Spring naar content
Volledige beschrijving geselecteerd orgel
Foto: G. Meyster. Datering: 1956.

Foto: G. Meyster

Heesch, Nederland (Noord-Brabant) - Kerk van Sint Petrus Banden
Gemeente: Bernheze
Streek:Maasland
Adres: Kerkstraat, 5384 KB, Heesch

Beschrijving nr.: 1003529.

Gebouwd door: Franciscus Cornelis Smits (1868)
Verbrand (1961)

JaarOrgelbouwerOpusActiviteit
1868 Franciscus Cornelis Smits  nieuwbouw
ca. 1930 Valckx & Van Kouteren  wijzigen dispositie
1955 Valckx & Van Kouteren  ombouw

  • Het Smits-orgel uit de Sint Petruskerk in Heesch is vrijwel ongeschonden gebleven, totdat op 30 juni 1961 een brand de kerk volledig verwoestte. Het werd in 1866 gebouwd en stond opgesteld in een nis in de toren, achterop de zangzolder. De Cornet III sterk op het Hoofdwerk was een Mixtuur, die vanaf de discant niet meer repeteerde. Het kerkgebouw werd in 1868 gewijd, waarschijnlijk is het orgel ook in dat jaar opgeleverd. Rond 1930 heeft de firma Valckx & Van Kouteren een revisie uitgevoerd. Daarbij werd een Voix Céleste op het Positief geplaatst.
  • In 1937 stelde dezelfde firma voor het orgel om te bouwen naar een electro-pneumatische tractuur en uit te breiden met een vrij pedaal. Dit is niet doorgegaan. Ook Verschueren maakte in datzelfde jaar een offerte, waar ook geen gebruik van is gemaakt.
  • Het is niet duidelijk of in 1955 wel een verbouwing heeft plaatsgevonden. Valckx & Van Kouteren stelden op 22 maart 1955 een offerte op, die drie dagen later door dr. P.J. de Bruyn namens de KKOR is goedgekeurd. Bij deze verbouwing zou het orgel meer naar voren worden geplaatst, en worden uitgebreid met een vrij pedaal met vijf stemmen, afgeleid van twee stamregisters. Op het Positief zou de Fugara 16' (discant) worden vervangen door een Sesquialter (discant) en de niet originele Voix Céleste door een Dulciana 8'.
  • De Sint Petruskerk werd op 30 juni 1961 getroffen door een grote brand in de zolders, waardoor veel schade ontstond. Het orgel is verloren gegaan. De restanten van de kerk zijn in 1962 gesloopt.

Technische gegevens
Aantal registers per werk
- Hoofdwerk9
- Positief8
- Pedaalaangehangen
Totaal aantal stemmen17
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleepladen
TemperatuurEqual temperament

Dispositie
Hoofdwerk (C-f'''): Bourdon 16', Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Flûte Harmonique 4', Nazard 2 2/3', Octaaf 2', Cornet III sterk, Trompet 8' (B/D).
Positief (C-f'''): Fugara 16' (discant), Holfluit 8' (B/D), Viola di Gamba 8', Bourdon 8', Vox Caelestis 8' (ca. 1930), Dulciana 4', Gemshoorn 4', Piccolo 2'.
Pedaal (C-c'): Aangehangen.
Koppelingen: Manuaalkoppel.

Overige dispositiegegevens
Verschillende disposities De door Valckx & Van Kouteren in 1955 voorgestelde verbouwing zou als dispositie opleveren:
Hoofdwerk: Bourdon 16', Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Open Fluit 4', Quint 2 2/3', Octaaf 2', Mixtuur III sterk, Trompet 8' (gedeeld).
Positief: Holfluit 8' (gedeeld), Gamba 8', Bourdon 8', Gedekt Fluit 4', Gemshoorn 4', Piccolo 2', Sesquialter II sterk (discant. 1955), Dulciana 8' (1955).
Pedaal: Prestant 16', Subbas 16', Octaafbas 8', Gedektbas 8', Octaaf 4'.
Koppelingen: Pedaal - Hoofdwerk, Manuaalkoppel.
Literatuur
  • Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
  • De orgelmakers Smits te Reek (bij Grave) / J.G.P.G. Boogaarts. - Zutphen : WalburgPers, 2017.

Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Datering: 1961.
Foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed