Spring naar content
Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Schiedam - Plantagekerk

Schiedam, Nederland (Zuid-Holland) - Plantagekerk
Gemeinde: Schiedam
Adresse: Lange Nieuwstraat 61-63, 3111 AE, Schiedam
Website: http://www.hhg-schiedam.nl/

Beschreibung nr.: 1004538.

Gebaut von: Wilhelm Rütter (1882)

JahrOrgelbauerOpusAktivität
1882 Wilhelm Rütter  Neubau
1912 firma A. Standaart  Übersetzung
1923 Gerrit van der Kley  Änders der Disposition
1931 Valckx & Van Kouteren  Verschiedene Tätigkeiten
1941 Bernard Pels & Zn.  Restaurierung
1966 K.B. Blank & Zoon  Restaurierung
2011 Nico van Duren  Restaurierung

  • De Plantagekerk in Schiedam is op 18 februari 1872 in gebruik genomen als Gereformeerde Kerk. Wilhelm Rütter bouwde in 1881 een orgel voor deze kerk, nadat twee eerder gekochte tweedehands orgels niet goed bevallen waren. Op 7 januari 1882 is het orgel in gebruik genomen. Het stond opgesteld op een galerij aan de straatkant. In 1912 werd het door Standaart overgeplaatst naar de andere zijde van de kerk. Waarschijnlijk is hierbij door Standaart een nieuwe kas gemaakt, en mogelijk is het binnenwerk ook anders opgesteld. G. van der Kley verving in 1923 bij een revisie de Trompet 8', de Hobo 8' en de Fluit Harmoniek 4' door ander - niet nieuw - pijpwerk. In 1931 is een electrische windmotor geplaatst door Valckx & Van Kouteren.
  • Het instrument werd in 1941 door Pels gerestaureerd, geadviseerd door Willem Houtman. Hierbij zaagde Pels de Viola di Gamba 8' af tot een Quint 2 2/3', werd de bas van de Cornet dichtgeknepen en is een Koraalbas 4' op de open plek op het pedaal geplaatst. Op 10 januari 1942 waren de werkzaamheden afgerond. In 1955 verkocht de Gereformeerde Kerk het gebouw inclusief orgel aan de Vrije Gemeente (stichting 1618-1619) van Schiedam, die sinds 1905 bestond.
  • In 1963 stelde Dirk Janszoon Zwart op verzoek van de gemeente een onderzoek in naar de toestand van het orgel. Op 15 juli publiceerde hij een rapport, waarbij de firma Blank uit Utrecht werd aanbevolen. De werkzaamheden van Blank bestonden vrijwel geheel uit een technische restauratie en schoonmaak. Ook werd de kas van een dak voorzien, daar dit sinds 1912 ontbrak. De winddruk werd door Blank weer teruggebracht naar de oorspronkelijke sterkte, waardoor het pijpwerk beter ging klinken. Op 5 maart 1966 is het orgel weer in gebruik genomen. In de loop van jaren is de Quint 2 2/3' weer vervangen door of hersteld tot een Viola di Gamba 8'. Tevens werd de Tremulant verwijderd.
  • In 2009 is de gemeente toegetreden tot de Hersteld Hervormde Kerk. In 2011 is het orgel gereviseerd door Nico van Duren. Van Duren herplaatste de Tremulant. Verder is de Octav 4' van het pedaal vervangen door een Fagott 16'. Hiervoor is een tweedehands register gebruikt. Eind augustus 2011 kon het orgel weer in gebruik genomen worden.

Technische Daten
Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk8
- Nevenwerk6
- Pedaal3
Gesamtzahl der Stimmen17
TastentrakturMechanical
RegistertrakturMechanical
Windlade(n)Slider chests

Disposition
Hoofdwerk: Bourdon 16', Principal 8', Hohflöte 8', Octave 4', Octave 2', Mixtur 3 fach, Cornet 5 fach (discant), Trompete 8' (B/D).
Nevenwerk: Flute Harmoniek 8', Salicional 8', Viola di Gamba 8', Fluit 4', Picolo Harmoniek 2', Hautbois 8'.
Pedaal: Subbass 16', Octavbass 8', Fagott 16' - 2011.
Koppeln: Hoofdwerk - Nevenwerk, Pedaal - Hoofdwerk.
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant - 2011.

Übrige dispositiondaten
Van 't Kruijs (1885) Het Orgel in de Christelijk Gereformeerde Kerk te Schiedam heeft 16 sprekende stemmen, twee klavieren en vrij pedaal. In 1881 is dit werk door W. Rütter, uit Kevelaer, geleverd.
Organist de Heer D.C. Kok.
Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holfluit 8', Octaaf 4', Octaaf 2', Cornet 5 st., Mixtuur 2, 3 st., Trompet 8'.
Bovenmanuaal: Salicionaal 8', Flûte Harmonique 8', Viola di Gamba 8', Flûte Harmonique 4', Picolo 2', Hobo 8'.
Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8', (Ruimte voor Fagot 16 voet).
Stomme Registers: 2 Koppelingen.
Mehrere dispositionen De dispositie van het voorgaande orgel van de kerk uit 1875 luidde:
Hoofdclavier: Prestant 8', Holpijp 8', Fluit 4', Octaaf 2', Octaaf 1', Cornet II sterk, Mixtuur II sterk.
Bovenclavier: Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Prestant 4' (discant), Fluit 4', Gemshoorn 2', Carillon.
Pedaal (1 octaaf); aangehangen.
Speelhulpen: gehalveerde manuaalkoppel, tremulant, ventiel.
Literatur
  • Binnenlandsche berichten : Schiedam, 7 januari 1882. - In: Schiedamse Courant, jrg. 36, maandag 9 januari 1882.
  • Binnenlandsche berichten : Het nieuwe orgel in de kerk der Christelijke Gereformeerde Gemeente. - In: Schiedamse Courant, jrg. 36, woensdag 11 januari 1882.
  • Verzameling van disposities der verschillende orgels in Nederland, benevens eene korte beschrijving van het Orgel in de Groote Kerk te Rotterdam met afbeelding / M.H. van 't Kruijs. - Rotterdam : Corns. Immig, 1885. - Fotografische herdruk, uitgegeven bij Frits Knuf, Amsterdam in 1972 in de serie Bibliotheca Organologica, volume I.
  • Het orgel in de Plantagekerk te Rotterdam / A. Bijvank. - In: De Orgelvriend, jrg. 22 nr. 4, april 1980. - De plaatsnaam in de titel is fout, en moet zijn Schiedam.
  • Kees Passchier over de orgels. - In: De Geschiedenis van de Gereformeerde Kerk van Schiedam / A. van der Blom, J.J. Donkers Azn. - Schiedam : Gereformeerde Kerken, 1981.
  • Het historische orgel in Nederland 1878 - 1886 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2006. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 11).
Weblinks http://www.hhg-schiedam.nl/informatie_orgel.html
Quelle: Postcard.
Quelle: Postcard