Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Lübeck, Deutschland (Schleswig-Holstein) - Domkirche
Gemeinde: Lübeck
Adresse: Domkirchhof, Lübeck
Website: http://www.domzuluebeck.de/

Beschreibung nr.: 2006513.

Gebaut von: Arp Schnitger (1699)
Destroyed (1942)

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1699	Arp Schnitger		Neubau
1833	Theodore Voigt		Restaurierung
1893	E.F. Walcker & Cie.	638	Neubau im alten Gehäuse
1937	Emanuel Kemper & Sohn		Änders der Disposition

In 1695-1698 bouwde Arp Schnitger een nieuw hoofdorgel voor de Domkirche te Lübeck. Het werk werd ter plaatse geleid door Hans Hantelmann. Dietrich Buxtehude, organist van de Marienkirche, en Johann Jakob Nordtman, Domorganist, keurden het nieuwe orgel op 6-8 februari 1699.
Het binnenwerk is in 1893 vervangen door een geheel nieuw instrument van de firma Walcker uit Ludwigsburg. Dit orgel kon worden gebouwd dankzij een legaat van de heer Prieß, koopman. De klaviatuur van Schnitger bleef bewaard. Het front van het orgel werd niet meer aangesloten, en achter het front van rugpositief kreeg de speeltafel een plaats. Het Walcker-orgel is op 3 december 1893 in gebruik genomen.
De firma Kemper reviseerde het orgel in 1937, waarbij de dispositie is gewijzigd. In 1942 ging het orgel verloren als gevolg van bombardementen op de stad.

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hauptwerk	12
- Rückpositiv	10
- Brustwerk	9
- Pedal	14
Gesamtzahl der Stimmen	45
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests

Disposition
Hauptwerk: Principal 16', Quintaton 16', Octav 8', Spitzflöte 8', Octav 4', Rohrflöte 4', Nassat 3', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 6-8 fach, Cimbel 3 fach, Trompete 16', Trompete 8', Tremulant.
Rückpositiv: Principal 8', Quintaton 8', Gedeckt 8', Octav 4', Blockflöte 4', Kleinflöte 1' - in 1833 vervangen door Octav 2' (Th. Voigt), Sexquialter 2 fach, Scharf 6-8 fach, Dulcian 16', Trechter Regal 8'.
Brustwerk: Principal 8', Octav 4', Superoctav 2', Gemshorn 2', Quinte 1 1/2', Sexquialter 2 fach, Scharf 4 fach, Dulcian 8', Schalmey 8' (from G).
Pedal: Principal 16', Subbaß 16', Octav 8', Gedeckt 8', Octav 4', Nachthorn 2', Rauschpfeife 2 fach, Mixtur 6-8 fach, Posaune 32' (from F), Posaune 16', Dulcian 16', Trompete 8', Trompete 4', Cornett 2', Tremulant.
Sonstige Register: Cimbelstern, Trommel.
Nebenregister und Spielhilfen: Calcantenglocke, Evacuant, 4 Ventilzüge.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen	De dispositie van het Walcker-orgel (1893) luidde: I. Manual (C-f'''): Principal 16', Flauto Major 16', Principal 8' (1937: Gemshorn 2'), Octav 8', Hohlflöte 8' (1937: Flöte 1'), Viola di Gamba 8' (1937: Scharf 3 fach), Gemshorn 8', Bourdon 8', Salicional 8', Quinte 5 1/3', Octav 4', Rohrflöte 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Octav 2', Mixtur 6 fach (4'), Cymbal 3 fach (2'), Fagott 16', Trompete 8', Clairon 4'. II. Manual (C-f''') (in zwelkast): Gedeckt 16' (1937: Zimbel 2 fach), Salicional 16', Principal 8', Octav 8' (1937: Tertian 2 fach), Concertflöte 8', Lieblich Gedeckt 8', Viola d'Amour 8', Dolce 8' (1937: Mixtur 4 fach), Principal 4', Traversflöte 4', Vox Angelica 4', Piccolo 2', Cornett 4-5 fach (8'), Clarinette 8'. III. Manual (C-f''') (in zwelkast): Quintatoen 16', Principal 8', Spitzflöte 8', Quintatoen 8', Gedeckt 8', Fugara 8', Aeoline 8', Voix Celeste 8', Bourdon Doux 8' (later vervangen door Waldflöte 2'), Principal 4', Flauto Dolce 4', Fugara 4', Harmonia Aetherea 3 fach (2 2/3'), Trompette Harmonique 8', Oboe 8', Vox Humana 8'. Pedal (C-d'): Principalbaß 32', Principalbaß 16', Majorbaß 16', Violonbaß 16', Subbaß 16', Gedecktbaß 16' (in zwelkast), Quintbaß 10 2/3', Octavbaß 8', Flötenbaß 8' (1937: Prinzipal 2'), Violon 8' (in zwelkast), Octav 4', Posaunenbaß 16', Trompete 8', Clairon 4'. Spielhilfen: 6 Normalkoppeln, Octavkoppel I. Manual, Collectivcoppel, 4 Collectivpedale (Tutti - Forte - Mezzoforte - Piano), Combinationsprolongement, General-Crescendo, Tremolo für Vox Humana. Pneumatisch kegelladen.

Übrige dispositiondaten

Mehrere dispositionen

De dispositie van het Walcker-orgel (1893) luidde:
I. Manual (C-f'''): Principal 16', Flauto Major 16', Principal 8' (1937: Gemshorn 2'), Octav 8', Hohlflöte 8' (1937: Flöte 1'), Viola di Gamba 8' (1937: Scharf 3 fach), Gemshorn 8', Bourdon 8', Salicional 8', Quinte 5 1/3', Octav 4', Rohrflöte 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Octav 2', Mixtur 6 fach (4'), Cymbal 3 fach (2'), Fagott 16', Trompete 8', Clairon 4'.
II. Manual (C-f''') (in zwelkast): Gedeckt 16' (1937: Zimbel 2 fach), Salicional 16', Principal 8', Octav 8' (1937: Tertian 2 fach), Concertflöte 8', Lieblich Gedeckt 8', Viola d'Amour 8', Dolce 8' (1937: Mixtur 4 fach), Principal 4', Traversflöte 4', Vox Angelica 4', Piccolo 2', Cornett 4-5 fach (8'), Clarinette 8'.
III. Manual (C-f''') (in zwelkast): Quintatoen 16', Principal 8', Spitzflöte 8', Quintatoen 8', Gedeckt 8', Fugara 8', Aeoline 8', Voix Celeste 8', Bourdon Doux 8' (later vervangen door Waldflöte 2'), Principal 4', Flauto Dolce 4', Fugara 4', Harmonia Aetherea 3 fach (2 2/3'), Trompette Harmonique 8', Oboe 8', Vox Humana 8'.
Pedal (C-d'): Principalbaß 32', Principalbaß 16', Majorbaß 16', Violonbaß 16', Subbaß 16', Gedecktbaß 16' (in zwelkast), Quintbaß 10 2/3', Octavbaß 8', Flötenbaß 8' (1937: Prinzipal 2'), Violon 8' (in zwelkast), Octav 4', Posaunenbaß 16', Trompete 8', Clairon 4'.
Spielhilfen: 6 Normalkoppeln, Octavkoppel I. Manual, Collectivcoppel, 4 Collectivpedale (Tutti - Forte - Mezzoforte - Piano), Combinationsprolongement, General-Crescendo, Tremolo für Vox Humana.
Pneumatisch kegelladen.

Literatur

Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 13. Jahrg. No. 5, 11. November 1892.
Orgelbau-Nachrichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 14. Jahrg. No. 9, 21. Dezember 1893.
Die große Orgel im Dom zu Lübeck / H. Ley. - Lübeck, 1893.
Die Orgel im Dom zu Lübeck und ihre Geschichte / W. Stahl. - Lübeck, 1923.
Bijdragen tot de geschiedenis van het orgelmaken (IV) : Bijeengebracht door S. Meijer, organist te Groningen / C.H. Edskes. - In: Het Orgel, jrg. 54 nr. 5, mei 1958.
Die wunderbare Welt der Orgeln : Lübeck als Orgelstadt / Dietrich Wölfel. - Lübeck : Verlag Schmidt-Römhild, 1980.
Lübeck droomt van reconstructie Schnitger-orgel. - In: De Orgelkrant, jrg. 7 nr. 1, januari 2002.
Arp Schnitger en zijn werk : Fotoboek met de bewaard gebleven orgels en orgelfronten van Arp Schnitger / Cornelius H. Edskes, Harald Vogel [red.]. - Bremen : Verlag H.M. Hauschild, 2009.
Arp Schnitger und sein Werk : Bildband mit den erhaltenen Orgeln und Prospekten Arp Schnitgers / Cornelius H. Edskes, Harald Vogel [red.]. - 2. revidierte Auflage. - Bremen : Verlag H.M. Hauschild, 2013. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 241).

Weblinks

https://www.arpschnitger.nl/slub01.html