Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Jan van der Male
Rijssen, Nederland (Overijssel) - Schildkerk
Gemeente: Rijssen-Holten
Streek:Twente
Adres: Schild 8, 7461 DD, Rijssen
Website: http://www.hervormdrijssen.nl
Beschrijving nr.: 1002666.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0041 (Situatie van voor 1981).
Gebouwd door: firma D.A. Flentrop (1981)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1856 van J.C. Scheuer & Zn.
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - oud, Prestant 16' (discant) - oud, Prestant 8' - oud, Holpijp 8' - oud, Octaaf 4', Fluit 4' - oud, Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur VI sterk, Cornet V sterk (discant), Fagot 16', Trompet 8'.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8', Viola 8' (from c°), Holpijp 8' - oud, Octaaf 4', Roerfluit 4' - oud, Nasard 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Terts 1 3/5', Flageolet 1', Dulciaan 8', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Bourdon 16' - oud, Fluit 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8', Klaroen 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.
Foto: Jan van der Male
Rijssen, Nederland (Overijssel) - Schildkerk
Gemeente: Rijssen-Holten
Streek:Twente
Adres: Schild 8, 7461 DD, Rijssen
Website: http://www.hervormdrijssen.nl
Beschrijving nr.: 1002666.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0041 (Situatie van voor 1981).
Gebouwd door: firma D.A. Flentrop (1981)
Het orgel bevat ouder materiaal: pijpwerk uit 1856 van J.C. Scheuer & Zn.
| Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1856 | J.C. Scheuer & Zn. | nieuwbouw | 1926 | firma Carl Haupt | ombouw | 1950 | M.K. Koppejan | restauratie | 1981 | firma D.A. Flentrop | nieuwbouw in bestaande kas |
- Voor de Schildkerk te Rijssen werden in 1854 plannen gemaakt voor de bouw van een nieuw orgel. Na ampel beraad kreeg de Johann Scheuer de opdracht voor de bouw. Op 3 augustus 1856 is het orgel gekeurd door dhr. Brandt Buijs uit Deventer. Het orgel had twee manualen en vrij pedaal met in totaal 21 stemmen. Na een forse vergroting van het kerkgebouw in 1926 vond men het orgel te zwak, en werd er een plan opgesteld voor vergroting met acht stemmen. Ook moest het instrument verhuizen van de oost-galerij naar de west-galerij. De firma Haupt uit Osnabrück kreeg de opdracht voor de verplaatsing en verbouwing. Zij vervingen echter zeer veel pijpwerk door nieuw zinken materiaal. Ook van de mechaniek bleef niet veel over. De oude windladen bleven wel behouden, maar werden uitgerust met pneumatische balgjes voor het bedienen van de ventielen. Adviseurs bij deze werkzaamheden waren Jan Zwart uit Zaandam en dhr. R. Kamp uit Zwolle. In 1950 was een grote reparatie noodzakelijk, welke door de firma Koppejan werd uitgevoerd. Ondanks de vernieuwing van de pneumatiek en wijziging van de dispositie bleef het orgel slecht functioneren.
- In september 1970 verscheen een rapport van de Hervormde Orgelcommissie met als advies: nieuwbouw met gebruik van de oude laden en het Scheuer-pijpwerk. Gesteund door Willem Hülsmann als adviseur ging een commissie aan de slag, en op 9 september 1977 kreeg Flentrop de opdracht voor de nieuwbouw. Er werd geen reconstructie uitgevoerd, omdat een groter orgel inderdaad gewenst was. Flentrop bouwde een nieuw orgel in de geest van Scheuer achter het oude front. Het nieuwe orgel is op 13 februari 1981 in gebruik genomen met een bespeling door Jan Meijerink en Willem Hülsmann.
- Over het een eerder orgel, dat nooit voltooid werd, het volgende: In 1770 werd besloten een orgel voor de Schildkerk aan te schaffen. Het instrument moest zijn "een orgel dat d’in geluijt en sterkheijd de orgels van Goor en Delden zou kunnen overstemmen". Het instrument werd gebouwd door J.W.E. Böhler en J.G. Schilling uit Deventer. Het zou acht stemmen moeten krijgen en met de bouw was een bedrag van 950 gulden gemoeid. Er ontstond echter een lang slepend proces over het al of niet geheel nakomen van de verstrekte opdracht aangaande het aantal stemmen en pijpen. Het orgel functioneerde bijna niet en werd al in 1780 doorverkocht voor duizend gulden aan de Nieuwstadskerk of Sint Janskerk in Zutphen. Daar werd het in 1818 vervangen door een nieuw orgel, gebouwd door orgelbouwer J.W. Timpe. Deze gebruikte bij de bouw wat pijpwerk uit het oude orgel van Böhler en Schilling.
Technische gegevens
| Aantal registers per werk | |
| - Hoofdwerk | 12 |
| - Bovenwerk | 11 |
| - Pedaal | 7 |
| Totaal aantal stemmen | 30 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleepladen |
| Toonhoogte | a' = 440 Hz |
| Temperatuur | Equal temperament |
| Winddruk | 78 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16' - oud, Prestant 16' (discant) - oud, Prestant 8' - oud, Holpijp 8' - oud, Octaaf 4', Fluit 4' - oud, Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur VI sterk, Cornet V sterk (discant), Fagot 16', Trompet 8'.
Bovenwerk (C-f'''): Prestant 8', Viola 8' (from c°), Holpijp 8' - oud, Octaaf 4', Roerfluit 4' - oud, Nasard 3', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Terts 1 3/5', Flageolet 1', Dulciaan 8', Tremulant.
Pedaal (C-d'): Subbas 16', Bourdon 16' - oud, Fluit 8', Octaaf 4', Bazuin 16', Trompet 8', Klaroen 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk - Bovenwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Bovenwerk.
| Overige dispositiegegevens | |
|---|---|
| Verschillende disposities |
Manuaal: Prestant 16' (discant), Bourdon 16', Prestant 8' (front), Holfluit 8', Octaaf 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV sterk, Trompet 16', Trompet 8'. Positief: Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Sicilienne 4', Octaaf 2', Flageolet 1', Dulciaan 8'. Pedaal: Prestant 16', Octaaf 8', Octaaf 4', Bazuin 16'. |
| Literatuur |
|
| Opnamen |
Orgels in Rijssen / Dick Sanderman. - CD. - 1993. - Opgenomen in de Ontmoetingskerk, Sionkerk, het Stadhuis en de Schildkerk. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |