Orgel Databank | Beschreibung Orgel

Ausführliche Beschreibung der vorgewählten Orgel

Bild: Piet Bron

Eersel, Nederland (Noord-Brabant) - Sint Willibrorduskerk
Gemeinde: Eersel
Region:Kempen
Adresse: Kerkstraat 29, 5521 JK, Eersel
Website: http://www.willibrordusparochie-eersel.nl/

Beschreibung nr.: 1000850.

Gebaut von: Verschueren Orgelbouw (1972) - Opus 849
Die Orgel enthält älteren Material: Organ case and some parts aus 1838 von Bernardus Petrus van Hirtum, Pipes aus 1857 von Franciscus Cornelis Smits

Jahr	Orgelbauer	Opus	Aktivität
1838	Bernardus Petrus van Hirtum		Neubau
1909	Alphons Goovaerts		Umbau
1949	Verschueren Orgelbouw	201	Neubau im alten Gehäuse
1960	Verschueren Orgelbouw	527	Vergrößerung
1972	Verschueren Orgelbouw	849	Neubau im alten Gehäuse

In 1838 werd een nieuw orgel in Eersel gebouwd door Van Hirtum. Het was een viervoets-orgel met tien stemmen en aangehangen pedaal. In 1924 is het orgel hoger geplaatst op een tweede balustrade, omdat er een raam in de toren was gemaakt. Het snijwerk dat op de torens stond moest naast de kas worden geplaatst. In de jaren na 1900 werd het orgel aanzienlijk gewijzigd, zoals in 1909 door Alph. Goovaerts uit Lier in België en in 1924. De firma Verschueren uit Heythuizen bouwde in 1949 een nieuw electropneumatisch orgel (opus 201) achter het oude front, met twee manualen en zelfstandig pedaal. Het werd in gebruik genomen met een bespeling door Hub. Houët. In 1960 werd het nog eens uitgebreid (opus 527), onder advies van dr. W. Kerssemakers. Het had nu 16 stemmen: 6 op het hoofdwerk, 7 op het bovenwerk en 3 op het pedaal. Er was wel enig oud Van Hirtum-pijpwerk in bewaard gebleven. De oude windlade van Van Hirtum gebruikte Verschueren voor de bouw van een orgel voor de Gereformeerde Kerk in Domburg.
In 1969 kwam het binnenwerk van een Smits-orgel ter beschikking, afkomstig uit Groot-Linden. Hier had Smits in 1857 een nieuw binnenwerk geleverd voor een bestaand orgelmeubel. Dit meubel was begin 1900 vervangen door een niet passende kas, zodat het historische Smits-materiaal zonder problemen kon worden hergebruikt. Met deze materialen werd een nieuw orgel gebouwd in de oude kas van Van Hirtum. De onderkas werd aangepast, en het instrument werd op de kerkvloer geplaatst. De windladen zijn van Smits, evenals acht registers. Er werd wel een zelfstandig pedaal met drie stemmen gebouwd, waarbij pijpwerk uit het oude Van Hirtum-orgel werd verwerkt. Eind 1972 is het orgel weer opgeleverd. Het materiaal dat overbleef van het oude binnenwerk uit Eersel gebruikte Verschueren voor de bouw van een nieuw orgel voor de Sint Antoniuskerk te Blerick. Hub. Houët speelde het instrument ook deze keer in.

Technische Daten

Anzahl Register pro Manual
- Manuaal	8
- Pedaal	3
Gesamtzahl der Stimmen	11
Tastentraktur	Mechanical
Registertraktur	Mechanical
Windlade(n)	Slider chests

Disposition
Manuaal (C-f'''): Prestant 8' (discant) - 1857/1972, Holpijp 8', Viool de Gamb 8' - 1869/1972, Prestant 4' - 1857/1972, Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur II sterk (1'), Trompet 8' - 1857/1972.
Pedaal (C-d'): Bourdon 16' - 1838, Gedekt 8' - 1838, Roerfluit 4' - 1838.
Koppeln: Pedaalkoppel.

Gemischte Stimme	Zusammensetzung
Mixtuur II sterk	C: 1' - 2/3'. c°: 1 1/3' - 1'. c': 2' - 1 1/3'. c'': 2 2/3' - 2'.

Übrige dispositiondaten
Broekhuijzen (1855)	Het orgel in Groot-Linden: Manuaal: Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur II sterk en Trompet 8' (gedeeld). Pedaal: aangehangen.
Mehrere dispositionen	De dispositie bij de oplevering in 1838 was als volgt: Manuaal: Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Quint 1 1/2', Cornet III sterk (discant), Mixtuur III sterk, Trompet 8' (gehalveerd) Aangehangen pedaal. Rond 1940 luidde de dispositie: Manuaal: Bourdon 16', Bourdon 8', Gamba 8', Celeste 8', Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Quint 1 1/2', Basson 8'. Pedaal: aangehangen. Het orgel van Verschueren uit 1949 had als dispositie (tussen haakjes de uitbreiding uit 1960): Manuaal I: Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Nazard 2 2/3', Mixtuur III-IV sterk (en Trompet 8'). Manuaal II (in zwelkast): Gamba 8', Holpijp 8', Roerfluit 4', Woudfluit 2', Hobo 8' (en Zingend Prestant 4', Sesquialter II sterk). Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8' (en Prestantbas 4'). Koppelingen: Pedaalkoppel.

Übrige dispositiondaten

Broekhuijzen (1855)

Het orgel in Groot-Linden:
Manuaal: Prestant 8' (discant), Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Mixtuur II sterk en Trompet 8' (gedeeld).
Pedaal: aangehangen.

Mehrere dispositionen

De dispositie bij de oplevering in 1838 was als volgt:
Manuaal: Holpijp 8', Viola di Gamba 8' (discant), Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Quint 1 1/2', Cornet III sterk (discant), Mixtuur III sterk, Trompet 8' (gehalveerd)
Aangehangen pedaal.

Rond 1940 luidde de dispositie:
Manuaal: Bourdon 16', Bourdon 8', Gamba 8', Celeste 8', Prestant 4', Fluit 4', Octaaf 2', Gemshoorn 2', Quint 1 1/2', Basson 8'.
Pedaal: aangehangen.

Het orgel van Verschueren uit 1949 had als dispositie (tussen haakjes de uitbreiding uit 1960):
Manuaal I: Prestant 8', Bourdon 8', Octaaf 4', Nazard 2 2/3', Mixtuur III-IV sterk (en Trompet 8').
Manuaal II (in zwelkast): Gamba 8', Holpijp 8', Roerfluit 4', Woudfluit 2', Hobo 8' (en Zingend Prestant 4', Sesquialter II sterk).
Pedaal: Subbas 16', Octaafbas 8' (en Prestantbas 4').
Koppelingen: Pedaalkoppel.

Literatur

Mixturen. - In: De Schalmei, 4e Jaargang Nr. 6, December 1949.
Gedenkboek bij gelegenheid van het 60-jarig bestaan der Firma L. Verschueren c.v. Orgelbouwersbedrijf te Heythuysen (L.) : 1891 - 1951. - Heythuysen : Verschueren c.v., 1951.
Parochiekerk van de H. Willibrordus te Eersel. - In: Orgelnieuws fa. L. Verschueren c.v., oktober 1960.
Jubileumuitgave : fa. L. Verschueren c.v. Orgelbouwers Heythuysen : Opgericht 1891 : Uitgegeven bij gelegenheid van het 70-jarig bestaan der zaak en viering van diverse jubilea van het personeel. - Heythuysen : fa. L. Verschueren c.v., [1961].
Het orgel in de Sint Willibrorduskerk te Eersel / Hans van der Harst. - In: Orgelnieuws L. Verschueren b.v., kerstmis 1972 [december 1972].
Orgelbouwnieuws : Het orgel in de Sint Willibrorduskerk te Eersel / Hans van der Harst. - In: Het Orgel, jrg. 68, nr. 12, december 1972.
Orgelbouwnieuws - disposities / Hans van der Harst. - In: De Orgelvriend, jrg. 15 nr. 2, februari 1973. - Overgenomen uit Orgelnieuws van de firma Verschueren.
Organum Novum Redivivum / Hans Kriek. - Buren: Frits Knuf, 1981.
Er staat een orgel in... / Gert Oost, Bert Wisgerhof, Piet Hartemink . - Baarn: Bosch & Keuning, 1983.
Repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 / Frans Jespers. - 's-Hertogenbosch : Het Noordbrabants Genootschap, 1983.
Nicolaas en Bernard van Hirtum, orgelmakers te Hilvarenbeek / F.P.M. Jespers. - Tilburg : Middenbrabantse Orgelkring, 1990.
Eersel - Rooms-katholieke St. Willibrorduskerk. - In: Orgelkalender 1992, Jacques Stinkens Orgelpijpenmakerij B.V.
De orgelbouwers Smits : enkele aspecten van hun leven en werk / Angeline Augustus, Johan Zoutendijk [red.]. - [S.l.] : Het Brabantse Orgel, [1994].
Het historische orgel in Nederland 1819 - 1840. - Amsterdam : Stichting NIvO, 2001. - (Encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland ; 5).
Orgels van Bernard van Hirtum / Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 50 nr. 3, maart 2008.
Zaterdag 15 mei: Van Hirtum-orgelexcursie / Frans Jespers, Wim van der Ros. - In: De Orgelvriend, jrg. 52 nr. 5, mei 2010.
De orgelmakers Smits te Reek (bij Grave) / J.G.P.G. Boogaarts. - Zutphen : WalburgPers, 2017.

Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron
Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Verschueren Orgelbouw	Bild: Piet Bron	Bild: Piet Bron	Bild: Verschueren Orgelbouw