Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Bron: Boek

Bron: Boek "De orgelmakers Witte"

West-Terschelling, Nederland (Fryslân) - Westerkerk
Gemeente: Terschelling
Streek:Terschelling, Waddeneilanden
Adres: Westerbuurtstraat 4, 8881 AD, West-Terschelling
Website: http://kerkenopterschelling.nl/

Beschrijving nr.: 1003904.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR0818 (Situatie in de Haagse Zuiderkerk).

Gebouwd door: Johan Frederik Witte (1892)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1892 Johan Frederik Witte  nieuwbouw
1961 Ernst Leeflang  restauratie
1977 Ernst Leeflang  overplaatsing
1999 Bakker & Timmenga  diverse werkzaamheden
2014 Flentrop Orgelbouw  restauratie

  • Op 23 september 1888 werd de Zuiderkerk in Den Haag in gebruik genomen. Er was niet gelijk een orgel geplaatst. Nadat er geld was ingezameld kreeg de firma Bätz & Co. in 1891 de opdracht tot de bouw van een orgel, dat Eerste Kerstdag 1892 in gebruik is genomen. In 1961 is het geheel gerestaureerd door Leeflang, zonder wijzigingen. Na een ingrijpende renovatie, waarbij de kerkruimte drastisch werd verkleind, in 1957, bleef het gebouw nog in gebruik tot 1976. Op 18 april van dat jaar had de laatste kerkdienst plaats. Plannen voor behoud van het Haagse kerkgebouw werden doorkruist door een brand op 3 augustus 1979. De resten werden daarna gesloopt.
  • Het orgel is in februari 1977 door Leeflang opgebouwd in de Hervormde Kerk op West-Terschelling. In 1999 zijn de balgen gereviseerd door Bakker & Timmenga, en ook zijn hierbij de koppen van de tongwerken gereinigd. In 2014 voerde de firma Flentrop een restauratie uit onder advies van Theo Jellema. Het orgel werd op 5 september 2014 weer in gebruik genomen met een bespeling door Theo Jellema.

Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1892Den HaagZuiderkerk
1977West-TerschellingHervormde Kerk (Westerkerk)

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Bovenwerk4
- Pedaal2 (1)
Totaal aantal stemmen15 (14)
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Cornet III-V sterk (4') (from gis), Mixtuur II-IV sterk (1 1/3'), Trompet 8'.
Bovenwerk (C-f'''): Salicet 8', Viola 8' - C-c gecombineerd met Holfluit, Holfluit 8', Fluit 4'.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - transmissie, Fagot 16'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk/Bovenwerk (keerkoppel).
Speelhulpen: Ventiel.

VulstemSamenstelling
Mixtuur II-IV sterk C: 1 1/3' - 1'. G: 2' - 1 1/3' - 1'. g°: 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. g': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. g'': 5 1/3' - 4' - 2 2/3' - 2'.
Cornet III-V sterk gìs°: 4' - 2 2/3' - 2'. b°: 8' - 4' - 2 2/3' - 2'. c': 8' - 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'.
Literatuur
  • Haagse Hervormde kerken en kapellen / A. van der Weel Czn. - Amsterdam : Uitgeverij Ton Bolland, 1975.
  • Waar Hagenaars kerkten : Geschiedenis van de Haagse kerken gebouwd voor 1900 / Ch. Dumas (red.). - 's-Gravenhage: Boekencentrum, 1983.
  • De orgelmakers Witte : Een bijdrage tot de geschiedschrijving van de orgelbouw in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw / dr. Teus den Toom. - Heerenveen: Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, 1997.
  • Vijf eeuwen Friese orgelbouw : Een schoone voorraad waarlyk / Jan Jongepier. - Leeuwarden : Friese Pers Boekerij, 2004.
  • Het orgel en de bespelers / P.C. Stobbe. - In: 1654-2004 : 350 jaar Hervormde Gemeente West-Terschelling. - West-Terschelling : Hervormde Gemeente, 2004.
  • Het historische orgel in Nederland 1886 - 1894 / Hans Fidom (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 2007. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 12).
  • Levenslang kerken en orgels (2) / Jos van der Kooy. - In: De Orgelvriend, jrg 65 nr. 2, maart 2023.
Opnamen De orgelmakers Witte : De belangrijkste Nederlandse orgelbouwers uit de tweede helft van de negentiende eeuw : CD 4 / Geert Bierling. - LBCD 70 (CD). - 1997. - Uitgegeven met vier cd's in één box.
Overige bronnen
  • Aart de Kort

Situatie in Den Haag. Bron: Fotokaart GR 818 (Stichting Orgelcentrum).
Bron: Fotokaart GR 818 (Stichting Orgelcentrum)