Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron
Nijkerk, Nederland (Gelderland) - Grote- of Sint Catharinakerk
Gemeente: Nijkerk
Adres: Holkerstraat 1, 3861 CC, Nijkerk
Website: http://www.hervormdnijkerk.nl/
Beschrijving nr.: 1001104.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2974, GR2972 (Klaviatuur).
Gebouwd door: Matthijs van Deventer (1756)
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur VI sterk (1 1/3') - 1756/1987, Cornet IV sterk (4') (discant), Sexquialter II sterk (1 1/3') - 1756/1987, Tertiaan II sterk (1') - 1756/1987, Trompet 8' (B/D).
Rugwerk (C-c'''): Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Woudfluit 2' - 1987, Quint 1 1/2' - 1987, Mixtuur III sterk (1'), Cornet III sterk (2 2/3') (discant) - 1756/1987, Sexquialter II sterk (1 1/3') - 1756/1987, Dulciaan 8' (B/D).
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1910.
YouTube
Psalm 23 / 'De Heer is mijn Herder' - Grote Kerk Nijkerk (2012)
Foto: Piet Bron
Nijkerk, Nederland (Gelderland) - Grote- of Sint Catharinakerk
Gemeente: Nijkerk
Adres: Holkerstraat 1, 3861 CC, Nijkerk
Website: http://www.hervormdnijkerk.nl/
Beschrijving nr.: 1001104.
Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: GR2974, GR2972 (Klaviatuur).
Gebouwd door: Matthijs van Deventer (1756)
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1756 | Matthijs van Deventer | nieuwbouw | 1812 | Abraham Meere | diverse werkzaamheden | 1844 | Carl Friedrich August Naber | restauratie | 1885 | Johan Frederik Witte | wijzigen dispositie | 1910 | J. de Koff & Zoon | uitbreiding | 1953 | fa. Bernard Koch | restauratie | Gebroeders Van Vulpen | restauratie |
- In 1756 werd het oude orgel in Nijkerk vervangen door het huidige. De prachtige rococo-kas is gemaakt door Andries van Bolder, terwijl de het uurwerk dat de kas bekroond is vervaardigd door Van Fischer uit Hasselt in België. In 1812 voerde Abraham Meere werkzaamheden uit. Hij herstelde verzakte pijpen en vernieuwde enige tongen. Een grotere restauratie werd in 1844 uitgevoerd door Naber. Daarna werd er nog aan gewerkt door Lindsen, Naber, Bätz en Witte.
- C.G.F. Witte plaatste in 1855 een Viola di Gamba op het Rugwerk. De orgelkas is in 1883 wit geverfd. J.F. Witte werkte nogal uitgebreid aan het instrument in de jaren 1885/1886. In 1910 was er werk te doen voor J. de Koff. Hij plaatste een Subbas 16' op het pedaal, en verving in 1911 de klavieren door nieuwe.
- In de jaren 1936 en 1937 werd de kas ontdaan van de witte verflaag, zodat de oorspronkelijke donkerbruine kleur weer tevoorschijn kwam. Hierna werd in 1952/1953 een restauratie uitgevoerd door de firma Koch, waabij de oude dispositie gedeeltelijk is hersteld. De registerstrekkers van het rugwerk zijn in de rugwerkkas aangebracht. Het werk werd niet goed uitgevoerd, en al spoedig traden klachten op. Adviseur Lambert Erné had zich al voor de restauratie teruggetrokken.
- De firma Van Vulpen kreeg in 1969 opdracht voor een restauratie van het instrument. Als adviseur werd opnieuw Lambert Erné aangesteld. Uiteindelijk is de restauratie uitgevoerd in verschillende fasen. In 1973 werd een plan opgesteld door Willem Hülsmann en Hans Erné. Onder advies van Erné en Onno Wiersma is in 1975/1976 de eerste fase uitgevoerd. Daarna volgde de tweede fase in de jaren 1985-1988. Onno Wiersma was hierbij adviseur. Op 31 mei 1988 nam men het orgel weer in gebruik met een concert door Henk Bouwman, Nico van den Hooven en Jan Jongepier.
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Hoofdwerk | 12 |
- Rugwerk | 10 |
- Pedaal | 1 |
Totaal aantal stemmen | 23 |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Temperatuur | Equal temperament |
Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur VI sterk (1 1/3') - 1756/1987, Cornet IV sterk (4') (discant), Sexquialter II sterk (1 1/3') - 1756/1987, Tertiaan II sterk (1') - 1756/1987, Trompet 8' (B/D).
Rugwerk (C-c'''): Holpijp 8', Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Woudfluit 2' - 1987, Quint 1 1/2' - 1987, Mixtuur III sterk (1'), Cornet III sterk (2 2/3') (discant) - 1756/1987, Sexquialter II sterk (1 1/3') - 1756/1987, Dulciaan 8' (B/D).
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1910.
Vulstem | Samenstelling |
Mixtuur VI sterk (Hoofdwerk) | C: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2' - 1/2' - 1/3'. c°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3' - 2/3' - 1/2'. c': 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3' - 1 1/3' - 1'. c'': 4' - 2 2/3' - 2 2/3' - 2' - 2' - 1 1/3'. |
Cornet IV sterk discant (Hoofdwerk) | c': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
Sexquialter II sterk (Hoofdwerk) | C: 1 1/3' - 4/5'. c°: 2 2/3' - 1 3/5'. c'': 5 1/3' - 3 1/5'. |
Tertiaan II sterk (Hoofdwerk) | C: 1' - 2/5'. c°: 2' - 4/5'. c': 4' - 1 3/5'. |
Mixtuur III sterk (Rugwerk) | C: 1' - 2/3' - 1/2'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2'. |
Cornet IV sterk discant (Rugwerk) | c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
Sexquialter II sterk (Rugwerk) | C: 1 1/3' - 4/5'. c°: 2 2/3' - 1 3/5'. |
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Hess (1774) |
Het Orgel in de Gereformeerde-Kerk alhier, bestaat uit twee Hand-Clavieren en een aangehangen Pedaal; spreekende Praestant 8 vt. zynde deszelfs stemmen vervolgens van een ordinaire inrigting, en binnen weinige Jaaren nieuw gebouwd. |
Van 't Kruijs (1885) |
Het Orgel in de Hervormde Kerk te Nijkerk heeft twee klavieren, aangehangen pedaal en 20 sprekende stemmen. Het werk is in 1735 geleverd, maker onbekend. Organist de Heer W.F. Enderlé. Hoofdmanuaal: Prestant 8', Bourdon 16', Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Woudfluit 2', Mixtuur, Sesquialter, Trompet 8'. Rugwerk: Holpijp 8', Viola di Gamba 8', Fluit Trav. (disc.) 8', Fluit 4', Gemshoorn 4', Gemshoorn 2', Mixtuur, Sesquialter, Dulciaan 8'. Aangehangen Pedaal. Stomme Registers: Koppeling, Tremulant, Ventiel. |
Verschillende disposities |
De dispositie van Van Deventer luidde (volgens opgave van Lindsen uit 1844): Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Holpijp 8', Octaaf 4', Roerfluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur VI sterk, Sexquialter II sterk, Tertiaan II sterk, Cornet IV sterk, Trompet 8'. Rugwerk: Holpijp 8', Fluit Travers 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Woudfluit 2', Mixtuur III sterk, Sexquialter II sterk, Carillon III sterk, Dulciaan 8'. Aangehangen pedaal. |
Literatuur |
|
Opnamen |
|
Links |
http://www.orgelnijkerk.nl/ https://nl.wikipedia.org/wiki/Orgel_van_de_Grote_Kerk_in_Nijkerk https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_Kerk_(Nijkerk)#Orgels |