Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Evert-Jan van der Leij
Paris, France (Paris (75)) - Cathédrale Notre-Dame (4e arrondissement)
Gemeinde: Paris
Region:Île-de-France
Adresse: 6, Place du Parvis Notre-Dame, 75004, Paris
Website: https://www.notredamedeparis.fr/
Beschreibung nr.: 2000067.
Gebaut von: Aristide Cavaillé-Coll (1868) - Opus 230
Die Orgel enthält älteren Material: Organ case and pipes aus 1733 von François Thierry, Pipes aus 1788 von Claude-François Clicquot
Technische Daten
Disposition
Grand Orgue (C-g'''): Violon-Basse 16', Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Flûte Harmonique 8', Viole de Gambe 8', Prestant 4', Octave 4', Doublette 2', Fourniture 2 à 5 rangs, Cymbale 2 à 5 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4', Trompette en Chamade 8', Clairon en Chamade 4'.
Grand Choeur (C-g'''): Principal 8', Bourdon 8', Prestant 4', Quinte 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Septième 1 1/7', Piccolo 1', Cymbale 4 à 6 rangs, Tuba-Magna 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Positif (C-g'''): Montre 16', Bourdon 16', Salicional 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Unda Maris 8', Prestant 4', Flûte Douce 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Fourniture 5 rangs, Cymbale 5 rangs, Clarinette 16', Clarinette 8', Clarinette 4'.
Récit (C-g'''): Quintaton 16', Diapason 8', Flûte Traversière 8', Bourdon 8', Gambe 8', Voix Céleste 8', Octave 4', Flûte Octaviante 4', Quinte 2 2/3', Octavin 2', Cornet 5 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Basson-Hautbois 8', Voix Humaine 8', Clarinette 8', Hautbois 8', Clairon 4', Régale en Chamade 2' - 16', Chamade 8', Chamade 4'.
Solo (C-g'''): Bourdon 32', Principal 16', Principal 8', Flûte Harmonique 8', Quinte 5 1/3', Prestant 4', Tierce 3 1/5', Quinte 2 2/3', Septième 2 2/7', Doublette 2', Grosse Fourniture 2 rangs, Fourniture 5 rangs, Cymbale 5 rangs, Cornet 2 à 5 rangs, Cromorne 8'.
Pédale (C-g'): Principal 32', Contrebasse 16', Soubasse 16', Quinte 10 2/3', Bourdon 8', Flûte 8', Violoncelle 8', Tierce 6 2/5', Quinte 5 1/3', Septième 4 4/7', Octave 4', Flûte 4', Tierce 3 1/5', Quinte 2 2/3', Flûte 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Piccolo 1', Fourniture 3 rangs, Cymbale 4 rangs, Bombarde 32', Bombarde 16', Basson 16', Sordun 16', Trompette 8', Basson 8', Clairon 4', Chalumeau 4', Clairon 2'.
YouTube
Bild: Evert-Jan van der Leij
Paris, France (Paris (75)) - Cathédrale Notre-Dame (4e arrondissement)
Gemeinde: Paris
Region:Île-de-France
Adresse: 6, Place du Parvis Notre-Dame, 75004, Paris
Website: https://www.notredamedeparis.fr/
Beschreibung nr.: 2000067.
Gebaut von: Aristide Cavaillé-Coll (1868) - Opus 230
Die Orgel enthält älteren Material: Organ case and pipes aus 1733 von François Thierry, Pipes aus 1788 von Claude-François Clicquot
Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1733 | François Thierry | Neubau | 1788 | Claude-François Clicquot | Umbau | 1868 | Aristide Cavaillé-Coll | 230 | Neubau im alten Gehäuse | 1904 | Charles Mutin | Änders der Disposition | 1932 | Manufacture Beuchet-Debièrre | Umbau | 1964 | Jean Hermann | Umbau | 1972 | Robert Boisseau | Verschiedene Tätigkeiten | 1992 | maison Boisseau-Cattiaux | Restaurierung | 1992 | Philippe Émeriau | Restaurierung | 1992 | Michel Giroud | Restaurierung | 2014 | Bertrand Cattiaux | Restaurierung und Vergrößerung | 2014 | Pascal Quoirin | Restaurierung und Vergrößerung | 2024 | Pascal Quoirin | Reconstruction |
- In de jaren 1730-1733 bouwde François Thierry een nieuw orgel met vijf manualen, vrij pedaal en 47 stemmen in de Parijse Notre-Dame. Bij de bouw werd bruikbaar materiaal van het bestaande orgel opnieuw gebruikt. Op 18 juli 1733 is het in gebruik genomen met een bespeling door verschillende beroemde Parijse organisten: Pierre du Mage, Antoine Clavière, Louis-Claude d'Aquin en Nicolas Clérembault. Het orgel werd in 1788 door Clicquot vergroot. Clicquot maakte een nieuwe kas voor het rugwerk in de Louis-XVI-stijl, omdat de oude kas te klein was. Er werd veel pijpwerk vervangen, maar in grote lijnen bleef het orgel hetzelfde. In de negentiende eeuw raakte het instrument door enkele slecht uitgevoerde restauraties (onder andere door Louis-Paul Dallery in 1828) in slechte staat.
- Aristide Cavaillé-Coll kreeg van Viollet-le-Duc de opdracht een nieuw orgel in de oude kassen te bouwen. Waar mogelijk moest het bestaande materiaal worden hergebruikt. Het eerste plan van Cavaillé-Coll werd op 30 maart 1860 gepresenteerd. Hoewel men het duur vond, kreeg hij toch de opdracht op 15 juli 1863. Toen het orgel was overgebracht naar de werkplaats bleven de lege kassen achter in de kathedraal. Viollet-le-Duc had het interieur in gotische stijl verbouwd, en hij vond de orgelkassen dan ook niet passen. De grote kas in Louis-XV-stijl kon wel blijven, maar het laat-achttiende-eeuwse rugpositief moest verdwijnen. De plannen van Cavaillé-Coll moesten dan ook worden gewijzigd. De opbouw van de verschillende werken werd aangepast, maar in eerste instantie deed hij het voorkomen dat het oorspronkelijke plan werd uitgevoerd. Tijdens de wereldtentoonstelling van 1867 werd het orgel voor het eerst bespeeld. De officiële ingebruikname was op 8 maart 1868 met de beroemdste organisten van Parijs achter de klavieren: Franck, Saint-Saëns, Loret, Chauvet, Guilmant (nog niet 'echt' Parijs), Durant en Widor. Iedereen was overdonderd door het resultaat. Alleen de oude organist van de Notre-Dame, Eugène Sergeant, vond het niets, maar Sergeant was dan ook erg conservatief in zijn muzikale smaak. De prijs van het orgel viel uiteindelijk ruim 50% hoger uit.
- In 1894 is het orgel door Cavaillé-Coll gerestaureerd. Er is daarbij niets gewijzigd. Op 31 juli 1894 werd het orgel weer in gebruik genomen met een concert door de organisten Charles-Marie Widor, Alexandre Guilmant, Eugène Gigout en Sergent.
- Na de dood van Aristide Cavaillé-Coll op 13 oktober 1899 ging het onderhoud van het orgel over naar Charles Mutin, zijn opvolger. Sinds 1900 was Louis Vierne organist van de Notre-Dame. Hij stelde enkele wijzigingen voor, die door Mutin zijn uitgevoerd. Op het Récit werden de Clarinet en de Dulciane vervangen door een Diapason 8' en een Octave 4', en er werd een Fourniture 4 rangs aan het Récit toegevoegd. Verder vulde Mutin de bas aan van de Gambe van het Récit en de Salicional van het Positif en werden enkele pijpen vervangen. In 1924 is een windmachine geplaatst. Waarschijnlijk werd in dit jaar ook de winddruk overal gelijk gemaakt. In 1932 vond de eerste echte verbouwing plaats door Joseph Beuchet. Hij veranderde de volgorde van de manualen op verzoek van Vierne en wijzigde de dispositie. Op het pedaal werden een Violoncelle 16' en een Bourdon 8' toegevoegd, het Grand Choeur kreeg een Flûte 8' en op het Récit werd de Nazard vervangen door een Cymbal. De Nazard kwam op het Positif in plaats van de Piccolo. Tenslotte werden de repetities van de Mixturen gewijzigd.
- In 1955 werd Pierre Cochereau organist van de Notre-Dame. Het orgel verkeerde in slechte staat. Marcel Dupré adviseerde de tractuur electrisch te maken. Er volgde een enorme verbouwing door Jean Hermann. Toen deze in 1964 overleed was de technische ombouw voltooid. De oude speeltafel werd in het museum geplaatst, terwijl er een grote console was geïnstalleerd. Robert Boisseau voltooide de restauratie en verbouwing van het muzikale gedeelte. Er werd op aandringen van Cochereau een dubbel-orgel gerealiseerd: zowel de Cavaillé-Coll karakteristieken als de Clicquot kenmerken moesten aanwezig zijn. Gedurende de restauratie moest het orgel continu in gebruik blijven. In 1967 werd het weer volledig in gebruik genomen. Pierre Cochereau was niet erg tevreden. Hij maakte een plan voor de herbouw van het oude rugpositief en ingrijpende wijzigingen in de dispositie. De plannen werden in 1972 ingediend, maar uiteindelijk niet gehonoreerd.
- Na de dood van Cochereau werden vier nieuwe organisten benoemd. Het was duidelijk dat het instrument een grote renovatie nodig had. Verschillende plannen passeerden de revue: reconstructie van het Cavaillé-Coll-orgel, bouw van een echte dubbel-orgel met twee speeltafels en de bouw van een klassiek orgel in het schip van de kerk met een reconstructie van Cavaillé-Coll. Uiteindelijk werd besloten tot een consolidatie van het bestaande werk, maar met een verbeterde mechaniek. Drie orgelmakers gingen samen aan de klus werken, bijgestaan door het computerbedrijf Synaptel. Dit bedrijf zou een computernetwerk aanleggen in het orgel voor de besturing van de mechaniek. Op 22 april 1990 gaf Philippe Lefebure een laatste concert voordat de dertig maanden durende restauratie zou beginnen. In 1992 werd het orgel weer opgeleverd. Dankzij de ingebouwde computer met midi-aansluitingen kon een bespeling volledig worden opgenomen, inclusief alle registraties, en weer worden afgespeeld wanneer dat gewenst was. Ook konden ontelbaar veel registraties worden voorgeprogrammeerd. Op 4 december 1992 werd het orgel weer officieel in gebruik genomen met een concert door de drie vaste organisten van de kerk.
- In 2014 is het orgel gerestaureerd door Bertrand Cattiaux in samenwerking met Pascal Quoirin. In 2017 is de oude kas van het rugpositief gerestaureerd door Pascal Quoirin.
- Op 15 april 2019 brak aan het begin van de avond een grote brand uit, die het gehele dak van de kathedraal verwoeste. Ook de schade binnen is enorm. Het orgel heeft geen schade geleden door de brand, er is alleen vervuiling door roetneerslag. De hitte van de brand en het bluswater hebben het instrument niet bereikt. In augustus 2020 is gestart met de demontage van het instrument. De firma Quoirin is in het voorjaar van 2022 gestart met de restauratie. De planning is dat kerk en orgel in april 2024 weer in gebruik kunnen worden genomen.
Technische Daten
Anzahl Register pro Manual | |
- Grand Orgue | 16 |
- Grand Choeur | 13 |
- Positif | 16 |
- Récit | 21 |
- Solo | 15 |
- Pédale | 29 |
Gesamtzahl der Stimmen | 110 |
Tastentraktur | Mechanical |
Registertraktur | Mechanical |
Windlade(n) | Slider chests |
Disposition
Grand Orgue (C-g'''): Violon-Basse 16', Bourdon 16', Montre 8', Bourdon 8', Flûte Harmonique 8', Viole de Gambe 8', Prestant 4', Octave 4', Doublette 2', Fourniture 2 à 5 rangs, Cymbale 2 à 5 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Clairon 4', Trompette en Chamade 8', Clairon en Chamade 4'.
Grand Choeur (C-g'''): Principal 8', Bourdon 8', Prestant 4', Quinte 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Septième 1 1/7', Piccolo 1', Cymbale 4 à 6 rangs, Tuba-Magna 16', Trompette 8', Clairon 4'.
Positif (C-g'''): Montre 16', Bourdon 16', Salicional 8', Flûte Harmonique 8', Bourdon 8', Unda Maris 8', Prestant 4', Flûte Douce 4', Nazard 2 2/3', Doublette 2', Tierce 1 3/5', Fourniture 5 rangs, Cymbale 5 rangs, Clarinette 16', Clarinette 8', Clarinette 4'.
Récit (C-g'''): Quintaton 16', Diapason 8', Flûte Traversière 8', Bourdon 8', Gambe 8', Voix Céleste 8', Octave 4', Flûte Octaviante 4', Quinte 2 2/3', Octavin 2', Cornet 5 rangs, Bombarde 16', Trompette 8', Basson-Hautbois 8', Voix Humaine 8', Clarinette 8', Hautbois 8', Clairon 4', Régale en Chamade 2' - 16', Chamade 8', Chamade 4'.
Solo (C-g'''): Bourdon 32', Principal 16', Principal 8', Flûte Harmonique 8', Quinte 5 1/3', Prestant 4', Tierce 3 1/5', Quinte 2 2/3', Septième 2 2/7', Doublette 2', Grosse Fourniture 2 rangs, Fourniture 5 rangs, Cymbale 5 rangs, Cornet 2 à 5 rangs, Cromorne 8'.
Pédale (C-g'): Principal 32', Contrebasse 16', Soubasse 16', Quinte 10 2/3', Bourdon 8', Flûte 8', Violoncelle 8', Tierce 6 2/5', Quinte 5 1/3', Septième 4 4/7', Octave 4', Flûte 4', Tierce 3 1/5', Quinte 2 2/3', Flûte 2', Tierce 1 3/5', Larigot 1 1/3', Piccolo 1', Fourniture 3 rangs, Cymbale 4 rangs, Bombarde 32', Bombarde 16', Basson 16', Sordun 16', Trompette 8', Basson 8', Clairon 4', Chalumeau 4', Clairon 2'.
Übrige dispositiondaten | |
---|---|
Mehrere dispositionen |
|
Literatur |
|
Aufnahmen |
|
Weblinks |
https://www.notredamedeparis.fr/decouvrir/musique/ https://www.atelier-quoirin.com/ParisND.php https://www.atelier-quoirin.com/NDP-Positif.php http://www.organsofparis.vhhil.nl/notre-dame/restoration-works-2012-2014/index.html http://orgue.free.fr/a4o2.html http://www.edition-lade.com/b__cds/d__cd__orgeln/orgel_cd_003.htm https://de.wikipedia.org/wiki/Orgeln_der_Kathedrale_Notre-Dame_de_Paris https://www.rd.nl/artikel/969273-restauratie-orgel-notre-dame-parijs-begonnen |