Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Michiel van 't Einde
Berghuizen, Nederland (Drenthe) - Gereformeerde Kerk Ruinerwold-Koekange
Gemeente: De Wolden
Adres: Berghuizen 20, 7961 LT, Ruinerwold
Beschrijving nr.: 1000741.
Gebouwd door: Matthias Amoor (1743)
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Praestant 8' (B/D), Holpijp 8', Octaaf 4', Bourdon 4' (B/D), Quint 3' (B/D), Gedact Quint 3' (B/D), Octaaf 2' (B/D), Woudfluit 2' (B/D), Quint 1 1/2' (B/D), Cornet II sterk (discant) - 1978, Mixtuur III-V sterk (B/D) - deels 1978, Trompet 8' (B/D) - 1978; Kopie uit Eexta.
Rugwerk (C-c'''): Baarpijp 8' - 1951, Quintadeen 8' - 1951, Praestant 4' - 1951, Nachthoorn 2' - 1951, Sesquialter I-II sterk - 1951, Scherp IV sterk - 1951, Dulciaan 8' - 1978.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1977; Spreekt permanent.
Koppelingen: Schuifkoppel manualen, Pedaalkoppeling Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremulant, Ventiel.
Foto: Michiel van 't Einde
Berghuizen, Nederland (Drenthe) - Gereformeerde Kerk Ruinerwold-Koekange
Gemeente: De Wolden
Adres: Berghuizen 20, 7961 LT, Ruinerwold
Beschrijving nr.: 1000741.
Gebouwd door: Matthias Amoor (1743)
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1743 | Matthias Amoor | nieuwbouw | 1785 | Johannes Schot | wijzigen dispositie | 1850 | J. Hofmeyer | overplaatsing | 1884 | Jan Proper | overplaatsing | 1903 | Jan Proper | wijzigen dispositie | 1951 | Klaas Doornbos | ombouw | 1978 | firma D.A. Flentrop | restauratie | 2011 | Flentrop Orgelbouw | restauratie |
- De Groningse orgelbouwer Matthias Amoor bouwde voor de Nederlands Hervormde Kerk van Raamsdonk in 1743 een nieuw orgel. Het had één manuaal met 11 registers, waarvan de meeste gedeeld, en een aangehangen pedaal. In 1774 wordt het door Hess genoemd. Johannes Schot uit Breda verving in 1785 de Cornet door een Bourdon 16' discant. In 1850 kocht men in Raamsdonk een nieuw orgel. T. Hofmeyer uit Amsterdam verplaatste het oude orgel naar de Hervormde Kerk van Aartswoud. Reeds in 1884 werd het door Proper naar Berghuizen overgeplaatst. In 1903 wijzigde hij de dispositie nog enigszins.
- De grootste ingreep in de geschiedenis van het orgel was de verbouwing in 1951 door Klaas Doornbos uit Groningen. Deze maakte een rugwerk, met een kas in de stijl van de hoofdwerkkas. Verder maakte hij alle registerdelingen ongedaan. Hij maakte ook een pneumatische pedaallade met een Subbas 16'. De orgelkas werd opnieuw geschilderd, maar niet in de oorspronkelijke kleur. Tijdens de werkzaamheden kwam Doornbos te overlijden. Het werk werd voltooid door zijn knechts Mateboer en Praat. De kwaliteit van het werk was niet zo fantastisch. Al snel vertoonde het orgel mankementen.
- In 1975 startte D.A. Flentrop een restauratie onder advies van dr. Maarten Vente. Het hoofdwerk werd teruggebracht in de toestand van 1743. Om rug- en hoofdwerk te scheiden werden de registerknoppen van het rugwerk in de rugwerkkas aangebracht. Er werden nieuwe mechanieken in oude stijl gemaakt, ter vervanging van de slechte mechaniek van 1951. Op het rugwerk was nog een plaats vrij, waar een Dulciaan 8' werd geplaatst. De uit 1951 daterende Trompet op het Hoofdwerk werd ook vervangen door een nieuwe, die gekopieerd was van het Amoor-orgel uit Eexta. Het rugwerk werd opnieuw geïntoneerd, zodat het beter bij het hoofdwerk past. De Subbas kreeg een mechanische lade. De oorspronkelijke kleur werd ook hersteld, en het orgel werd gestemd in de Werckmeister-stemming. In 1978 was de restauratie gereed.
- In 2011 is het orgel door de firma Flentrop gereviseerd en schoongemaakt. Het interieur van de kerk is in 2019 gerenoveerd, waarbij het deels in nieuwe kleuren is geschilderd.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
1743 | Raamsdonk | Hervormde Kerk |
1850 | Aartswoud | Hervormde Kerk |
1884 | Berghuizen | Gereformeerde Kerk |
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Hoofdwerk | 12 |
- Rugwerk | 7 |
- Pedaal | 1 |
Totaal aantal stemmen | 20 |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Toonhoogte | a' = 465 Hz |
Temperatuur | Werckmeister III |
Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Praestant 8' (B/D), Holpijp 8', Octaaf 4', Bourdon 4' (B/D), Quint 3' (B/D), Gedact Quint 3' (B/D), Octaaf 2' (B/D), Woudfluit 2' (B/D), Quint 1 1/2' (B/D), Cornet II sterk (discant) - 1978, Mixtuur III-V sterk (B/D) - deels 1978, Trompet 8' (B/D) - 1978; Kopie uit Eexta.
Rugwerk (C-c'''): Baarpijp 8' - 1951, Quintadeen 8' - 1951, Praestant 4' - 1951, Nachthoorn 2' - 1951, Sesquialter I-II sterk - 1951, Scherp IV sterk - 1951, Dulciaan 8' - 1978.
Pedaal (C-d'): Subbas 16' - 1977; Spreekt permanent.
Koppelingen: Schuifkoppel manualen, Pedaalkoppeling Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremulant, Ventiel.
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Hess (1774) |
Raamsdonk - Het orgel in de Gereformeerde-Kerk, is aldus gedisponeerd: Linkerhand: Praestant 8', Holpyp 8', Bourdon 4', Octaav 2', Waltfluit 2', Quint 3', Ged. Quint 3', Quint 1 1/2', Mixtuur 4 st., Trompet 8' en Tremulant. Rechterhand: Praestant 8', Octaav 4', Bourdon 4', Octaav 2', Waltfluit 2', Quint 3', Quint 1 1/2', Cornet 2 st., Mixtuur 4 st., Trompet 8' en Ventil. |
Verschillende disposities |
De dispositie luidde tot 1951: Hoofdwerk: Praestant 8' (gedeeld), Holpijp 8', Octaaf 4', Bourdon 4' (gedeeld), Quint 3' (gedeeld), Gedact Quint 3' (gedeeld), Octaaf 2' (gedeeld), Woudfluit 2' (gedeeld), Quint 1 1/2' (gedeeld), Cornet II sterk, Mixtuur IV sterk (gedeeld), Trompet 8' (gedeeld). Pedaal: Aangehangen. |
Literatuur |
|
Links |
https://www.orgelsindrenthe.nl/nederlands/berghuiz.html http://bert.webbink.eu/?page_id=375 |