Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Leipzig, Deutschland (Sachsen) - Thomaskirche
Gemeinde: Leipzig
Adresse: Thomaskirchhof, 04109, Leipzig
Website: https://www.thomaskirche.org/

Beschreibung nr.: 2003647.

Gebaut von: Johann Scheibe (1722)
Die Orgel enthält älteren Material: Pipes and organ case aus 1489 von Blasius Lehmann, Pipes aus 1590 von Johann Lange
Demolished (1889)

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1489 Blasius Lehmann  Neubau
1590 Johann Lange  Umbau
1722 Johann Scheibe  Neubau im alten Gehäuse
1772 Johann Emanuel Schweinefleisch  Neubau im alten Gehäuse

Het oude orgel van de Thomaskirche ging terug tot 1489. In dat jaar bouwde Blasius Lehmann een klein orgel aan de westzijde van de kerk. In 1525 werd een nieuw orgel gebouwd, dat een plaats kreeg naast dit oudere werk. Het oudste orgel is in 1638 als zwaluwnestorgel tegenover het nieuwere geplaatst. Het is in 1727 door Hildebrand herbouwd, maar in 1740 buiten gebruik gesteld. Delen van dit orgel zijn daarna gebruikt voor de bouw van een orgel in de Johanniskirche. Het andere orgel is in 1590 vernieuwd door Johann Lange. In 1722 herbouwde Johann Scheibe het geheel. Het werd echter in 1772 wederom ingrijpend vernieuwd door Johann Schweinefleisch. In 1814 werd het orgel gerestaureerd. Eind negentiende eeuw raakte het in verval. Ook de klank van het orgel kon de mensen niet meer bekoren, zodat besloten werd het af te breken en te vervangen door een geheel nieuw modern orgel. In 1889 is dit nieuwe orgel in gebruik genomen.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hauptwerk9
- Rückpositiv12
- Brustwerk9
- Pedal5
Gesamtzahl der Stimmen35
TastentrakturMechanical
RegistertrakturMechanical
Windlade(n)Slider chests

Disposition
Hauptwerk: Prinzipal 16', Quintatön 16', Prinzipal 8', Spielpfeife 8', Oktave 4', Quinte 2 2/3', Superoktave 2', Sesquialtera 2 fach, Mixtur 6-10 fach.
Rückpositiv: Prinzipal 8', Gedackt 8', Quintatön 8', Gedackt 4', Querflöte 4', Spitzflöte 4', Violine 2', Schallflöte 1', Mixture 4 fach, Rauschquinte 2 fach, Krummhorn 16', Trompete 8'.
Brustwerk: Gedackt 8', Prinzipal 4', Nachthorn 4', Nasard 2 2/3', Gemshorn 2', Sesquialtera 2 fach, Zimbel 2 fach, Regal 8', Geigenregal 4'.
Pedal: Subbass 16', Posaune 16', Trompete 8', Schalmei 4', Kornett 2'.
Sonstige Register: Cymbelstern, Vogelsang.
Koppeln: Manualkoppel.
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen In 1881 werd als dispositie genoteerd:
I. Manual: Principal 16', Bordun 16', Octave 8', Gambe 8', Gemshorn 8', Bordun 8', Rohrquinte 5 1/3', Octave 4', Gedackt 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Cornett 5 fach (8'), Mixtur 6 fach, Cymbel 3 fach, Trompete 8'.
II. Manual: Quintatön 16', Principal 8', Gedackt 8', Salicional 8', Quintatön 8', Octave 4', Gemshorn 4', Quinte 2 2/3', Octave 2', Terz 1 3/5', Cornett 4 fach, Mixtur 4 fach, Vox Humana 8'.
III. Manual: Fugara 8', Gedackt 8', Flöte 8', Rohrflöte 8', Principal 4', Spitzflöte 4', Rohrflöte 4', Gedackt 4', Octave 2', Quinte 1 1/3', Mixtur 4 fach.
Pedal: Untersatz 32', Principalbass 16', Violon 16', Subbass 16', Octavbass 8', Cello 8', Octavbass 4', Mixtur 8 fach, Posaune 16', Fagott 16', Trompete 8', Clarino 4'.
Literatur
  • Die Leipziger Orgeln : A. Thomaskirche / J.G. Zahn. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 1. Band, No. 22, 15. August 1881.
  • Orgelbau-Nachtichten. - In: Zeitschrift für Instrumentenbau, 6. Band No. 22, 1. Mai 1886.
  • In het spoor van J.S. Bach / A. en K. D'Hooghe. - In: Orgelkunst, vijfde jaargang nummer 4, december 1982.
  • Historische Orgeln in Sachsen : Ein Orgelinventar / Ulrich Dähnert. - 2. Auflage. - Leipzig : VEB Deutscher Verlag für Musik, 1983.
  • Die Orgeln der Thomaskirche zu Leipzig / Christian Wolff [red.]. - Leipzig : Evangelische Verlagsanstalt, 2005.
  • Het orgel in het vocale, liturgische oeuvre van Johann Sebastian Bach (I) / Jan Smelik. - In: Het Orgel, jrg. 111 nr. 1, januari 2015.
  • Zur Disposition der Kellner-Weise-Orgel von 1736 in Gräfenroda / Peter Harder. - In: Ars Organi, 69. Jhg., Heft 3, September 2021.