Platz 7, 04552, Borna
Website: http://www.kirche-borna.de/
Beschreibung nr.: 2013870.
Gebaut von: Urban Kreutzbach (1849) - Opus 28
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1849 | Urban Kreutzbach | 28 | Neubau | 1983 | Jehmlich Orgelbau | Übersetzung | 2001 | Gerd-Christian Bochmann | Restaurierung und Vergrößerung |
- De orgelgeschiedenis van de Stadtkirche in Borna begon al in 1455 met de aanschaf van een nieuw orgel. Dit werd 1534 vervangen door een klein orgel van de hand van Ambrosius Mann uit Rochlitz. In 1543 kocht men het orgel van het klooster Buch. Dit orgel is in 1654 vernieuwd. Christian Donat bouwde het orgel in 1693 om en breidde het uit tot 28 stemmen. In 1868 bouwde Urban Kreutzbach een geheel nieuw drieklaviers orgel met 44 stemmen. In de jaren 1910-1911 is dit instrument door de firma Jehmlich vervangen door een orgel met 64 stemmen, pneumatische tractuur en kegelladen. In 1966 is dit instrument afgebroken. Na een restauratie van het kerkgebouw plaatste men in 1967 een klein orgel met twaalf stemmen in de kerk, afkomstig uit Deutzen. Het werd in 1904 gebouwd door de firma Schmidt & Berger, Dit orgel is in 1980 overgeplaatst naar Netzschkau in het Vogtland.
- In 1983 werd een nieuw orgel in gebruik genomen. Het betreft een orgel van Urban Kreutzbach, gebouwd in de jaren 1848/1849 voor de in de jaren 1846-1849 gebouwde kerk van Mochau in de buurt van Döbeln. Deze kerk werd in 1971 gesloten wegens bouwvalligheid. In 1973 stortte het dak in, en sindsdien staat de kerk als ruïne in het dorp. Het orgel werd uit de kerk gehaald en opgeslagen.
- De firma Jehmlich plaatste het in 1983 in Borna in een nieuwe orgelkas. Het orgel is in 1998-2001 gerestaureerd door Gerd-Christian Bochmann. Daarbij werd een vrij pedaal aangelegd. Het pijpwerk dat hiervoor gebruikt werd is allemaal ouder. Subbaß 16' en Principalbaß 8' zijn afkomstig uit het orgel van de parochiekerk in Zwickau, gebouwd door Richard Kreutzbach. De Choralbaß 4' en de Oktave 2' zijn gemaakt door Schmeißer. Deze vormden oorspronkelijk één Choralbaß 2 fach. De Posaune tenslotte is in 1983 gemaakt door Giesecke & Sohn. Op het Hauptwerk verving men de Gamba 8' door een Trompete. Deze is afkomstig uit de voorraad van de orgelmaker, en zal rond 1920 zijn gemaakt.
Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat
| 1849 | Mochau | Evangelische Kirche |
| 1983 | Borna | Stadtkirche |
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Hauptwerk | 11 |
| - Oberwerk | 8 |
| - Pedal | 5 |
| Gesamtzahl der Stimmen | 24 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
| Tonhöhe | a' = 435 Hz |
Disposition
Hauptwerk (C-e'''): Bordun 16', Principal 8', Gedackt 8', Octave 4', Flauto Amabile 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Tertia 1 3/5', Cornett 4 fach (from a°), Mixtur 3 fach (1 1/3'), Trompete 8' - 1998.
Oberwerk (C-e'''): Doppelflöte 8', Salicional 8', Quintatoen 8', Principal 4', Spitzflöte 4', Naßat 2 2/3' - 1983, Octave 2', Sifflöte 1' - 1983.
Pedal (C-e'): Subbaß 16' - 2001, Principalbaß 8' - 2001, Choralbaß 4' - 2000, Octave 2' - 2000, Posaune 16' - 1983.
Koppeln: Manualkoppel, Pedal - Hauptwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: Sperrventil Hauptwerk, Sperrventil Oberwerk.
| Übrige dispositiondaten | |
|---|---|
| Mehrere dispositionen |
De oorspronkelijke dispositie luidde: Hauptwerk: Bordun 16', Principal 8', Viola di Gamba 8', Gedackt 8', Octave 4', Flauto Amabile 4', Quinte 3', Octave 2', Tertia aus 2', Cornett 4 fach (vanaf c'), Mixtur 3 fach (1 1/3'). Oberwerk: Doppelflöte 8', Salicional 8', Quintatön 8', Principal 4', Spitzflöte 4', Nassat 3', Octave 2', Sifflöte 1'. Pedal: Subbass 16', Violonbass 16', Principalbass 8', Posaunenbass 16'. Spielhilfe: Manualcoppel, Pedalcoppel Hauptwerk, 2 Sperrventile, Calcantenklingel. |
| Literatur |
Urban Kreutzbach (1796-1868) : Leben und Werk / Klaus Walter, Wolfram Hackel, Gert Rothe. - In: Acta Organologica ; Band 33. - Kassel : Merseburger, 2013. - (260. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde). |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |