Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Datering: 1929.

Berlin, Deutschland (Berlin) - Luther-Kirche (Spandau)
Gemeinde: Berlin
Adresse: Lutherplatz, 13585, Berlin-Spandau
Website: http://www.luthergemeinde-spandau.de/

Beschreibung nr.: 2008527.

Gebaut von: Gebrüder Dinse (1896)
Demolished (1994?)

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1896 Gebrüder Dinse  Neubau
1914 Schlag & Söhne  Umbau
1929 Furtwängler & Hammer  Umbau

  • De firma Gebr. Dinse bouwde in 1896/1897 een orgel voor de Luther-Kirche in Spandau. Dit orgel is niet gebouwd voor de grote Gewerbeausstellung in Treptow, hoewel dat vaak wordt gedacht. Dit verhaal is de wereld ingekomen door een organist die in 1912 in Spandau werd aangesteld. Het orgel uit Treptow is echter in de Ludwigskirche in Berlin-Wilmersdorf geplaatst, waar het tot 1943 heeft gestaan.
  • Op advies van de organist van deze kerk, Manfred Langer, is het orgel in 1914 door de firma Schlag & Söhne gewijzigd. Er is vooral aan de intonatie gewerkt. Ook werd het orgel uitgebreid met een derde manuaal en is het front gewijzigd. In 1929 bouwde Furtwängler & Hammer het orgel volledig om. Er werden nieuwe Taschenladen geplaatst, het derde manuaal kreeg een plaats als rugpositief, en de dispositie werd in meer barokke zin gewijzigd, volgens de ideeën van de Orgelbewegung. Op 31 oktober 1929 kon het weer in gebruik worden genomen.
  • Het orgel heeft de Tweede Wereldoorlog overleefd en was in 1991 nog steeds in redelijk staat bespeelbaar. Een restauratie was toen echter dringend nodig. Omdat het kerkgebouw te groot was geworden is besloten het te verbouwen en de kerkzaal kleiner te maken. In 1997 was de verbouwing voltooid: er werden negen woningen gerealiseerd. Het orgel is afgebroken.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hauptwerk14 (13)
- Rückpositiv10
- Oberwerk13
- Pedal15 (10)
Gesamtzahl der Stimmen52 (46)
TastentrakturElectropneumatic
RegistertrakturElectropneumatic
Windlade(n)Cone chests
Tonhöhea' = 440 Hz
TemperaturEqual temperament
Winddruck70 mm (Rückpositiv), 80 mm (Hauptwerk en Pedal) en 90 mm (Oberwerk)

Disposition
Hauptwerk (C-g'''): Prinzipal 16', Prinzipal 8', Rohrflöte 8', Gemshorn 8', Quinte 5 1/3' (from g°) - 1929, Oktave 4', Spitzflöte 4' - 1929, Nasard 2 2/3' (from g°) - 1929, Septime 2 2/7' (from g°) - 1929, Gemshorn 2' - 1929, Terz 1 3/5' (from g°) - 1929, Kornett 3-7 fach (8') - 1929; samengesteld, Mixtur 5 fach (2') - 1929, Zimbel 3 fach (2/3') - 1929.
Rückpositiv (C-g'''): Lieblich Gedackt 8', Quintatön 8' - 1929; C-H uit Lieblich Gedackt, Gedacktflöte 4', Aperta 4', Rohrflöte 2' - 1929, Quinte 1 1/3' - 1929, Nachthorn 1' - 1929, Zimbel 3 fach (1/3') - 1929, Rankett 16' - 1929, Krummhorn 8' - 1929, Tremulant.
Oberwerk (in zwelkast) (C-g'''): Stillgedackt 16', Prinzipal 8', Fernflöte 8' - deels 1929, Spitzflöte 8', Quintatön 8', Prinzipal 4', Querflöte 4', Schweizerpfeife 2' - 1929, Sesquialter 2 fach (2 2/3'), Scharf 4 fach, Dulcian 16' - 1929, Trompete 8', Oboe 4', Tremulant, Harfe - 1929.
Pedal (C-f'): Prinzipal 16', Subbaß 16', Echobaß 16' - transmissie, Oktavbaß 8', Gedacktflöte 8', Echobaß 8' - transmissie, Oktave 4', Flöte 4', Rauschpfeife 4 fach (2 2/3') - 1929, Sordun 32' - 1929, Baßklarinette 16' - deels 1929, Dulcian 16' - transmissie, Trompete 8' - transmissie, Oboe 4' - transmissie, Singend Regal 2' - 1929.
Koppeln: Hauptwerk - Rückpositiv, Hauptwerk - Oberwerk, Rückpositiv - Oberwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Rückpositiv, Pedal - Oberwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: Vrije combinaties, Tutti, Zungen an/ab für Hauptwerk, Zungen und Mixturen an/ab für Rückpositiv, Zungen und Mixturen an/ab für Oberwerk, Zungen und Mixturen an/ab für Pedal, Grundstimmen Pedal an/ab, 16' an/ab, Registerschweller Manuale, Registerschweller Pedal.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen
  • De oorspronkelijke dispositie luidde:
    Hauptwerk (C-f'''): Principal 16', Principal 8', Gemshorn 8', Flute Harmonique 8', Gambe 8', Bourdon 8', Octave 4', Gemshorn 4', Rohrflöte 4', Rauschquinte 2 fach (2 2/3'+2'), Cornett 3-4 fach, Mixtur 3-5 fach, Trompete 16', Trompete 8'.
    Schwellwerk (C-f'''): Bourdon 16', Principal 8', Concertflöte 8', Cello 8', Aeoline 8', Voix Celeste 8', Gedeckt 8', Octave 4', Fugara 4', Flauto Dolce 4', Progressio 2-4 fach, Clarinette 8'.
    Pedal (C-d'): Contrabass 16', Violon 16', Subbaß 16', Gedeckt 16', Nasard 10 2/3', Principal 8', Violoncello 8', Baßflöte 8', Posaune 16', Trompete 8'.
    Speelhulpen: Manualkoppel, Pedalkoppel Manual I, Pedalkoppel - Manual II, 3 Festkombinationen (mf, f, ff), Rollschweller.

  • De dispositie luidde na de verbouwing van 1914:
    Manual I (C-f'''): Principal 16', Principal 8', Gambe 8', Hohlflöte 8', Gedackt 8', Octave 4', Rohrflöte 4', Cornett 1-3 fach, Cornett 1-5 fach, Mixtur 2-5 fach, Fagott 8'.
    Manual II (C-f'''): Principal Amabile 8', Gemshorn 8', Flöte 8', Aeoline 8', Fugara 4', Flauto Dolce 4', Nasard 2 2/3', Octavin 2', Zymbal 2-3 fach, Klarinette 8'.
    Schwellwerk (C-f'''): Bordun 16', Hornprincipal 8', Cello 8', Flûte Harmonique 8', Sourdine 8', Vox Coelestis 8', Lieblich Gedackt 8', Prästant 4', Flûte Octaviante 4', Piccolo 2', Sesquialtera 2 fach, Mixtur 5 fach, Trompete 8', Oboe 8', Tremulant.
    Pedal (C-d'): Principal 16', Violon 16', Subbaß 16', Gedacktbaß 16', Oktavbaß 8', Violoncello 8', Baßflöte 8', Quinte 5 1/3', Gemshorn 4', Posaune 16'.

Literatur
  • Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 17. Jahrg., No. 22, 1. Mai 1897.
  • 500 Jahre Orgeln in Berliner Evangelischen Kirchen / Berthold Schwarz, Uwe Pape. - Berlin : Pape Verlag, 1991.
Datering: 1914.