Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Arno Bekers. Datering: 25 August 2015.

Bild: Arno Bekers

Tönning (Nordfriesland), Deutschland (Schleswig-Holstein) - Sankt Laurentius-Kirche
Gemeinde: Tönning (Nordfriesland)
Adresse: Johann-Adolf-Straße 4, 25832, Tönning

Beschreibung nr.: 2005241.

Gebaut von: Paschen Kiel Orgelbau (1978)
Die Orgel enthält älteren Material: Organ case aus 1683 von Jochim Richborn, aus 1902 von Wilhelm Sauer Orgelbau

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1683 Jochim Richborn  Neubau
1902 Wilhelm Sauer Orgelbau  Umbau
1961 Hans Joachim Düngel  Umbau
1978 Paschen Kiel Orgelbau  Neubau im alten Gehäuse

In 1681-1683 bouwde Joachim Richborn een nieuw orgel voor de Sankt Laurentiuskirche in Tönning met twee manualen en pedaal. Het binnenwerk is verloren gegaan in 1902, toen Sauer een nieuw orgel bouwde. Zij verwijderden het rugpositief en breidden de hoofdwerkkas uit met twee nieuwe stukken aan beide zijden. Op 5 november 1902 keurde adviseur Heynsen het werk. Het was gebouwd volgens het ontwerp van Sauer, met één verschil: de Mixtur werd vervangen door een Quintatön 8'. In 1961 bouwde Hans Joachim Düngel het werk van Sauer om. Het resultaat was echter niet bevredigend, zodat men besloot een geheel nieuw binnenwerk te laten maken door Paschen. Adviseurs bij de bouw waren Alfred Dressel en G. Beutling. In 1978 was het orgel klaar. De aanbouwen van Sauer zijn wel gehandhaafd, maar iets naar achteren geplaatst.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hauptwerk11
- Schwellwerk11
- Brustwerk8
- Pedal11
Gesamtzahl der Stimmen41
TastentrakturMechanical
RegistertrakturElectrical
Windlade(n)Slider chests

Disposition
Hauptwerk (C-f'''): Pommer 16', Prinzipal 8', Holzgemshorn 8', Oktave 4', Koppelflöte 4', Nasat 2 2/3', Oktave 2', Spitzflöte 2', Kornett 5 fach (from g°), Mixtur 5 fach (1 1/3'), Trompete 8'.
Schwellwerk (C-f'''): Holzgedackt 8', Quintade 8', Viola da gamba 8', Schwebung 8', Italienisch Prinzipal 4', Flute octaviante 4', Spitzprinzipal 2', Kornettino 2-3 fach, Scharf 4-5 fach (1'), Holzdulzian 16', Hautbois 8', Tremulant, Glockenspiel (f-d''').
Brustwerk (C-f'''): Bleigedackt 8', Rohrflöte 4', Prinzipal 2', Sifflöte 1 1/3', Oktävlein 1', Sesquialtera 2 fach, Zimbel 4 fach (1/2'), Cromorne 8', Tremulant.
Pedal (C-d'): Prinzipal 16', Subbaß 16', Quinte 10 2/3', Oktave 8', Gedacktbaß 8', Choralflöte 4', Nachthorn 2', Hintersatz 4 fach (2 2/3'), Posaune 16', Holztrompete 8', Clarine 4'.
Koppeln: Hauptwerk - Schwellwerk, Hauptwerk - Brustwerk, Schwellwerk - Brustwerk, Pedal - Hauptwerk, Pedal - Schwellwerk, Pedal - Brustwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: 16 Setzerkombinationen, Tutti, Pleno, Zungeneinzelabsteller.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen
  • De dispositie van het werk van Sauer luidde oorspronkelijk:
    Hauptwerk (C-f'''): Bordun 16', Principal 8', Gedackt 8', Gemshorn 8', Flûte Harmonique 8', Viola di Gamba 8', Dolce 8', Quintatön 8', Octave 4', Rohrflöte 4', Viola 4', Piccolo 2', Rauschquinte 2 fach, Cornett 3-4 fach, Trompete 8'.
    Schwellwerk (C-f'''): Gedackt 16', Principal Amabile 8', Rohrflöte 8', Schalmei 8' (labial), Konzertflöte 8', Aeoline 8', Voix Celeste 8', Praestant 4', Traversflöte 4', Progressio 2-3 fach.
    Pedal (C-d'): Principal 16', Violon 16', Subbaß 16', Dulciana 16', Principal 8', Gedacktflöte 8', Violoncello 8', Octave 4', Posaune 16'.
    Spielhilfe: Rohwerke Ab, Registerschweller, 3 Normalkoppeln, 3 freie Kombinationen, Forte, Tutti.

  • De dispositie luidde van 1961 tot 1978:
    I. Manual: Bordun 16', Prinzipal 8', Gedackt 8', Quintade 8', Flûte 8', Gamba 8', Oktave 4', Rohrflöte 4', Viola 4', Quinte 2 2/3', Piccolo 2', Rauschquinte 2 fach, Sesquialter 2 fach, Mixtur 4-6 fach, Trompete 8'.
    II. Manual: Gedackt 16', Prinzipal Amabile 8', Rohrflöte 8', Schalmei 8' (labial), Aeoline 8', Praestant 4', Traversflöte 4', Flautino 2', Quinte 1 1/3', Oktave 1', Zimbel 2 fach.
    Pedal: Prinzipal 16', Subbaß 16', Prinzipal 8', Gedackt 8', Oktave 4', Holzflöte 4', Nachthorn 2', Rauschpfeife 3 fach, Posaune 16'.

Literatur
  • Paschen-Orgel - 1978 - St. Laurentius Tönning / Günter Beutling [red.]. - Tönning : Orgelbauverein St. Laurentius Tönning E.V., 1978.
  • Musik und Kirche 4/1979.
  • Der Orgelbauer Wilhelm Sauer (1831-1916) : Leben und Werk / Hans-Joachim Falkenberg. - Lauffen : Orgelbau Fachverlag Rensch, 1990. - (124. Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde).
  • Denkmalorgeln zwischen Nord- und Ostsee / Günter Seggermann, Wolfgang Weidenbach. - Kassel : Merseburger Verlag, 1992. - (Veröffentlichung der Gesellschaft der Orgelfreunde ; 127).
Aufnahmen Orgeln in Eiderstedt : Tönning St. Laurentius / Ernst-Erich Stender. - Exklusiv Ton 1014 (LP).
Weblinks http://www.kirchenmusik-in-toenning.de/index.php?id=39

Bild: Arno Bekers. Datering: 25 August 2015.
Bild: Arno Bekers
Bild: Arno Bekers. Datering: 25 August 2015.
Bild: Arno Bekers
Quelle: Postcard.
Quelle: Postcard
Bild: Arno Bekers. Datering: 25 August 2015.
Bild: Arno Bekers
Bild: Arno Bekers. Datering: 25 August 2015.
Bild: Arno Bekers
Bild: Arno Bekers. Datering: 25 August 2015.
Bild: Arno Bekers