Spring naar content
Complete description of the selected organ
Photo: Piet Bron. Date: 5 June 2008.

Photo: Piet Bron

Antwerpen, België (Antwerpen) - Onze Lieve Vrouwekathedraal
Municipal: Antwerpen
Region:Vlaanderen
Address: Groenplaats 21, 2000, Antwerpen
Website: http://www.dekathedraal.be/

Description nr.: 2000350.

Built by: Pierre Schyven & Cie. (1891)
The organ contains older material: Organ case from 1657 by Builder unknown

YearBuilderOpusActivity
1657 Builder unknown  new organ
1821 Jean-Joseph Delhaye  enlargement
1828 Pierre-Jean De Volder  rebuild
1891 Pierre Schyven & Cie.  new organ in old case
1934 firma Jos Stevens  restoration
1986 B. Pels-D'Hondt83 restoration
2018 Guido Schumacher  restoration

  • Pierre Schyven bouwde in 1891 een nieuw orgel achter het historische front uit 1657. De orgelkas is ontworpen door Ruberens en gebouwd door Erasmus Quellijn en Pieter Verbruggen. Verbruggen maakte in 1682 nog nieuw snijwerk. Het orgel werd in 1821 uitgebreid door Jean-Joseph Delhaye en in 1828 omgebouwd en uitgebreid door Pierre-Jean De Volder. Het Schyven-orgel is geheel in de stijl van Cavaillé-Coll gebouwd. Het orgel kon worden gebouwd dankzij een legaal van mej. Eugenia Kempeneers, die op 20 februari 1878 overleed. Het geld kwam echter pas in 1888 vrij, waarna de bouw van het orgel startte. Op 17 december 1891 is het orgel in gebruik genomen met een concert door Joseph Callaerts, organist van de kathedraal en als adviseur nauw betrokken bij het ontwerp van het instrument.
  • Slechts één register is in de loop van de tijd vervangen: de Quintatön 10 2/3' van het Positif, welke in 1934 door een Quintatön 16', en in 1951 door een Bourdon 16' werd vervangen. In 1934 werd het orgel door de firma Stevens gerestaureerd. In 1973 werd het instrument wegens restauratie van het kerkgebouw gedemonteerd en opgeslagen. Nadat het schip van de kerk in 1983 weer was opgeleverd begon de herbouw van het orgel. Er zijn hierbij geen wijzigingen aangebracht. De werkzaamheden werden uitgevoerd door de firma Pels-d'Hondt. Op 1 februari 1986 werd het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Stanislas Deriemaeker, vaste organist van de kathedraal.
  • In de jaren 2014-2018 is het orgel grondig gerestaureerd. De restauratie is op 11 augustus 2014 van start gegaan. Adviseur bij de werkzaamheden was Koos van de Linde. De restauratie werd uitgevoerd door de firma Schumacher uit Eupen. Het orgel is op 13 april 2018 weer in gebruik genomen met een concert door Peter Van de Velde.

Technical data
Number of stops per division
- Grand Orgue20
- Positif20
- Récit19
- Bombarde15
- Pédale16
Total number of stops90
Key actionMechanical
Stop actionMechanical
Windchest(s)Slider chests
Pitcha' = 440 Hz
TemperamentEqual temperament
Wind pressure95 mm (Récit), 105 mm (Positif), 110 mm (Grand Orgue, Bombarde en Pédale) en 155 mm (32' en Barkermachine)

Specification
Grand Orgue (C-g'''):
Jeux de Fonds: Montre 16', Bourdon 16', Gambe 16', Montre 8', Diapason 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Salicional 8', Viole di Gambe 8', Quinte 5 1/3', Prestant 4', Mélophone 4', Flûte Octaviante 4', Nasard 2 2/3'.
Jeux de Mutation: Doublette 2', Fourniture 6 à 7 rangs, Cornet 5 rangs (discant).
Jeux d'Anches: Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Positif (in zwelkast) (C-g'''):
Jeux de Fonds: Quintatön 16' - 1951, Octave 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Gemshorn 8', Viole 8', Mélophone 8', Prestant 4', Flûte 4', Quinte 2 2/3'.
Jeux de Mutation: Doublette 2', Larigot 1 1/3', Fourniture 4 rangs.
Jeux d'Anches: Orphicléide 16', Trompette Harmonique 8', Cor Anglais 8', Vox Angélique 8', Clarinette 8', Cromhorne 8', Clairon Harmonique 4', Trémolo.
Récit (in zwelkast) (C-g'''):
Jeux de Fonds: Bourdon 16', Diapason 8', Flûte Travers 8', Bourdon 8', Dolciana 8', Violon 8', Voix Céleste 8', Unda Maris 8', Flûte Octaviante 4', Gambe 4'.
Jeux de Mutation: Flageolet 2', Piccolo 1', Plein-Jeu 4 rangs, Carillon 3 rangs.
Jeux d'Anches: Basson 16', Trompette Harmonique 8', Basson-Hautbois 8', Voix Humaine 8', Clairon Harmonique 4', Trémolo.
Bombarde (C-g'''):
Jeux de Fonds: Flûte Ouverte 16', Principal 8', Grosse Flûte 8', Bourdon 8', Gambe 8', Prestant 4', Flûte 4', Tierce 3 1/5', Gros Nasard 2 2/3'.
Jeux de Mutation: Octavin 2', Cymbale 5 à 6 rangs, Cornet 5 rangs (discant).
Jeux d'Anches: Bombarde 16', Grande Trompette 8', Clairon 4'.
Pédale (C-f'):
Jeux de 32-pieds: Contre Basse 32', Contre Bombarde 32'.
Jeux de Fonds: Contre Basse 16', Soubasse 16', Quinte 10 2/3', Octave Basse 8', Violoncelle 8', Grosse Flûte 8', Quinte 5 1/3', Octavin 4', Flûte 4', Nasard 2 2/3'.
Jeux d'Anches: Bombarde 16', Trompette 8', Quinte Trompette 5 1/3', Clairon 4'.
Couplers: Positif au Pédal, Grand Orgue au Pédal, Récit au Pédal, Bombarde au Pédal, Positif au Grand Orgue, Récit au Grand Orgue, Bombarde au Grand Orgue, Récit au Positif, 8' grave Bombarde au Grand Orgue, 8' grave Récit au Grand Orgue.
Accessories: Fonds (per klavier), Mutation (per klavier), Jeux 32 pieds, Sonette, Effets d'Orage, Grand Orgue à la Machine, Forte General d'Anches, Forte d'Anches (per werk).

Other specifications
Different specifications
  • The specification given by Lanoy from 1657 was:
    Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Superoctaaf 2', Nasard 2' (Gemshoorn), Quint 1 1/3', Cornet, Mixtuur IV sterk, Cimbel III sterk, Trompet 8', Schalmei 4'.
    Rugwerk: Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Nasard 2 2/3', Octaaf 2', Tierce 1 3/5', Sifflet 1'', Mixtuur III sterk, Cimbel II sterk.
    Borstwerk: Holpijp 8', Octaaf 4', Nasard 2 2/3', Superoctaaf 2', Sifflet 1' (Fluijtien), Mixtuur IV sterk, Kromhoorn 8', Vox Humana 8'.
    Pedaal: Bourdon 16', Prestant 8', Octaaf 2' (4'?), Mixtuur IV sterk, Bombarde 16', Trompet 8'.

  • The stop list after the expansion by De Volder from 1828 was:
    Grand Orgue: Montre 16', Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Flûte Traversière 8', Gros Nazard 6', Prestant 4', Flûte 4', Nazard 3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Cornet 6 rangs, Fourniture 5 rangs, Cymbal 5 rangs, Bombarde 16' (B/D), Trompette 8', Voix Humaine 8', Clairon 4'.
    Positif: Montre 8', Bourdon 8', Prestant 4', Flûte 4', Grand Nazard 3', Doublette 2', Flûte 2', Cornet 4 rangs, Fourniture 5 rangs, Trompette 8' (B/D), Hautbois 8'.
    Echo Crescendo: Montre 8' (D), Bourdon 8', Flûte 8', Prestant 4', Doublette 2', Cromhorn 8'.
    Pédale: Montre 16', Bourdon 16', Prestant 8', Flûte 8', Bourdon 8', Prestant 4', Fourniture 5 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4'.

Literature
  • Orgue monumental de la Cathédrale d'Anvers : Construit par MM. Pierre Schyven & Cie, facteurs d'orgue à Bruxelles. - Bruxelles: Pierre Schyven & Cie., 1892.
  • Antwerpens O.L.-Vrouwekerk / Jac. en K. Schippers. - In: Het Orgelblad, jrg. 7 nr 9, september 1964.
  • Oude orgels in Vlaanderen : deel II / Gaby Moortgat. - [Brussel] : B.R.T., Dienst Pers en Publikaties, 1965. - (Brochure nr. 30).
  • Voorbeelden van Belgische orgelbouw 3 : Het orgel van de Onze Lieve Vrouwekathedraal te Antwerpen / Sietse Strating, Prosper Sevestre. - In: De Orgelvriend, jrg. 14 nr. 5, mei 1972.
  • Laat zich 't orgel overal... : Het koninklijk instrument en zijn bespelers / Rik Valkenburg. - Dordrecht : J.P. van den Tol, 1980.
  • De orgels en organisten van de Onze Lieve Vrouwekerk te Antwerpen van 1500 tot 1650 / Guido Persoons. - Brussel : Paleis der Academiën, 1981. - (Verhandelingen van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België).
  • Het historisch orgel in Vlaanderen : Deel IIIa Antwerpen - arr. Antwerpen / A. Fauconnier, P. Roose. - Brussel : Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlands Cultuur ; Rijksdienst voor Monumenten- en Landschapszorg, 1983.
  • Orgue monumental de la Cathédrale d'Anvers construit par M.M. Pierre Schijven & Cie. - Herselt : Pels-D'Hondt Orgelbouw, 1986. - Brochure.
  • Kroniek. - In: De Mixtuur, nr. 55, december 1986.
  • Le projet non exécuté de la restauration du grand orgue de la cathédrale d'Anvers / J.P. Félix. - In: L'Organiste, 19e Année, No. 73, 1987/1.
  • Orgels van Vlaanderen / A. Fauconnier, P. Roose. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Bestuur Monumenten en Landschappen, 1991.
  • Orgelweekend Vlaanderen : Antwerpen, zaterdag 3 & zondag 4 mei 2003 : Programma. - Antwerpen : Het Orgel in Vlaanderen, 2003.
  • Het Antwerpse orgel in de 19de eeuw [1] : Een periode van herstel: 1815-1845 / Jan Van Mol. - In: Orgelkunst, jrg. 29, nummer 1, maart-april-mei 2006.
  • Actueel : Restauratie Schyven-orgel Kathedraal Antwerpen / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 56 nr. 12, december 2014.
  • Antwerpse Orgelwandelingen / Jan Van Mol. - Bonheiden : Jan Van Mol ; Calcant vzw, 2017.
Recordings
  • Prayers / Peter Van de Velde m.m.v. Anastasiia Staroselska (mezzosopraan) & Johannes Burghoff (cello). - Animato Music Productions AMP 32246 (CD). - 2022.
  • César Franck : Transcriptions for Organ / Peter Van de Velde. - Aeolus AE11241 (CD). - 2020.
  • Joseph Callaerts : Organ works / Peter Van de Velde. - Aeolus AE 11151 (CD). - 2018.
  • Guy Weitz complete organ works : Joseph Jongen Quatre Pièces - Toccata - Sonata Eroïca / Peter Van de Velde. - Aeolus AE 11091 (2CD). - 2016. - Opgenomen in de kathedraal en de Sint Laurentiuskerk te Antwerpen.
  • Flor Peeters : Selected Organ Works / Peter Van de Velde. - Aeolus AE-10711 (CD). - 2011.
  • Bach inspirations / Peter Van de Velde. - Aeolus AE-10661 (CD). - 2010.
  • Paul de Maleingreau : Symphonic Organ Works Vol. 2 / Peter Van de Velde. - Aeolus SACD AE-10621 (Superaudio-CD). - 2006.
  • Paul de Maleingreau : Symphonic Organ Works Vol. 1 / Peter Van de Velde. - Aeolus SACD AE-10611 (Superaudio-CD). - 2006.
  • Gerrie Meijers Schyven organ : Dupré / Gerrie Meyers. - Prestare Simplex ZWF 3331639 (CD). - 2006.
  • l'Orgue Pierre Schyven Cathédrale Notre-Dame d'Anvers 1891 / Peter van de Velde. - Aeolus AE 10491 (CD). - 2004.
  • Orgels in Hanzesteden : Orgelkunst in Europa langs wegen van een oud koopmansverbond / Diverse organisten. - NCRV-uitgave (box met 4 CD's). - 1992.
  • Romantiek in de Kathedraal / Stanislas Deriemaeker. - Eufoda 1109 (LP). - 1987.
  • Symphonic organ music from Belgium and France / Stanislas Deriemaeker. - René Gailly CD 88 800. - 1986. - (Orgels van Vlaanderen).
Links http://www.akc-orgel.be/
https://aeolus-music.com/Instrumente/Orgel/Schyven-Orgel-Kathedrale-zu-Antwerpen
http://www.orgues-et-vitraux.ch/default.asp/2-0-2295-11-6-1/
YouTube
Photo: René Troost. Date: 9 May 2009.
Photo: René Troost
Photo: Piet Bron. Date: 5 June 2008.
Photo: Piet Bron
Photo: René Troost. Date: 9 May 2009.
Photo: René Troost
Photo: René Troost. Date: 9 May 2009.
Photo: René Troost
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 10 November 2017.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 10 November 2017.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 10 November 2017.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 10 November 2017.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Evert-Jan van der Leij. Date: 10 November 2017.
Photo: Evert-Jan van der Leij
Photo: Roelof Kooiker. Date: 20 September 2018.
Photo: Roelof Kooiker
Photo: Roelof Kooiker. Date: 20 September 2018.
Photo: Roelof Kooiker
Photo: Roelof Kooiker. Date: 20 September 2018.
Photo: Roelof Kooiker
Photo: Willem IJdo. Date: 17 May 2018.
Photo: Willem IJdo
Photo: Jaap Huttenga. Date: 22 April 2014.
Photo: Jaap Huttenga