Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Bild: Piet Bron. Datering: 14 November 2007.

Bild: Piet Bron

Schaijk, Nederland (Noord-Brabant) - Kerk van de Heilige Antonius Abt
Gemeinde: Maashorst
Region:Maasland
Adresse: Pastoor Van Winkelstraat 1, 5374 BG, Schaijk
Website: http://www.heiligejohannesdedoper.nl/

Beschreibung nr.: 1002022.

Gebaut von: Matthijs van Deventer (1755)

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1755	Matthijs van Deventer		Neubau
1854	Franciscus Cornelis Smits		Umbau
1971	Gebroeders Vermeulen		Übersetzung
2004	Nico van Duren		Verschiedene Tätigkeiten

Het orgel dat in het koor van de Antonius Abtkerk in Schaijk staat is in 1754-1755 gebouwd voor de oude Sint Vincentiuskerk te Velp. Op 1 mei 1755 werd het opgeleverd door Matijs van Deventer, orgelmaker te Nijmegen. Het is in 1854 door Smits uitgebreid met een tweede klavier en drie registers, terwijl tevens de manuaalomvang werd uitgebreid van c''' naar f'''. Het orgel heeft geen pedaal.
Na de bouw van een nieuwe kerk in Velp, gewijd aan Vincentius en Antonius van Padua, is het instrument in 1937 overgebracht naar dit gebouw. Het werd daarbij ingrijpend gewijzigd. De windladen kregen een andere opstelling, de tractuur werd gewijzigd en de klavieren kwamen aan de zijkant van het orgel. Ook werd er een pneumatische lade gemaakt voor de tonen cis''' tot en met f''' van het bovenklavier, en de frontpijpen kregen een pneumatische tractuur. In 1968 was het orgel ernstig in verval geraakt, en werd het niet meer gebruikt.
Omdat het Schaijkse Pels-orgel uit 1932 ook veel mankementen vertoonde, kocht het parochiebestuur het orgel uit Velp aan. In 1971 bracht Vermeulen het over naar Schaijk. Het is daarna onder toezicht van Monumentenzorg en onder advies van dr. M.A. Vente gerestaureerd en in de toestand van 1854 teruggebracht. De oorspronkelijke klavieromvang was van C-c'''. Smits heeft de lade van Van Deventer niet aangepast, maar de tonen cis''' t/m f''' zijn aangehangen aan het onderklavier. Op 18 april 1971 werd het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door Albert de Klerk. Het orgel is in 2004 door Nico van Duren gereviseerd en geheel schoongemaakt.

Kurze Übersicht der Orte, an denen die Orgel gestanden hat

1755	Velp (Noord-Brabant)	Sint Vincentiuskerk
1937	Velp (Noord-Brabant)	Kerk van de HH Vincentius en Antonius van Padua
1971	Schaijk	Kerk van de Heilige Antonius Abt

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Hoofdwerk	11
- Bovenwerk	3
Gesamtzahl der Stimmen	14
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests

Disposition
Hoofdwerk (C-f'''): Holpijp 8', Prestant 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Quintfluit 1 1/2', Mixtuur III sterk, Cornet IV sterk (discant), Trompet 8' (B/D).
Onderpositief (C-f'''): Holpijp 8', Fugara 8' (discant), Fluit 4' (B/D).
Koppeln: Schuifkoppel.

Gemischte Stimme	Zusammensetzung
Mixtuur III sterk	C: 1' - 2/3' - 1/2'. cìs°: 1 1/3' - 1' - 2/3'. cis': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2'.

Übrige dispositiondaten
Mehrere dispositionen	De oorspronkelijke dispositie (volgens contract) luidde: Manuaal: Praestant 8' (discant), Holpijp 8', Prestant 4', Fluyt 4', Octaaf 2', Quint 1 1/2', Cornet IV sterk (discant), Mixtuur III sterk (1'), Trompet 8'. Manuaalomvang C-c''', geen pedaal.

Literatur

Oude orgels in Brabant / Hans v.d. Harst. - In: Het Orgel, jrg. 63 nr. 11, november 1967.
Orgelbouwnieuws. - In: Het Orgel, jrg. 65 nr. 3, maart 1969.
Heringebruikname van het gerestaureerde orgel in de kerk van St. Antonius Abt te Schayk door Albert de Klerk : Op zondag, 18 april 1971 om 4.00 uur n.m.
Het orgel in de kerk van St. Antonius Abt te Schayk / [M.A. Vente]. - In: Het Orgel, jrg. 67 nr. 5, mei 1971.
Brabant excursie / J.C. Meischke. - In: De Orgelvriend, jrg. 13 nr. 9, september 1971.
Brabants orgelbezit : een inventarisatie van Brabantse orgels / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch: Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, 1975.
Disposities van de voor orgelconcerten in aanmerking komende orgels in Oss en regio / Orgelkring F.C. Smits. - ca. 1980. - Gestencilde brochure.
Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
Het historische orgel in Nederland 1726 - 1769 / dr. Hans van Nieuwkoop (eindred.). - Amsterdam : Stichting NIvO, 1997. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 2).
De twee orgels in de parochiekerk van de H. Antonius Abt te Schaijk. - Schaijk : Parochie Antonius Abt, 2004.
De orgel van de r.k. parochiekerk van de H. Antonius Abt te Schaijk : Schaijk, 9 mei 2004 / Ton van Eck. - Schaijk, 2004.
Orgelbouw in kort bestek : Schaijk, H. Antonius Abt / Gerco Schaap. - In: De Orgelvriend, jrg. 47 nr. 1, januari 2005.
De orgelmakers Smits te Reek (bij Grave) / J.G.P.G. Boogaarts. - Zutphen : WalburgPers, 2017.

Aufnahmen

Brabantse Orgelcultuur : Smits Orgels 3 / Bram Beekman. - Eurosound ES 46.701 (LP). - 1984. - Bespeeld worden de orgels in Schaijk en Macharen.

Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron
Bild: Piet Bron