Description complète d'orgue sélectionné
Photo: Piet Bron
Nijmegen, Nederland (Gelderland) - Grote- of Sint Stevenskerk
Commune: Nijmegen
Adresse: Sint Stevenskerkhof 61-63, 6511 VZ, Nijmegen
Site Web: https://www.stevenskerk.nl/
http://www.ocp-nijmegen.nl/
Description no.: 1001105.
Bâti par: Ludwig König (1776)
Données techniques
Composition
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 16', Octaaf 8', Gemshoorn 8', Roergedekt 8', Quint Gedekt 6', Octaaf 4', Roergedekt 4', Tertiaan 3 1/5', Superoctaaf 2', Fournituur III sterk (1 1/3'), Mixtuur VI sterk (1'), Trompet 16' (B/D), Trompet 8'.
Rugwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Fluit Traverso 8' (discant), Klein Bourdon 8', Octaf 4', Fluit à Bec 4', Quint 3', Klein Octaaf 2', Flageolet 1', Carillon III sterk (4') (discant), Mixtuur VI sterk (1'), Trompet 8' - 1970, Basson 8' - 1970, Vox Humana 8' - 1970, Tremulant.
Bovenwerk (C-f'''): Quintadeen 16', Coppel 8', Echo 8' (discant), Viola di Gamba 8', Weyd Gedekt 8', Octaaf 4', Nasard II sterk (2 2/3' + 2') - 1970, Octaaf 2' (bas), Quintfluit 1 1/2' - 1970, Cornet VI sterk (8') (discant), Carillon III sterk (4') (discant), Mixtuur V sterk (1') - 1970, Hautbois 8' (discant) - 1970, Trompet 4' (bas) - 1970, Vox Humana 8' - 1926, Vox Angelica 2' (bas) - 1970, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Principaal 16', Subbas 16', Violon 16', Quintbas 12', Octaafbas 8', Roerbas 8', Quint 6', Octaaf 4', Bombarde 16', Trompet 8', Clarion 4', Cornet Hobo 2'.
Accouplements: Hoofdwerk - Bovenwerk, Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.
YouTube
Air en Gavotte van Samuel Wesley / Jack Blok.
Photo: Piet Bron
Nijmegen, Nederland (Gelderland) - Grote- of Sint Stevenskerk
Commune: Nijmegen
Adresse: Sint Stevenskerkhof 61-63, 6511 VZ, Nijmegen
Site Web: https://www.stevenskerk.nl/
http://www.ocp-nijmegen.nl/
Description no.: 1001105.
Bâti par: Ludwig König (1776)
| Année | Facteur | Opus | Activité | 1776 | Ludwig König | orgue neuf | 1926 | J. de Koff & Zoon | restauration | 1970 | J. de Koff & Zoon | restauration | 1974 | firma D.A. Flentrop | restauration | 1998 | Flentrop Orgelbouw | activités différentes | 2026 | J.J. Elbertse & Zn. | restauration | 2026 | Verschueren Orgelbouw | restauration | 2026 | Gebroeders Van Vulpen | restauration |
- Toen men in 1770 besloot het oude orgel in de Stevenskerk te vervangen door nieuwbouw, ging men in zee met een zekere Christiaan Muller. Hij had een brief gezonden aan de gemeente, met allerlei schriftelijke verklaringen die hij van derden had gekregen. Zijn bestek was gekeurd door allerlei deskundigen. Op 15 december 1770 werd het bestek met hem getekend. Tussen 19 december 1770 en 31 december 1772 ontving hij een flink bedrag voor het kopen van materialen en het betalen van zijn knechts. De bouw leek goed te vorderen, maar de magistraten bemerkten al spoedig dat het stagneerde. Men begon te twijfelen aan de capaciteiten van de bouwer. Hinsz werd ontboden naar Nijmegen om het werk te keuren. Toen hij in de stad kwam, vluchtte Muller de stad uit. Het bleek dat hij zich schuldig had gemaakt aan valse verklaringen. Hij werd gedagvaard en op 26 april 1773 veroordeeld. Hinsz wilde het werk niet voltooien. Op 16 december 1773 werd het bestek getekend met Ludwig König. Deze bouwde het orgel af, waarbij grote delen geheel opnieuw gemaakt werden. In 1776 is het orgel in gebruik genomen. Het werd gekeurd door de organisten Jacob Potholt uit Amsterdam, Johannes Radeker uit Haarlem en de organsit van de kerk, J. Brunsma. Hierna werd het op 10 september 1776 officieel gepresenteerd.
- In de negentiende eeuw werden door de firma Bätz & Co. twee maal voorstellen gedaan tot wijzigingen van de dispositie, maar beide voorstellen zijn niet uitgevoerd. In 1925-1926 voerde de firma De Koff werkzaamheden uit, vermeld als 'herstelling en uitbreiding'.
- Als gevolg van bombardementen is het instrument op 22 februari 1944 zwaar beschadigd geraakt, maar het kon na herstel van het kerkgebouw weer in oude staat worden gebracht. In de jaren 1960-1970 werd het orgel door De Koff gerestaureerd, waarna het op 23 april 1970 in gebruik is genomen met een concert door de organist van de kerk, Arie Peters. In 1974 bracht Flentrop nieuwe klavieren aan en werd de toetstechniek verbeterd. Na een restauratie van twee jaar is het orgel op 16 juni 1998 weer in gebruik genomen. Deze restauratie had als doel om de klank van het werk van König weer terug te laten komen.
- In 2021 start een nieuwe restauratie, die in 2026 moet zijn voltooid. Het werk zal worden uitgevoerd door een samenwerkingsverband van de orgelmakers Elbertse, Verschueren en Van Vulpen.
Données techniques
| Nombre de registres par manuel | |
| - Hoofdwerk | 13 |
| - Rugwerk | 14 |
| - Bovenwerk | 14 |
| - Pedaal | 12 |
| Nombre de jeux total | 53 |
| Transmission des clés | Mechanical |
| Transmission des jeux | Mechanical |
| Sommier(s) | Slider chests |
Composition
Hoofdwerk (C-f'''): Prestant 16', Octaaf 8', Gemshoorn 8', Roergedekt 8', Quint Gedekt 6', Octaaf 4', Roergedekt 4', Tertiaan 3 1/5', Superoctaaf 2', Fournituur III sterk (1 1/3'), Mixtuur VI sterk (1'), Trompet 16' (B/D), Trompet 8'.
Rugwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Fluit Traverso 8' (discant), Klein Bourdon 8', Octaf 4', Fluit à Bec 4', Quint 3', Klein Octaaf 2', Flageolet 1', Carillon III sterk (4') (discant), Mixtuur VI sterk (1'), Trompet 8' - 1970, Basson 8' - 1970, Vox Humana 8' - 1970, Tremulant.
Bovenwerk (C-f'''): Quintadeen 16', Coppel 8', Echo 8' (discant), Viola di Gamba 8', Weyd Gedekt 8', Octaaf 4', Nasard II sterk (2 2/3' + 2') - 1970, Octaaf 2' (bas), Quintfluit 1 1/2' - 1970, Cornet VI sterk (8') (discant), Carillon III sterk (4') (discant), Mixtuur V sterk (1') - 1970, Hautbois 8' (discant) - 1970, Trompet 4' (bas) - 1970, Vox Humana 8' - 1926, Vox Angelica 2' (bas) - 1970, Tremulant.
Pedaal (C-d'): Principaal 16', Subbas 16', Violon 16', Quintbas 12', Octaafbas 8', Roerbas 8', Quint 6', Octaaf 4', Bombarde 16', Trompet 8', Clarion 4', Cornet Hobo 2'.
Accouplements: Hoofdwerk - Bovenwerk, Hoofdwerk - Rugwerk, Pedaal - Hoofdwerk, Pedaal - Rugwerk.
| Aliquot | Composition |
| Mixtuur VI sterk (Hoofdwerk) | C: 1' - 2/3' - 1/2' - 2/5' - 1/3' - 1/4'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 1/2'. c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c'': 5 1/3' - 4' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. |
| Fournituur III sterk (Hoofdwerk) | C: 1 1/3' - 1' - 1/2'. c°: 2' - 1 1/3' - 2/3'. c': 2 2/3' - 2' - 1'. c'': 5 1/3' - 4' - 2'. |
| Mixtuur VI sterk (Rugwerk) | C: 1' - 2/3' - 1/2' - 2/5' - 1/3' - 1/4'. c°: 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 1/2' - 1/2'. c': 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 2/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5' - 1' - 1'.. |
| Carillon III sterk (Rugwerk en Bovenwerk) | c': 4' - 1 3/5' - 1/2'. |
| Mixtuur V sterk (Bovenwerk) | C: 1' - 2/3' - 1/2' - 2/5' - 1/3'. c°: 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3' - 1/2'. c': 2' - 1 1/3' - 1' - 4/5' - 2/3'. c'': 2 2/3' - 2' - 1 3/5' - 1 1/3' - 1'. |
| Cornet VI sterk (Bovenwerk) | c': 8' - 5 1/3' - 3 1/5' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
| Autres données des dispositions | |
|---|---|
| Hess (1774) |
De Dispositie van 't Orgel het welk een zeker Orgelmaker uit Cleefsland Ao. 1770 aangenomen had om te volbrengen, en te leeveren in de Groote- of St. Stevens-Kerk, is aldus: HoofdManuaal, 15 stemmen: Praestant 16', Bourdon 16', Octaav 8', Holpyp 8', Rhoerfluit 8', Gemshoorn 8', Violadigamb. 8', Octaav 4', Octaav 2', Quint 3', Mixtuur 6 st., Tertiaan 3 1/2', Cornet 6 st., Trompet 16' en Trompet 8'. BovenManuaal, 13 stemmen: Praestant 8', Baarpyp 8', Quintadena 8', Fluittravers 8', Praestant 4', Fluit 4', Octaav 2', Nagthoorn 2' Flajeolet 1', Nazat 3', Cimbel 3 st., Voxhumana 8' en Echo. Rugpositief, 15 stemmen: Bourdon 16', Praestant 8', Fluit d'Amour 8', Salicet 8', Ged. wyde M. 8', Octaav 4', Coppelfluit 4', Openfluit 4', Octaav 2', Scherp 3', Sexquialtra 2', Mixtuur 6 st., Kromhoorn 8', Dulciaan 16' en Trompet 8'. Pedaal, 14 stemmen: Majoor Bas 32', Praestant 16', Violon Bas 16', Traversbas 16', Subbas 16', Octaav 8', Gedact 8', Octaav 4', Quint 6', Mixtuur 6 st., Bazuyn 16', Trompet 8', Clarin 4' en Cornet 2'. De Gezigt-pypen zouden van Gepolyst Engels Tin zyn geweest, en de overige van half Tin en half Lood, uitgezondert de Major-Bas 32 vt., Violon-Bas en Travers-Bas; welke uit Hout vervaardigt zouden worden. De Hand-Clavieren zouden van C tot driegestreept F oploopen, en 8 Blaasbalgen van 10 vt. lang en 6 vt. breed zou dit werk gehad hebben. Waarlyk een fraaje Dispositie! Doch den Aanneemer heeft na een drie jaarig tobbens, getoond, dat het hem gemakkelyker is gevallen, een fraaje Dispositie op te stellen, dan een fraai gedisponeert Orgel dadelyk te leveren; ondertusschen is 't een zeer onaangenaame Historie voor de Heeren Bestederen; gelyk ook voor den Organist, welkers liefhebberye voor zyn konst, niet tegenstaande deszelfds hooge jaaren, nog al te groot is, dan op dusndanig een wyze van eenen onkundigen Orgelmaaker, in zyn aangenaam vooruitzigt bedrogen te moeten worden. |
| Van 't Kruijs (1885) |
Het Orgel in de Groote Hervormde Kerk te Nijmegen is in 1776 geleverd door König uit Keulen. Het werk heeft drie klavieren, vrij pedaal en 53 sprekende stemmen. Hoofdmanuaal: Prestant 16', Octaaf 8', Gemshoorn 8', Roergedakt 8', Quint 6', Octaaf 4', Roerfluit 4', Superoctaaf 2', Tertiaan 3 1/5', Mixtuur 6 st., Fournituur 3 st., Trompet 16', Trompet 8'. Boven Manuaal: Koppel 8', Quintadeen 16', Viola di Gamba 8', Wijdgedakt 8', Octaaf 4', Nazard 2 st., Cornet 6 st., Quintfluit, Mixtuur 5 st., Carillon (disc.), Hobo (disc.) 8', Vox Angelica 8', Vox Humana 8', Echo (disc.) 8'. Rugwerk: Prestant 8', Bourdon 16', Bourdon 8', Fluit Travers 8', Octaaf 4', Flûte à Bec 4', Quint 3', Octaaf 2', Flageolet 1', Mixtuur 6 st., Carillon (disc.), Trompet 8', Basson 8', Vox Humana 8'. Pedaal: Prestant 16', Subbas 16', Violon 16', Quint 12', Octaaf 8', Roerfluit 8', Quint 6', Octaaf 4', Bombardon 16', Trompet 8', Clairon 4', Cornet 2'. Stomme registers: Afsluitingen, Koppelingen, Tremulanten. |
| Références |
|
| Enregistrements |
|
| Lièns |
https://www.stevenskerk.nl/het-verhaal/orgels https://www.nijmeegseorgelkring.nl/home/konig-orgel/ http://www.djdekker.net/stevenskerk/int/koenig.html https://bertelbertsen.nl/orgelinfo/nijmegen-st-stevenskerk/ https://nl.wikipedia.org/wiki/K%C3%B6nigorgel_(Nijmegen) https://www.orgelnieuws.nl/stevenskerk-nijmegen-kiest-orgelmakerscollectief-voor-restauratie-konig-orgel/ |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |