Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Roel Sikkema
Arnsdorf (Salzburg), Österreich (Salzburg) - Wallfahrtskirche Maria im Mösl
Gemeinde: Arnsdorf (Salzburg)
Beschreibung nr.: 2001712.
Gebaut von: Andreas Mitterreither (1746)
Technische Daten
Disposition
Manual (C-c'''): Gedackt 8', Gamba 8', Octav 4', Flöte 4', Quinte 2 2/3', Octav 2', Mixtur.
Pedal (C-f°): Subbass 16', Aangehangen.
Bild: Roel Sikkema
Arnsdorf (Salzburg), Österreich (Salzburg) - Wallfahrtskirche Maria im Mösl
Gemeinde: Arnsdorf (Salzburg)
Beschreibung nr.: 2001712.
Gebaut von: Andreas Mitterreither (1746)
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1746 | Andreas Mitterreither | Neubau | 1753 | Johann Andreas Groll | Restaurierung und Vergrößerung | 1821 | Karl Mauracher | Restaurierung | 1846 | Ludwig Mooser | Restaurierung | 1981 | Fritz Mertel | Restaurierung | 1993 | Builder unknown | Restaurierung |
- In 1686 werd door meubelmaker Matthias Steinle aan Wallfahrtskirche in Arnsdorf een orgelkas geleverd voor een positief. Wie de bouwer daarvan was, is niet bekend. In 1714 repareerde bouwer Johann Franz Egedachter dit instrument, dat toen vier registers telde. In 1745 werd het overgeplaatst naar de parochiekerk van Lamprechtshausen. In hetzelfde jaar leverde Andreas Mitterreither een nieuw orgel met zes registers een aangehangen pedaal.
- In 1752 stortte een gewelf van de kerk in, waardoor het orgel zwaar beschadigd raakte. Een jaar later repareerde Johannes Groll het orgel. Waarschijnlijk breidde hij het ook met twee registers uit, want in 1820 meldde organist Franz Xavier Gruber dat het instrument toen acht stemmen had. Vermoedelijk is bij deze restauratie ook nieuw snijwerk in de stijl van de rococo aangebracht.
- Franz Xavier Gruber (1787-1863) was van 1807-1829 organist, koster en schoolmeester in Arnsdorf. Hij woonde in de school naast de kerk, een gebouw dat - als enig in heel Oostenrijk - nog altijd als school in gebruik is. Hij raakte bekend doordat hij de melodie van het lied 'Stille Nacht' schreef, dat op 24 december 1818 voor het eerst in de kerk van het buurdorp Oberndorf klonk. Het was gemaakt op een tekst van pastoor Joseph Mohr van deze kerk, met wie Gruber bevriend was.
- In 1846 is het orgel door Ludwig Mooser omgebouwd. Het orgel had tot dusver een kort octaaf en hij voegde de ontbrekende vier tonen toe. Bovendien verlengde hij de pijpen om de stemming twee tonen lager te krijgen, waar Gruber in 1820 al om had gevraagd. Het orgel is daarna nog gerestaureerd in 1981 en 1993.
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Manual | 7 |
| - Pedal | 1 |
| Gesamtzahl der Stimmen | 8 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
Disposition
Manual (C-c'''): Gedackt 8', Gamba 8', Octav 4', Flöte 4', Quinte 2 2/3', Octav 2', Mixtur.
Pedal (C-f°): Subbass 16', Aangehangen.
| Literatur |
Die Orgelbauwerkstätten in Graz / Gottfried Almer. - In: Prinzipal, no. 10, 2007. |
| Aufnahmen |
200 Jahre 'Stille Nacht! Heilige Nacht!' / Diverse uitvoerenden. - Mozartiana Classics MCS 018/18 (2018). |
 |
 |
 |