Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: René Troost. Datering: 14 May 2010.

Foto: René Troost

Dendermonde, België (Oost-Vlaanderen) - Onze Lieve Vrouwekerk
Gemeente: Dendermonde
Streek:Vlaanderen
Adres: O.L.Vrouwkerkplein, 9200, Dendermonde
Website: https://www.parochiedendermonde.be/

Beschrijving nr.: 2012317.

Gebouwd door: Maximilien Van Peteghem (1860)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1860 Maximilien Van Peteghem  nieuwbouw
1946 Joseph Loncke & Zn.  restauratie
2005 Pels & Van Leeuwen  restauratie

  • Het orgel van de Onze Lieve Vrouwekerk in Dendermonde werd in 1860 gebouwd door Maximilien Van Peteghem. Volgens overlevering dateert een deel van de orgelkas uit de 18e eeuw, en werd dit door een lid van de familie Van Peteghem gebouwd voor een eerder orgel dat op een galerij in het transept stond. Volgens een plan uit 1856 werd aan de westzijde van de kerk een nieuwe galerij gebouwd en werd hier het vernieuwde orgel geplaatst. Het front werd vergroot met twee pedaaltorens. Tijdens de restauratie van 1946 door Loncke werd aangetoond dat behalve de Voix Humaine alle pijpen uit 1856-1860 stamden.
  • In 1946 werd het orgel gerestaureerd en herbouwd door de firma Jos. Loncke & Zn. Adviseur was Josef Kreps. De omvang van alle klavieren werd uitgebreid naar 56 toetsen, en die van het pedaal naar 30 toetsen. De tractuur werd vervangen door een elektropneumatiek en de windlade van het pedaal werd vervangen door een nieuwe en grotere kegellade. De dispositie werd aangepast en uitgebreid. Alle vulstemmen werden aangepast volgens een plan van Josef Kreps. Op 29 september 1946 werd het instrument opnieuw ingewijd. Ter gelegenheid hiervan werd een concert gegeven door Gabriel Verschraegen en Jozef Suys (organist van de kerk).
  • Pels & Van Leeuwen hebben het orgel in 2005 gerestaureerd. Daarbij is de bestaande situatie gehandhaafd. Er is een tweede nieuwe speeltafel geplaatst op de kerkvloer, in het koor van de kerk.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Grand Orgue13
- Positif11
- Récit Expressif8
- Pédale4
Totaal aantal stemmen36
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen

Dispositie
Grand Orgue (C-f'''): Bourdon 16', Montre 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Gambe 8' (c°-f'''), Prestant 4', Doublette 2', Cornet 5 rangs, Fourniture 4 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Clarinet 8' (discant), Clairon 4' (bas).
Positif (C-f'''): Bourdon 8', Salicional 8', Flûte Traversière 8' (c'-f'''), Prestant 4', Flûte 4', Nasard 2 2/3', Flageolet 2', Cornet 4 rangs, Trompet 8', Basson-Hautbois 8', Cor de Chamois 4'.
Récit Expressif (C-f'''): Flûte Traversière 8', Bourdon 8', Viola 8', Prestant 4', Flûte 4', Flûte d'Écho 2', Trompet 8', Voix Humaine 8'.
Pédale (C-c'): Flûte 16', Flûte 8', Bombarde 16', Trompette 8'.
Koppelingen: Accouplement du Positif au Grand Orgue, Tirasse Grand Orgue.
Speelhulpen: Tremblant Fort.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities
  • De oorspronkelijke dispositie uit 1860 was (bron: Jos. Loncke, 1946):
    Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Montre 8', Gamba 8', Bourdon 8', Flute Harmonique 8', Prestant 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Cornet 5 rangs, Fourniture 4 rangs, Trompette 16', Trompette 8', Clarine 8' (discant), Clairon 4' (bass).
    Positief (C-f'''): Traversière 8', Salicional 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flute 4', Flageolet 2', Trompette 8', Basson 8'.
    Zwelwerk (c°-f'''): Flute Harmonique 8', Gamba 8', Voix Céleste 8', Bourdon 8', Flute 4', Flute Écho 2', Trompette 8', Voix Humaine 8'.
    Pedaal (C-c'): Flute 16', Flute 8', Bombarde 16', Trompette 8'.
    Couplers: Hoofdwerk - Positief, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief.

  • Na de herbouw van 1946 luidde de dispositie:
    Hoofdwerk: Gedekt 16', Prestant 8', Basviool 8', Holpijp 8', Oktaaf-Prestant 4', Gedekt Fluit 4' (1860/1946), Nazard 2 2/3', Oktaaf 2', Kornet 5 koren, Vulwerk 4 koren (1860/1946), Pommer 16', Trompet 8', Schalmei 4' (1860/1946).
    Positief: Dwarsfluit 8', Wilgenpijp 8', Gedekt 8', Prestant 4', Fluit 4', Zwegel 2' (1946), Nachthoorn 1' (1946), Tertiaan 2 koren (1860/1946), Cimbelstem 4 koren (1946), Kromhoorn 8' (1946).
    Zwelwerk: Kwintadeen 16' (1946), Spitsgamba 8' (1946), Fluit 8' (1860/1946), Zweving 8', Principal 4' (1860/1946), Blokfluit 4' (1860/1946), Nazaard 2 2/3', Oktaafke 2' (1946), Terts 1 3/5', Vulwerk 3 koren (1946), Trompet 8', Regaal 4' (1860/1946).
    Pedaal: Principaal Bas 16' (1860/1946), Gedekt Bas 16' (1946), Salicet Bas' (1946), Octaafbas 8' (1946), Gedekt 8' (1860/1946), Kwintbas 5 1/3' (1946), Oktaaf 4' (1946), Ruispijp 2 koren (1946), Bazuin 16, Trompet 8'.
    Couplers: Hoofdwerk - Positief, Hoofdwerk - Zwelwerk, Hoofdwerk - Zwelwerk 16', Positief - Zwelwerk, Zwelwerk - Zwelwerk 16', Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Positief, Pedaal - Zwelwerk.
    Accessories: Tremulant (adjustable), 1 free combination, 3 fixed combinations (p - mf - tutti), Automatic pianopedal.

Literatuur
  • Mixturen. - In: De Schalmei, 1e Jaargang Nr. 2, Maart 1946.
  • Mixturen : Dendermonde. - In: De Schalmei, 1e Jaargang Nr. 5, September 1946.
  • Het Orgel der O.L.V. Kerk te Dendermonde /Jos. Loncke. - In: De Schalmei, 2e Jaargang Nr. 3, Mei 1947.
  • Oude orgels in Vlaanderen : deel II / Gaby Moortgat. - [Brussel] : B.R.T., Dienst Pers en Publikaties, 1965. - (Brochure nr. 30).
  • Het historisch orgel in Vlaanderen : Deel I Oost-Vlaanderen / Ghislain Potvlieghe. - Brussel : Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur, Rijksdienst voor Monumenten- en Landschapzorg, 1974.
  • Jan en Martinus van Loo orgelmakers te Aalst / D. Lievois, G. Potvlieghe. - In: Orgelkunst, zevende jaargang nummer 3, september 1984.
  • Orgels in het Pajottenland : Vergeten meesterwerken / Ghislain Potvlieghe. - [Gooik] : Heemkundige Kring van Gooik ; [Tollembeek] : Uitgeverij De Draak vzw, 2016.

Foto: René Troost. Datering: 14 May 2010.
Foto: René Troost