Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel
Bild: Janco Schout
Zandeweer, Nederland (Groningen) - Dorpskerk
Gemeinde: Het Hogeland
Region:Hunsingo
Adresse: Hoofdstraat 7, 9997 PH, Zandeweer
Beschreibung nr.: 1001338.
Orgelnummer "Groningen Orgelland": 339. Kartennummer "Stichting Orgelcentrum": A0104.
Gebaut von: Albertus Anthonie Hinsz (1731) - Opus 1
Technische Daten
Disposition
Manuael (C-c'''): Quintadena 16' - C-F 2008, Praestant 8', Floite Dues 8', Octaav 4', Nassat Quint 3', Super Octaav 2', Mixtuir 3, 4, 5 à 6 stark (2/3'), Trompet 8' - 1731/2008.
Ruck-Positiv (C-c'''): Rohr Floit 8', Praestant 4', Super Octaav 2', Walt Floit 2', Quinta 1 1/2' - 1984, Sexquialtra 2 stark (2/3') - 1984, Scharp 4 stark (1/2') - 1731/2008, Vox Humana 8' - 1985/2008.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppeln: Manuaalkoppel - schuifkoppel.
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant Dues - 2008, Calcante Schel - 2008, Uytloop des Winds, Speerventil Manuael - 2008, Speerventil Ruck-Positiv - 2008.
Bild: Janco Schout
Zandeweer, Nederland (Groningen) - Dorpskerk
Gemeinde: Het Hogeland
Region:Hunsingo
Adresse: Hoofdstraat 7, 9997 PH, Zandeweer
Beschreibung nr.: 1001338.
Orgelnummer "Groningen Orgelland": 339. Kartennummer "Stichting Orgelcentrum": A0104.
Gebaut von: Albertus Anthonie Hinsz (1731) - Opus 1
| Jahr | Orgelbauer | Opus | Aktivität | 1731 | Albertus Anthonie Hinsz | 1 | Neubau | 1853 | Geert Pieters Dik | Verschiedene Tätigkeiten | 1883 | Roelf Meijer | Änders der Disposition | 1902 | Jan Doornbos | Umbau | 1932 | J.W. Dekker | Restaurierung | 1952 | Klaas Doornbos | Verschiedene Tätigkeiten | 1987 | Albert Hendrik de Graaf | Restaurierung | 1987 | Mense Ruiter Orgelmakers | Restaurierung | 1987 | Oskar Metzler & Söhne | Restaurierung | 2008 | Orgelmakerij Reil | Restaurierung |
- Het orgel in Zandeweer was het eerste door Hinsz zelfstandig gebouwde instrument. Het is geheel vervaardigd in de stijl van Franz Caspar Schnitger, wiens bedrijf Hinsz had overgenomen. Het orgel is lange tijd onderhouden geweest door Hinsz en daarna door Freytag. In de negentiende eeuw werkten allerlei kleine bouwers aan het instrument. De dispositie is in deze tijd licht aangepast: de Quint 1 1/2 werd door een Viola di Gamba 8' vervangen en de Fluit 2' van het rugpositief werd gewijzigd in een Fluit 4'. Mogelijk is dit in 1853 gebeurd, toen Geert Pieter Dik een grote reparatie uitvoerde.
- Waarschijnlijk zijn in 1883 twee registers van het rugwerk verwijderd: de Scherp en de Sexquialter. In dat jaar werd door Roelf Meyer een grote reparatie uitgevoerd. Het rugwerk heeft nog altijd één open plaats op de windlade. Jan Doornbos voerde in 1902 een ingrijpende revisie uit, waarbij de spaanbalgen werden vervangen door een magazijnbalg, de manuaalkoppel werd gewijzigd van een schuifkoppel in een trekkoppel, de Mixtuur verving hij door een Fluit 4', de tongwerken werden gewijzigd en ten slotte is het gehele orgel opnieuw geïntoneerd. J.W. Dekker restaureerde in 1932 de klaviatuur en de mechaniek. In 1952 plaatste Klaas Doornbos een windmachine.
- In 1985-1987 is door De Graaf uit Leusden aan het orgel gewerkt. Op één van de lege plekken in het rugwerk werd een Sexquialter II sterk geplaatst. Ook verving hij de Gamba door een Quint 1 1/2'. Tegelijkertijd restaureerde Mense Ruiter de registermechaniek van het rugpositief met registertrekkers in de kas van het rugwerk. De firma Metzler reconstrueerde de Vox Humana. Een echte restauratie kon echter door allerlei omstandigheden niet worden gestart.
- Pas in 2004 was het mogelijk hier een opdracht voor te geven. Onder advies van Stef Tuinstra is het werk uitgevoerd door de firma Reil. Het orgel is bij deze restauratie zoveel mogelijk teruggebracht in de oorspronkelijke staat. De windvoorziening werd opnieuw aangelegd met spaanbalgen. De temperatuur die Hinsz heeft gelegd in de stemming is aan de hand van het pijpwerk vastgesteld en weer toegepast. Op 13 juni 2008 kon het orgel opnieuw in gebruik worden genomen. Adviseur Stef Tuinstra bespeelde het bij deze gelegenheid.
Technische Daten
| Anzahl Register pro Manual | |
| - Manuael | 8 |
| - Ruck-Positiv | 8 |
| - Pedaal | aangehangen |
| Gesamtzahl der Stimmen | 16 |
| Tastentraktur | Mechanical |
| Registertraktur | Mechanical |
| Windlade(n) | Slider chests |
| Tonhöhe | Ruim 1/4 toon boven a'=440 Hz |
| Temperatur | Meantone (1/4-komma) |
| Winddruck | 66,5 mm |
Disposition
Manuael (C-c'''): Quintadena 16' - C-F 2008, Praestant 8', Floite Dues 8', Octaav 4', Nassat Quint 3', Super Octaav 2', Mixtuir 3, 4, 5 à 6 stark (2/3'), Trompet 8' - 1731/2008.
Ruck-Positiv (C-c'''): Rohr Floit 8', Praestant 4', Super Octaav 2', Walt Floit 2', Quinta 1 1/2' - 1984, Sexquialtra 2 stark (2/3') - 1984, Scharp 4 stark (1/2') - 1731/2008, Vox Humana 8' - 1985/2008.
Pedaal (C-d'): Aangehangen.
Koppeln: Manuaalkoppel - schuifkoppel.
Nebenregister und Spielhilfen: Tremulant Dues - 2008, Calcante Schel - 2008, Uytloop des Winds, Speerventil Manuael - 2008, Speerventil Ruck-Positiv - 2008.
| Gemischte Stimme | Zusammensetzung |
| Mixtuir III-VI sterk (Manuael) | C: 2/3' - 1/2' - 1/3'. G: 1' - 2/3' - 1/2' - 1/3 '. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. g°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. g': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1' - 1'. g'': 4' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3' - 1 1/3'. |
| Sexquialtera II sterk (Ruck-Positiv) | C: 2/3' - 2/5'. c°: 1 1/3' - 4/5'. c': 2 2/3' - 1 3/5'. |
| Scharp IV sterk (Ruck-Positiv) | C: 1/2' - 1/3' - 1/4' - 1/6'. G: 2/3' - 1/2' - 1/3' - 1/4'. c°: 1' - 2/3' - 1/2' - 2/3'. g°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. c': 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. g': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. c'': 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3'. |
| Übrige dispositiondaten | |
|---|---|
| Mehrere dispositionen |
|
| Literatur |
|
| Aufnahmen |
|
| Weblinks |
https://www.orgelshogeland.nl/?page_id=309 http://www.oudegroningerkerken.nl/z/148-zandeweer.html |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |