Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: Piet Bron
Noordbroek, Nederland (Groningen) - Protestantse Kerk
Gemeente: Midden-Groningen
Adres: Noordersingel 1, 9635 TW, Noordbroek
Website: https://www.kerk-noordbroek.nl/
https://www.woldkerken.nl/
Beschrijving nr.: 1000640.
Groningen Orgelland nummer: 510. Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0107, GR1212 (Nieuwe editie). Fotokaart De Mixtuur nummer: A10.
Gebouwd door: Arp Schnitger (1696)
Technische gegevens
Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Quintadena 16' - 1752, Prestant 8' - 1809, Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV-V sterk (B/D), Trompet 8', Vox Humana 8' - 1752.
Rugwerk (C-c'''): Fluit Douce 8' - Onbekend, Praestant 4' - 1809, Fluit 4' - Onbekend, Octaaf 2' - 1955, Sesquialtera II-III sterk - 1955, Scherp III-IV sterk - 1955, Dulciaan 8' - 1752.
Pedal (C-d'): Bourdon 16', Prestant 8' - 1809, Gedakt 8' - 1809, Octaaf 4', Basun 16' - 1809, Trompet 8', Cornet 4'.
Koppelingen: Manuaalkoppel - Schuifkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremulant - Hele werk, 3 afsluiters.
Foto: Piet Bron
Noordbroek, Nederland (Groningen) - Protestantse Kerk
Gemeente: Midden-Groningen
Adres: Noordersingel 1, 9635 TW, Noordbroek
Website: https://www.kerk-noordbroek.nl/
https://www.woldkerken.nl/
Beschrijving nr.: 1000640.
Groningen Orgelland nummer: 510. Kaartnummer Stichting Orgelcentrum: A0107, GR1212 (Nieuwe editie). Fotokaart De Mixtuur nummer: A10.
Gebouwd door: Arp Schnitger (1696)
Jaar | Orgelbouwer | Opus | Activiteit | 1696 | Arp Schnitger | nieuwbouw | 1752 | Albertus Anthonie Hinsz | restauratie | 1768 | Albertus Anthonie Hinsz | diverse werkzaamheden | 1809 | Heinrich Hermann Freytag | restauratie en uitbreiding | 1855 | Petrus van Oeckelen | diverse werkzaamheden | 1955 | Cor Edskes | restauratie | 1984 | Winold van der Putten & Berend Veger | restauratie | 2002 | Mense Ruiter Orgelmakers | diverse werkzaamheden | 2015 | Mense Ruiter Orgelmakers | restauratie |
- Arp Schnitger kreeg de opdracht tot het bouwen van dit orgel na de uitbreiding van het grote orgel in de Martinikerk te Groningen. Het is het oudste orgel van zijn hand in ons land. Enkele registers uit het vorige orgel werden gebruikt. Na de voltooiing bleef het lange tijd ongemoeid.
- In 1752 en in 1768 voerde Hinsz grote reparaties uit. Hij bouwde nieuwe windladen en ook werd in 1768 het snijwerk vervangen door nieuw in de stijl van die tijd, gemaakt door Dirk Weyting. H.H. Freytag voerde een grotere verbouwing uit in de jaren 1806-1809. Hierbij werd het front veranderd: er werden pedaaltorens gemaakt, en alle frontpijpen werden vervangen. Ook werden de draperieën in 1809 geschilderd. Door Van Oeckelen werden in 1855 vier registers vervangen door nieuwe.
- In 1953-1955 werd het orgel echter door Cor Edskes en organist Simon Graafhuis teruggebracht in de toestand van 1809. Het nieuwe pijpwerk werd gemaakt door de firma Stinkens. In later jaren is nog door Flentrop aan het orgel gewerkt. Hij bracht de Bourdon 16' weer terug tot een Quintadena. In 1983 startten Van Putten & Veger met werkzaamheden aan het orgel. De tongwerken werden gedeeltelijk gerestaureerd. In 1984 is het instrument in een Werckmeister-stemming gestemd.
- Vanaf 1998 zijn er geregeld werkzaamheden uitgevoerd, maar een grote restauratie heeft niet plaatsgevonden. Zo werden in 1998 de registerplaatjes vernieuwd, met opschriften volgens het contract met Freytag uit 1806. Mense Ruiter restaureerde in 2001 de balgen en vernieuwde het windkanaal. De in 1955 geplaatste registers op het Rugwerk werden in 2002 door Mense Ruiter opnieuw geïntoneerd.
- In 2014 is gestart met een grote restauratie door Mense Ruiter onder advies van Stef Tuinstra. De eerste fase bestond uit het restaureren van de windladen en het herplaatsen van het pijpwerk. Op 9 mei 2015 werd het orgel weer in gebruik genomen met een concert door Leonore Lub, Stef Tuinstra en Peter Westerbrink.
- In 2024 is gestat met fondswerving om de drie registers uit 1955 te vervangen door nieuw pijpwerk, dat beter aansluit op het werk van Schnitger. Het is de bedoeling dat het orgel in 2025 voltooid zal zijn.
Technische gegevens
Aantal registers per werk | |
- Hoofdwerk | 10 |
- Rugwerk | 7 |
- Pedaal | 7 |
Totaal aantal stemmen | 24 |
Toetstractuur | Mechanisch |
Registertractuur | Mechanisch |
Windlade(n) | Sleepladen |
Toonhoogte | Ruim een halve toon boven 440 Hz |
Temperatuur | Werckmeister III (met aanpassing door Harald Vogel) |
Winddruk | 85 mm |
Dispositie
Hoofdwerk (C-c'''): Quintadena 16' - 1752, Prestant 8' - 1809, Holpijp 8', Octaaf 4', Fluit 4', Quint 3', Octaaf 2', Mixtuur IV-V sterk (B/D), Trompet 8', Vox Humana 8' - 1752.
Rugwerk (C-c'''): Fluit Douce 8' - Onbekend, Praestant 4' - 1809, Fluit 4' - Onbekend, Octaaf 2' - 1955, Sesquialtera II-III sterk - 1955, Scherp III-IV sterk - 1955, Dulciaan 8' - 1752.
Pedal (C-d'): Bourdon 16', Prestant 8' - 1809, Gedakt 8' - 1809, Octaaf 4', Basun 16' - 1809, Trompet 8', Cornet 4'.
Koppelingen: Manuaalkoppel - Schuifkoppel, Pedaal - Hoofdwerk.
Speelhulpen: Tremulant - Hele werk, 3 afsluiters.
Vulstem | Samenstelling |
Mixtuur IV-V sterk (Hoofdwerk) | C: 1' - 2/3' - 1/2' - 1/3'. c°: 1 1/3' - 1' - 2/3' - 1/2'. g°: 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c'': 4' - 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. |
Sesquialter II-III sterk (Rugwerk) | C: 2/3' - 2/5'. c°: 1 1/3' - 4/5'. c': 2 2/3' - 2' - 1 3/5'. |
Scherp III-IV sterk (Rugwerk) | C: 1/2' - 1/3' - 1/4'. c°: 1' - 2/3' - 1/2'. c': 2' - 1 1/3' - 1' - 2/3'. c'': 2 2/3' - 2' - 1 1/3' - 1'. |
Overige dispositiegegevens | |
---|---|
Verschillende disposities |
|
Literatuur |
|
Opnamen |
|
Links |
https://www.kerk-noordbroek.nl/algemeen/orgel https://www.arpschnitger.nl/nl/snoordb.html https://orgel.edskes.net/kerk_noordbroek.htm |