Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Marcel Pelt. Datering: 27 August 2005.

Foto: Marcel Pelt

Sint Nicolaasga, Nederland (Fryslân) - Sint Nicolaaskerk
Gemeente: De Fryske Marren
Adres: Kerkstraat 12, 8521 JZ, Sint Nicolaasga
Website: http://dechristoffel.nl/

Beschrijving nr.: 1004025.

Gebouwd door: L. Ypma & Co. (1871)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1871 L. Ypma & Co.  nieuwbouw
1975 firma Jos H. Vermeulen  overplaatsing
2011 Bakker & Timmenga  restauratie

  • Het orgel in de parochiekerk van Sint Nicolaasga werd in 1871 gebouwd voor de Sint Jacobuskerk in Akersloot. Onder advies van dr. P.J. de Bruyn namens de KKOR werd het orgel in 1962 gerestaureerd door de firma Vermeulen uit Alkmaar. Hierbij werd de Voix Céleste van het positief afgezaagd tot een Quint 1 1/3'. Op 27 mei 1962 nam men het weer feestelijk in gebruik. Al minder dan tien jaar daarna werd duidelijk dat het kerkgebouw wegens bouwvalligheid moest worden afgebroken. De firma Vermeulen demonteerde het orgel in 1971.
  • Het is hierna gerestaureerd en uitgebreid met een zelfstandig pedaal gemaakt met vier stemmen. Op het Positief werd een Flageolet 1' geplaatst. Op 11 mei 1975 werd het instrument in gebruik genomen in de Sint Nicolaaskerk te Sint Nicolaasga. Adviseur bij de restauratie, overplaatsing en uitbreiding was opnieuw dr. P.J. de Bruyn. In 2010-2011 voerde de firma Bakker & Timmenga een restauratie uit. Bij deze restauratie is de Flageolet uit 1975 vervangen door een nieuwe Quintfluit 3'. De werkzaamheden werden afgesloten in het voorjaar van 2011, waarna het orgel op Eerste Paasdag, 24 april 2011, weer in gebruik kon worden genomen. Het werd tijdens de dienst bespeeld door Y. van de Wal. Op 7 mei 2011 is het orgel officieel in gebruik genomen met een concert door de restauratie-adviseur Ton van Eck.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1871AkerslootSint Jacobus de Meerderekerk
1975Sint NicolaasgaSint Nicolaaskerk

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk11
- Positief7
- Pedaal4
Totaal aantal stemmen22
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
Toonhoogtea' = 440 Hz
TemperatuurEqual temperament
Winddruk85 mm

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet IV sterk (8') (discant), Mixtuur III-IV sterk (2'), Trompet 8'.
Positief (C-f'''): Bourdon 8', Prestant 8', Gamba 8', Roerfluit 4', Quintfluit 3' - 2011, Speelfluit 2', Dulciaan 8'.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Prestant 8', Octaaf 4', Bazuin 16'.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.

VulstemSamenstelling
Cornet V sterk c': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Mixtuur II-V sterk C: 2' - 1 1/3'. c°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'. c''': 8' - 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De dispositie luidde voor de sluiting van de kerk in Akersloot:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur II-III sterk, Cornet IV sterk, Trompet 8'.
Positief: Bourdon 8', Prestant 8', Gamba 8', Roerfluit 4', Speelfluit 2', Quint 1 1/3', Dulciaan 8'.
Aangehangen pedaal. Manuaalkoppel.
Literatuur
  • Uit de orgelbouwwereld. - In: Het Orgelblad, jrg. 5 nr. 10, oktober 1962.
  • Orgelbouwnieuws : Akersloot. - In: Het Orgel, jrg. 64 nr. 9, september 1968.
  • Opdrachten. - In: Het Orgel, jrg. 70 nr. 12, december 1974.
  • Orgelbouwnieuws : disposities. - In: De Orgelvriend, jrg. 17 nr. 7/8, juli/augustus 1975.
  • Orgels in Noord-Holland : Historie, bouw en gebruik van de Noordhollandse kerkorgels / Jan Jongepier, Hans van Nieuwkoop, Willem Poot. - Schoorl : Uitgeverij Pirola, 1996.
  • Het historische orgel in Nederland 1865 - 1872 / Teus den Toom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2004. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 9).
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Orgelbouwnieuws : St.-Nicolaasga, St.-Nicolaaskerk / Henk de Vries. - In: Het Orgel, jrg. 109 nr. 1, januari 2013.

Foto: Marcel Pelt. Datering: 27 August 2005.
Foto: Marcel Pelt
Situatie in Akersloot.
Foto: B.Chr. Scheffers.
Foto: B.Chr. Scheffers
Foto: Michiel van 't Einde. Datering: 18 July 2009.
Foto: Michiel van 't Einde